Geplaatst op

Nieuwsbrief april 2025

Na een periode van stilstand stond deze maand in het teken van de Kaderrichtlijn water, het natuurnetwerk Nederland en verkeersveiligheid in de Provinciale Staten. Onze Statenleden luidde de noodklok: de waterkwaliteit verslechtert, het Natuurnetwerk stagneert en zonder middelen blijft de verkeersveiligheid een papieren ambitie. Lees verder wat er op de agenda stond en hoe we ons groenrode geluid hebben laten horen. Ook steunen we de oproep om nú in te grijpen tegen mensenrechtenschendingen in Gaza. Doe op 18 mei mee met de menselijke ketting in Den Haag – trek een rode lijn voor gerechtigheid. Tot slot is er zaterdag 17 mei een PLV (Provinciale Leden Vergadering), lees hieronder meer!

Doe mee! Zoals je kunt lezen, kunnen we je steun goed gebruiken… Je vindt meer informatie over ons en onze activiteiten op de website of op facebook, twitter en  instagram. Voor contact met de fractie: grienlinks@fryslan.frl 0582925805.

Word lid

Verder lezen

Geplaatst op

Staalslakken vervuilen Friese bodem, wanneer neemt de provincie actie?

De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) luidt de noodklok: het gebruik van LD-staalslakken – afval uit de staalindustrie – leidt tot milieuschade, ook als ze volgens de regels worden toegepast. In contact met regen- of grondwater veroorzaken deze slakken een extreem hoge pH-waarde, vergelijkbaar met gootsteenontstopper. Dat is schadelijk voor bodem, water, natuur en gezondheid.

Toch worden staalslakken al jarenlang in Fryslân gebruikt, onder andere in grote infrastructurele werken zoals De Haak om Leeuwarden en de Sintrale As. Provinciale Staten vroegen eerder unaniem om in beeld te brengen waar deze staalslakken zijn toegepast. Gedeputeerde Staten gaven toen aan dat ze alleen zicht hebben op het gebruik in eigen projecten en verder geen verantwoordelijkheid dragen voor toepassingen elders.

GrienLinks Fryslân vindt dat een onhoudbaar standpunt. De provincie heeft wél verantwoordelijkheid voor een gezonde leefomgeving, schoon water en bescherming van de natuur. Samen met de PvdA en de FNP hebben we daarom opnieuw schriftelijke vragen gesteld aan Gedeputeerde Staten. We willen onder andere weten:
• hoe het staat met het verwijderen en duurzaam afvoeren van de staalslakken bij de Sintrale As en De Haak;
• of de provincie bereid is om – samen met gemeenten en Wetterskip Fryslân – álle locaties met staalslakken in beeld te brengen;
• en of GS bereid is bij het Rijk aan te dringen op strengere wet- en regelgeving voor zowel staalslakken als andere secundaire afvalstoffen zoals menggranulaat.

We mogen niet opnieuw de fout maken door blind te vertrouwen op ontoereikende regels, zoals ook gebeurde bij andere milieuproblemen. GrienLinks wil dat Fryslân stopt met het in de bodem stoppen van schadelijke afvalstoffen onder het mom van ‘hergebruik’. We kiezen voor een schone en veilige leefomgeving, en daar hoort het gebruik van secundaire afvalstoffen niet bij!

Geplaatst op

Boer en natuur de dupe van twijfels over nieuwe stikstoftechniek

Technische innovaties zoals emissiearme stalvloeren en de Lely Sphere zouden dé oplossing zijn voor de stikstofcrisis. Maar uit nieuw onderzoek van Wageningen Livestock Research blijkt dat deze technieken in de praktijk nauwelijks werken. Sommige innovatieve stalvloeren stoten zelfs méér stikstof uit dan een traditionele roostervloer.

Ondertussen zijn er ook in Fryslân forse bedragen aan subsidie uitgekeerd voor deze systemen. Boeren zijn op basis van te rooskleurige labresultaten verleid tot hoge investeringen. De natuur schiet er niets mee op, maar producenten en financiers hebben wél winst geboekt. Daarom hebben wij als GrienLinks Fryslân samen met de PvdA schriftelijke vragen gesteld aan het college van Gedeputeerde Staten.

Wij willen onder andere weten:
• hoeveel gemeenschapsgeld is er in Fryslân uitgegeven aan technieken waarvan nu blijkt dat ze niet werken?
• wordt er tot op het heden nog steeds subsidie verleend voor deze technieken in Fryslân?
• wie is verantwoordelijk voor de misgelopen stikstofwinst en de financiële schade bij boeren?
• en: is het college bereid om de subsidiëring van technieken zoals de Lely Sphere te stoppen totdat hun effectiviteit écht bewezen is?

Deze situatie legt een pijnlijk probleem bloot: er wordt ruimschoots geld geïnvesteerd in onvoldoende geteste technologische beloften. Dat is slecht voor de natuur én oneerlijk voor boeren die te goeder trouw hebben geïnvesteerd. GrienLinks vindt dat de provincie moet kiezen voor échte oplossingen: meer natuurherstel en eerlijk beleid voor boeren die wél willen verduurzamen.

Geplaatst op

Waddenzee verdient daadkracht, geen bestuurlijk getreuzel


De Waddenzee is Werelderfgoed, Natura 2000-gebied en een van de meest unieke natuurgebieden van Nederland. Maar uit de evaluatie van de Beheerautoriteit Waddenzee (BAW), uitgevoerd door Evaluatie Beheerautoriteit Waddenzee, blijkt dat er geen zicht is op een eenduidige en heldere doelstelling en dat nog steeds wordt gepraat over de organisatie en het proces. Concrete stappen om te komen tot beter beheer van de kwetsbare Waddenzee lijken nog niet in beeld. En dat terwijl de natuurwaarden van het Waddengebied onder grote druk staan.

GrienLinks Fryslân en de PvdA maken zich zorgen. Samen hebben we schriftelijke vragen gesteld aan het college van Gedeputeerde Staten. We willen onder andere weten waarom er nog altijd geen bestuurlijke duidelijkheid is en waarom sommige betrokken partijen zelfs de hogere doelstelling – verbetering van de natuurkwaliteit – niet onderschrijven.
De evaluatie van Berenschot spreekt duidelijke taal: op dezelfde voet doorgaan is geen optie. Als opdrachtgevers zich onvoldoende voorbereiden, als er geen draagvlak is voor natuurbescherming en als samenwerking stokt op bestuurlijk niveau, dan moet er wat veranderen. Dáár ligt voor ons als provincie een verantwoordelijkheid.

GrienLinks wil weten: welke kaders stelt de provincie? Hoe zorgen we dat natuur en leefbaarheid in balans zijn? Welke alternatieve bestuursvormen zijn mogelijk om eindelijk wél de natuurkwaliteit te verbeteren? En welke rol neemt Fryslân daarin? De provincie heeft een uitstelbrief gestuurd. Op antwoord zullen we nog even moeten wachten.
Maar de Waddenzee heeft geen tijd voor bestuurlijke stilstand. Het is tijd voor keuzes, voor duidelijke doelen en voor effectieve uitvoering. De natuur wacht niet.

Geplaatst op

Woo-verzoeken provincie Fryslân blijven liggen

Iedereen heeft het recht om te weten wat de overheid doet, waarom en hoe. Daarom bestaat de Wet open overheid (Woo). Die wet verplicht overheden om informatie actief te delen en informatieverzoeken binnen zes weken af te handelen. In de praktijk blijkt dat echter een probleem—zeker in Fryslân.
Uit onderzoek van o.a. het Instituut Maatschappelijke Innovatie en de Open State Foundation blijkt dat onze provincie in 2024 gemiddeld 139 dagen nodig had voor een Woo-besluit. De wettelijke termijn is 42 dagen. Alleen Zeeland scoorde nog slechter.

Openbaarheid is een grondrecht. Als inwoners maanden moeten wachten op informatie, tast dat het vertrouwen in de overheid aan.
Hierom stelde Charda Kuipers namens GrienLinks het college schriftelijke vragen. Uit de antwoorden blijkt dat de provincie recentelijk het Woo-team heeft uitgebreid en dat dat team nu uit 6 mensen bestaat. Er is bovendien software aangeschaft om persoonsgegevens sneller te kunnen anonimiseren. Toch blijft de achterstand groot. Sinds de invoering van de wet in 2022 is de provincie in 12 rechtszaken in het ongelijk gesteld. Er werden al voor bijna een ton aan dwangsommen betaald en duizenden euro’s aan juridische kosten gemaakt.

GrienLinks vindt dat het college te lang heeft gewacht met investeren in transparantie. Het werkproces is nog niet op orde en de publieke informatiehuishouding loopt achter. Tegelijk ziet GrienLinks ook kansen: met goed getrainde ambtenaren, betere digitale ondersteuning en duidelijke communicatie kan Fryslân wél een voorbeeldfunctie vervullen.

Geplaatst op

Laat verkeersveiligheid geen papieren ambitie zijn!

Tijdens de Provinciale Statenvergadering op 23 april is nieuwe visie over verkeersveiligheid voor 2026-2040 in de provincie Fryslân besproken. GrienLinks wil dat verkeersveiligheid écht serieus genomen wordt. Het aantal verkeersslachtoffers stijgt en er ligt een duidelijke visie, maar zonder geld blijft het bij woorden. Elsa van der Hoek was duidelijk in haar bijdrage:

“We hebben met elkaar de ambitie uit gesproken dat we streven naar 0 verkeersslachtoffers. Maar hoe gaan we deze ambitie bereiken? Wat hebben we aan een visie die onuitvoerbaar blijkt omdat er geen geld voor wordt vrijgemaakt?”

Ze wees op de eerder aangenomen GrienLinks motie uit 2022, over het aanpakken van onveilige oversteekplekken. Ondanks brede steun is daar nog altijd geen uitvoering aan gegeven. “Er zijn in Fryslân meer dan 100 gevaarlijke oversteken. Hoe zit het met het zoeken naar extra middelen om uitvoering te geven aan wat we hebben afgesproken?”

Samen met de PvdA diende GrienLinks drie moties in:
1. Doen wat nodig is voor minder verkeersongelukken – De bespreking van de kadernota van 2026 is een uitgelegen kans voor het college om met een voorstel te komen voor de middelen die nodig zijn om het eerste uitvoeringsprogramma (2026-2030) wel te halen. Kom maar op met die middelen!
2. Jong geleerd is later veilig – Kinderen van 4-12 jaar zijn niet meegenomen in de visie op verkeersveiligheid terwijl meer verkeerseducatie op jonge leeftijd essentieel is voor het langdurig verlagen van de verkeersslachtoffers.
3. Uitvoeringsprogramma’s aan PS voorleggen – De Provinciale Staten hebben momenteel geen tussentijds zicht op, of besluitvormende rol als het gaat om de uitwerking van de verkeersvisie. Dit voorstel vraagt om uitwerkingen van de visie aan de Provinciale Staten voor te leggen.

Reactie van het college
Gedeputeerde Matthijs de Vries gaf namens het college aan dat het “absoluut de ambitie heeft om het aantal slachtoffers terug te dringen. Elke slachtoffer is er één teveel.”

Toch ontraadde het college de meeste moties, zoals het vijfjaarlijks voorleggen van de voortgang en uitwerking van de verkeersvisie. De Gedeputeerde stelt dat dit ongebruikelijk is en dit een precedent zou scheppen. Dan kunnen de uitwerkingen op visies op andere onderwerpen ook elke vijf jaar worden voorgelegd aan de Provinciale Staten.
De motie over het vrijmaken van meer middelen in de kadernota 2026 wordt ook ontraden, maar de Gedeputeerde heeft wél een toezegging gedaan. Het college wil tijdens dit bespreekpunt een voorzet doen wat betreft de middelen die nodig zijn om het Manifest Verkeersveiligheid Fryslan 2010-2025 voort te zetten.

De motie ‘jong geleerd is later veilig’, over het expliciet benoemen van de leeftijdsgroep 4-12 jaar in de visie werd ook ontraden. De Gedeputeerde geeft aan dat de inzet op deze leeftijdsgroep zeer effectief is gebleken maar kiest ervoor om extra in te zetten op de categorie hierboven: 12-25 jaar. Het aantal dodelijke ongelukken onder die leeftijdsgroep is namelijk de laatste jaren toegenomen. Daarbij wordt er op drie verschillende momenten in het basisonderwijs al educatie gegeven over verkeersveiligheid en dat zal zo blijven.

Wat betreft de vraag over middelen (of het gebrek daarvan) wees de Gedeputeerde op de structurele 1,6 miljoen die begroot wordt voor dit onderwerp. Daarvan is 1 miljoen bestemd voor infrastructuur. Doordat het college zich moet verhouden tot het bestuursakkoord stelt de Gedeputeerde dat het college niet meer middelen kan toezeggen. Hij sluit echter niet uit dat er tot 2040 nog extra geld wordt gerealiseerd. Zo wil de provincie aanspraak maken op incidentele middelen vanuit het Rijk (40 miljoen vanuit Ministerie IenW) gezien dit om een wettelijke taak gaat.

Uitslag van de stemming
De moties ‘Doen wat nodig is’ en ‘Jong geleerd is later veilig’ haalde het niet: 15 voor, 27 tegen.
Alleen de motie ‘Uitvoeringsprogramma’s aan PS voorleggen’ kreeg nét meerderheid: 22 voor, 20 tegen – we zien de uitvoeringsprogramma’s dus graag tegemoet!