Irona Groeneveld over de duurzaamheidsnota van de provincie Fryslân in de commissie Lân, Loft en Wetter, 8 april 2009 GrienLinks vindt de nota duurzaamheid een enorme kans. De provincie is het aan haar stand verplicht om allereerst de eigen huishouding op orde te maken. Verbeter de wereld, begin bij jezelf.
Mooie droom van een duurzame wereld. GrienLinks droomt ook al jaren van een duurzame wereld en maakt die droom in voorstellen uitvoerbaar. Het College droomt nu met ons mee. Een teken van bewustwording van de noodzaak tot verandering.
Een aantal uitspraken gingen recht ons hart in:
• de definitie van duurzame ontwikkeling: voorzien in de behoefte van de huidige generatie zonder die van de toekomstige generatie in gevaar te brengen.
• We maken niet meer minder slechte dingen, maar alleen nog goede dingen
• Anticipeer op veranderingen en benadruk omkeerbaarheid van de ontwikkelingen binnen onze provincie
• Belangen van andere delen van de wereld en volgende generaties.
Het is goed dat nu klip en klaar uitgesproken wordt dat duurzaamheid nodig is en dat Fryslân hoge ambities heeft op dit terrein. Daarmee ligt er een enorme kans om aan de slag te gaan. En het maakt veel los bij inwoners, organisaties, instellingen en ondernemers. Bijvoorbeeld het plan van Tûmba om van Fryslân de eerste Fair Trade provincie te maken. Een plan dat in onze visie perfect past in de droom die in de nota verwoord wordt. En bovendien goed aansluit bij de vermarkting van Fryslân.
Deze nota verplicht de provinciale overheid tot een hoop. Noblesse oblige. Als je grote uitspraken doet, moet je er ook naar handelen. Het komt dus – naast het statement – aan op de uitwerking. En dat is lastig, dat valt door de hele nota heen te lezen.
Maar die uitwerking, het dagelijks handelen, de kleine dingen, zijn wel de zaken waar onze inwoners ons op aan gaan spreken.
Je kunt dan ook vragen verwachten van onze burgers:
• Bij de poot “minsken” en het evenwicht met “wurk”: Waarom wel 3 ton voor marketing van Fryslân in New York en geen 40.000 voor noodopvang
• Bij de omkeerbaarheid van processen en “omjouwing” in evenwicht met “wurk”: waarom leiden nieuwe inzichten in de groei van mobiliteit niet tot bijstelling van bijv. de plannen rond de Centrale As en de bereikbaarheid van Leeuwarden?
• Waarom geeft de Provincie wel subsidie op de aanschaf van zonnepanelen, maar plaatst ze straks niet op de nieuwbouw aan de Tweebaksmarkt?
Duurzaam is op dit moment ook vaak duurder op de korte termijn. En je krijgt er dingen voor terug die misschien niet direct in economisch rendement te vertalen zijn. Willen wij dat echt als provincie? Zijn we bereid om andere dingen te doen en andere keuzes te maken?
Bij de uitwerking hebben wij een aantal vragen en opmerkingen:
1. Heeft u een tijdpad bij de uitwerking van de deelonderwerpen? Wanneer ontvangen wij bijvoorbeeld de nota duurzame bedrijfsvoering? Gedeputeerde Galema heeft hierover een toezegging gedaan bij de begrotingsbehandeling in november. Het heeft alles te maken met de voorbeeldfunctie van de provincie. Je moet zelf ook uitvoeren wat je anderen wilt laten doen. En 100% duurzaam inkopen in 2011 vergt heel wat inspanning.
2. Gaat het College bij de nota duurzame bedrijfsvoering de criteria van SenterNovem hanteren? En bent u bereid om duurzaamheid bovenaan het lijstje te zetten en dus de scherpe prijs op de twee of zelfs derde plaats?
Wij hebben op de site van SenterNovem minstens 20 onderwerpen gezien die voor de provincie van belang kunnen zijn, van grondaankoop via wagenpark tot catering.
3. En over wagenpark gesproken: de auto’s van het college rijden nog steeds niet op duurzame brandstof. U vertelde het Friesch Dagblad in 2007 dat u, als u Gedeputeerde zou zijn, als eerste een hybride auto zou aanschaffen. Staat die nog bij de dealer? Kunt u ons toezeggen dat u dat nog dit jaar regelt? Of bent u verkeerd geciteerd?
4. een externe bijeenkomst op 1 april over duurzaamheid, waarvan de catering volgens ons niet biologisch was. Hoezo, voorbeeldfunctie?Je kunt cateraars hierop selecteren. Gaat u dat doen?
5. Gaat u een fonds oprichten waarmee goede plannen op het gebied van duurzaamheid – zoals het Fair Trade plan – snel uitgevoerd kunnen worden?
6. Hoe waarborgt u duurzaamheid in nota’s die buiten de prioritaire programma’s vallen, zoals het provinciaal milieuplan (PMP) en de nota internationale contacten?
7. Gaat u meedoen aan de duurzaamheidsmeter voor provincies van het COS, zodat provincies met elkaar vergeleken kunnen worden en van elkaar kunnen leren?
Bij de prioritaire programma’s twee opmerkingen:
• Programma RSP/REP: in hoeverre gaat u bij deze programma’s inzetten op het terugdringen van mobiliteit en het vergroten van niet vervuilende vormen van vervoer en het OV?
• Duurzame landbouw: in de duurzaamheidsnota staat daarover nog weinig. Wij zouden ook graag aandacht zien voor het voorkomen van monocultuur (7 april bijvoorbeeld een artikel over bijen die daar last van hebben), een standpunt over genetisch gemanipuleerde teelt en nadruk op biologische landbouw.