Inhoud: |
Beste nieuwsbrieflezer, De gemeenteraadsverkiezingen zitten er op en in de hele provincie worden er op dit moment colleges gevormd. GroenLinks heeft het niet slecht gedaan in Friesland. In twee gemeenten één zetel verlies, in drie gemeenten één zetel winst. Plus in Boarnsterhim een nieuwe zetel, maar in Dongeradeel nèt niet gelukt. Zie ook: Zetelverdeling GroenLinks Fryslân In de vorige periode namen we in drie gemeentes deel aan het college. Hoe dat deze keer uitpakt? Lees ook de weblog van Irona Groeneveld voor een analyse van deze gemeenteraadsverkiezingen in Friesland: Economie voorop . . . Ook landelijk hebben deze verkiezingen nogal wat gevolgen. We hebben nog drie maanden te gaan voor we weten hoe het allemaal precies uitpakt. In deze politieke atmosfeer zijn we maar wat blij dat er zoveel mensen lid zijn van GroenLinks. Je kunt ook bijdragen door gewoon je mening uit te spreken in een mailtje of telefoontje. Ook dát helpt! Verder kun je in deze nieuwsbrief lezen over een rustige statenvergadering op 17 maart. Maar vergis je niet! De komende maanden, het komende jaar, zal het óók in de provinciale politiek erg onrustig worden. Er moet beslist worden over het takenpakket van de provincie, over waarop bezuinigd zal gaan worden en tenslotte zijn er volgend jaar maart ook de provinciale verkiezingen nog….. Je opmerkingen zijn van harte welkom bij grienlinks@sis.fryslan.nl of Met vriendelijke groet, Irona Groeneveld, Retze van der Honing (statenleden) |
Fryslân wil (vooreerst) geen CO2-opslag, maar wel een maatschappelijk debat
Als het aan de GrienLinks-statenfractie ligt, komt er geen CO2-opslag in Fryslân. Fractievoorzitter Irona Groeneveld: “Het kost veel energie en leidt tot vertraging bij de omschakeling naar écht duurzame energie. We kunnen beter zo snel mogelijk omschakelen naar niet-fossiele energievoorziening, zoals wind- en zonne-energie.”
Maar als gevolg van het overnemen door GS van een voorstel van de PvdA-fractie, is besloten “vooralsnog niet mee te werken aan de opslag van CO2 in de bodem van Fryslân.” Bovendien kregen Gedeputeerde Staten de opdracht, “om met gebruikmaking van de resultaten van de proef bij Barendrecht, een maatschappelijk debat in gang te zetten over CO2-opslag.”
Dit was het resultaat van een debat in Provinciale Staten van Fryslân op 17 maart over wel of niet toestaan van CO2-opslag. Frappant is dat Fryslân middels ondertekening van het Noordelijk Energie-akkoord het principe van CO2-opslag onderschreef, maar meteen een voorbehoud maakte voor de ‘eigen’ Friese bodem. Diverse woordvoerders in Provinciale Staten vonden dat “niet solidair” met de provincies Groningen en Drenthe, maar dat die provincies wél pleiten voor CO2-opslag in ‘hun’ bodem, is uiteraard hun eigen verantwoordelijkheid.
Nóg frappanter is, dat het college van GS in Fryslân in een eerder stadium wél instemde met de voorbereidingen van CO2-opslag ten westen van Drachten, in oude gaswinlocaties. Door het overnemen van het voorstel van de PvdA-fractie is CO2-opslag in Fryslân op termijn dus (nog) niet uitgesloten. Eerst moet er een debat komen. ‘Roept u maar!’
MER oer nije mar by Aldegea (Sm.) ûnwis
GrienLinks-fraksjefoarsitter Irona Groeneveld wie 17 maart, lykas de measte steateleden, fan doel yn te stimmen mei in Miljeu-Effekt-Rapport oer in nije mar by Aldegea (Sm.). “Al hie ik leaver earst in debat hân oer de winsklikheid fan sa’n nije mar”, sei se. Mar it rûn yn de Steaten út op diskusje oer de betelberens fan in Miljeu-Effekt-Rapport (MER) (kosten rûchwei twa ton, neffens deputearre Konst) en foaral: moat de provinsje allinne foar de kosten fan it oanlizzen fan de mar opdraaie, of sil de inisjatyfnimmer, de gemeente Smellingerlân, ek ta de bûse?
Yn de LC fan 16 maart hie in berjocht stien, dat Smellingerlân der fan útgiet, dat dy gemeente net mei hoecht te beteljen. Dat stikele. Foaral de wurdfierders fan FNP en VVD hammeren der op, dat dêroer earst mear dúdlikens komme moast. Hja krigen deputearre Hans Konst (PvdA) sa fier, dat dy sei: “As Smellingerlân net meibetellet oan de oanlis fan de mar, dan giet de mar net troch!”
Uteinlik, nei in lange skorsing op fersyk fan de kolleezjefraksjes CDA, PvdA en ChristenUnie, kaam der it foarstel fan CDA-fraksjefoarsitter Ad van der Ham, it hiele punt fan de wurklist te heljen. Konst moat earst mar ris mei Smellingerlân yn oerlis oer de sinteraasje. Dy sei dat ta. Sa is de MER oer de nije mar by Aldegea ûnwis wurden.
Redt de grutto en de boer: meer wormen, minder wegen (ook gepubliceerd in de LC)
De ondergang van de grutto is in beginsel te keren, maar dan moeten het natuur-, ruimtelijk-, landbouw- en waterbeheerbeleid in Nederland en Fryslân in het bijzonder, worden omgegooid. Tot nu toe staat in dat beleid het landbouwbelang voorop. Toch gaat het slecht met veel melkveehouders. Wellicht moet het roer om, óók ten gunste van melkveehouders?
Meer dan de helft van de wereldpopulatie grutto’s broedt elk voorjaar in Nederland en daarvan een groot deel in Fryslân. Deze prachtige weidevogel voelde zich hier tot in de jaren zeventig ‘gruttolekker’, mede dankzij de toenmalige landbouw: tamelijk natte, open en uitgestrekte graslanden, met ruige mest vruchtbaar gehouden en met een geschikt aantal koeien per hectare. Vrij laat maaien in het voorjaar was ook gunstig voor het grootbrengen van de jongen.
Daar fietste de ‘modernisering’ van de landbouw, de melkveesector in het bijzonder, doorheen, extra versneld sinds de jaren zeventig: verlaging van grondwaterpeil, ligboxstallen, naar ammoniak stinkende drijfmest (= mengel van mest en urine, mest kruien hoeft niet meer), meer kunstmest, massale keuze voor één grassoort (Engels Raaigras), vroeger maaien in het voorjaar: dat leidde tot veel hogere melkproductie én gestage daling van aantallen grutto’s, want minder insecten en wormen, dus minder voedsel voor de grutto. Ook uitbreiding van dorpen, steden, bedrijventerreinen en wegen hielp mee aan verkleining van het biotoop. Lees verder: ‘Haak-tracébesluit genomen, hoe zit het met weidevogels?’
Draagt de provincie nog bij aan sociaal en cultureel beleid of is dat voor de gemeenten?
Mevrouw Lodders (voorzitter commissie decentralisatievoorstellen provincies) heeft in 2008 de aanzet gegeven voor een takendiscussie van de provincies. Zij constateerde in haar eindrapport: ‘Ruimte, regie en rekenschap’ dat teveel overheden teveel maatregelen voor dezelfde problemen namen. En dus raadde ze de provincies aan, in hun takenpakket te gaan snijden.
Op 10 maart 2010 discussieerden de Friese politici voor het eerst in het openbaar over welke taken nu nog wél en welke níet tot de taken van de provincie zouden moeten horen. De Friezen waren het aardig eens: wij zijn eigensinnig, wij willen niet afhankelijk zijn voor al ons geld van het Rijk (men wil een eigen belastingdomein houden) en onze sociale en culturele structuur is hier anders dan in een (rand)stad.
Maar of dat ook inhoudt dat de provincies sociaal en cultureel beleid blijft uitvoeren, bleven de meeste partijen onduidelijk. GrienLinks en SP vinden wél dat de provincie hier een (bovenregionale) taak in heeft.
Gedeputeerde Staten hadden vier scenario’s voorgelegd en de statenleden spraken in meerderheid hun voorkeur uit voor scenario 4: ‘Lokaal, tenzij’. Dit scenario gaat uit van het idee dat de overheidstaken moeten worden uitgevoerd door de overheid die het dichtst bij de burger zit.
Probleem is echter dat er óók bezuinigd moet worden. Er werd dan ook door diverse (sociale en culturele) organisaties ingesproken. De insprekers zijn bezorgd dat bij een herverdeling van taken én een forse (20-30 miljoen) bezuiniging, de sociale en culturele structuur aangetast gaat worden. Op 21 april staat het takenpakket op de Statenagenda. De bezuinigingen komen terug in de ‘kadernota’ in juni 2010. Lees meer: Discussie over taken van provincie en de bezuinigingen
Adema moet stoere toezegging over Omrin waarmaken
Tijdens de interpellatie over de REC op 10 februari dit jaar deed gedeputeerde Piet Adema nog een stoere toezegging. Er zou een ‘andere, zakelijkere opstelling van Gedeputeerde Staten (GS)’ betracht worden in het nieuwe vergunningsverleningtraject. Toch heeft GS Omrin naar ons idee al twee keer ‘gematst’. Omrin heeft nu alweer twee maanden uitstel gekregen van Gedeputeerde Staten voor het op orde brengen van haar nieuwe aanvraag voor de REC in Harlingen (terwijl Omrin intussen gewoon illegaal aan het doorbouwen is). En GS lijkt genoegen te gaan nemen met enkel een aantal aanvullingen op de oude milieuvergunningaanvraag. Wel vraagt GS daarbij om een leeswijzer die de aanvraag dan transparant moet maken. Dit staat te lezen in een nieuwsbrief van de provincie over de REC.
Irona Groeneveld: “De oude aanvraag is al ternauwernood leesbaar verklaard door de commissie MER, en nu zou die oude aanvraag ook nóg eens een keer aangevuld moeten worden? Het lijkt ons verstandig om van Omrin te vragen – als ze dan toch meer tijd krijgen om de aanvraag te doen – een compleet herschreven, heldere, overzichtelijke aanvraag (met een nieuwe MER)in te dienen. En, trouwens, het is ook nog steeds niet bekend of het waterschap al toestemming heeft gegeven voor de hogedrukleidingen langs de dijk. Het lijkt ons noodzakelijk dat ook dáár helderheid over komt. GS maakt het Omrin nu al meteen weer – volgens mij – te makkelijk. Daar is niemand mee gediend. Wel met duidelijkheid. Dus, Adema, maak je toezegging waar en wees helder, zakelijk en duidelijk tegen Omrin.” De GrienLinksfractie heeft op maandag 22 maart 2010 vragen hierover ingediend. Zie www.grienlinks.nl.
Touwtrekken over de WABO en de RUD’s
In dit volle, kleine kikkerlandje zit je elkaar dicht op de huid. Dat geldt voor bewoners en bedrijven, maar ook voor overheden. Dat geeft soms ‘betizing’, verwarring, over wie waarover gaat. Vooral in het zeer ingewikkelde milieu- en omgevingsrecht raken burgers en bedrijven makkelijk de weg kwijt. En ook overheden, gelet op diverse beroepszaken die bijvoorbeeld de provincie Fryslân de laatste tijd heeft verloren bij de Raad van State.
Het lijkt dan ook een goed idee, wat meer duidelijkheid te scheppen in dit zogeheten omgevingsrecht. Daartoe heeft de rijksoverheid de Wet Algemene Bepalingen Omgevingsrecht (WABO) bedacht. En wil ze de RUD’s, de Regionale Uitvoeringsdiensten, verplicht stellen voor alle gemeenten.
Die RUD’s hebben als doel de kennis over het omgevingsrecht te bundelen en beter te benutten. RUD’s zijn er nu ook al, maar alleen op vrijwillige basis. Met name met de verplichting heeft de Eerste Kamer grote moeite. Die tast de – nu ook al zeer betrekkelijke – autonomie van gemeenten verder aan.
GrienLinks heeft daarom samen met VVD en FNP op 17 maart in PS een amendement ingediend, dat met algemene stemmen aanvaard is, om nog geen provinciaal geld beschikbaar te stellen voor de invoering van RUD’s, en een nieuw voorstel voor te leggen met de consequenties van de besluitvorming in de Eerste kamer.
Bovendien heeft GrienLinks een motie gesteund waarin we uitspreken dat de vergunningverlening bij gemeenten moet blijven (c.q. komen) en de handhaving bij de provincie. De WABO moet in dat licht worden beschouwd als een tijdelijke oplossing. Ook dat voorstel is samen met de FNP- en VVD-fracties ingediend en door milieugedeputeerde Piet Adema (CU) overgenomen.
Schriftelijke vragen en persberichten
Een reactie van de GL statenfractie op de voortdurende uitspraak van Omrin dat de REC heel erg duurzaam is: Grienlinks reageert op persbericht
Schriftelijke vragen van de GL statenfractie over de ondertekening van het tracébesluit voor de Haak, terwijl er nog niet bekend is hoe er gecompenseerd gaat worden: ‘Haak-tracébesluit genomen, hoe zit het met weidevogels?’
Geef je hier op als ondersteuner of actievoerder
Lijkt het je leuk om ons op een onderwerp (dat jou na aan het hart ligt) van informatie te voorzien, geef je dan op als ondersteuner. Ook is het mogelijk om ideeën voor acties te mailen of je op te geven voor de actielijst. Dan word je opgebeld als we ergens met een spandoek gaan staan. Dus grijp je kans en bel of mail: grienlinks@sis.fryslan.nl of 058 2925805.
Deze nieuwsbrief wordt uitgegeven door de GrienLinks statenfractie en wordt geschreven door Gerrit van der Meer en Sanne van Wees, fractiemedewerkers.