Dat was de conclusie die Irona Groeneveld aan het eind van haar betoog trok over het uitvoeringsprogramma 2011-2015 van het College. Dit is het algemeen politiek kader voor de komende vier jaar dat door de coalitiepartijen PvdA, CDA en FNP is bedacht. Juist door die grote projecten lopen de structurele kosten van de provincie na 2016 op en is er geen geld meer voor andere dingen.
De statenfracties van GrienLinks, VVD, ChristenUnie, PVV en D66 waren het opvallend eens met elkaar: zij dienden geen moties of wijzigingsvoorstellen in over het uitvoeringsprogramma. Want inmiddels ligt er al een begroting voor 2012, de financiële vertaling van de plannen van PvdA, CDA en FNP. Dan heeft het debat over het uitvoeringsprogramma eigenlijk nauwelijks nog nut, was de redenering van vijf oppositiepartijen.
Met als uiteindelijk gevolg dat het uitvoeringsprogramma met slechts 21 stemmen voor en 19 stemmen tegen werd goedgekeurd. “Dat is geen brede steun”, vindt GrienLinks-fractievoorzitter Irona Groeneveld.
Zij wees in haar betoog op het proces dat aan het debat vooraf ging. “Provinciale Staten zijn gepasseerd. De coalitiepartijen hebben bezuinigingen van achttien miljoen euro weggewerkt met meevallers, zonder dat Provinciale Staten (PS) er aan te pas kwamen! Die zijn gepasseerd Dat kán toch niet?!”
Groeneveld wees ook op de coalitievorming: “De pijn zit niet in het feit dat GrienLinks niet in het college is gekomen – wat wil je met maar 2 zeteltjes? De pijn zit in de afspraak van PvdA en CDA, nog voordat er een formateur aangesteld was, dat zij tot in de eeuwigheid samen regeren in Fryslân. Dat is niet democratisch.”
GrienLinks zal bij de behandeling van de begroting in november wél moties en wijzigingsvoorstellen indienen, beloofde Groeneveld. Haar fractie zal onderwerpen aansnijden als het sociaal domein, Thialf (“moet de snelste, meest duurzame ijshal van Europa, zo niet van de wereld worden”), de huisvesting van University Campus Fryslân, breedtesport en de subsidiëring van maatschappelijke organisaties.
Groeneveld sprak haar ongerustheid uit over de brief die de ondernemingsraad (OR) van de provinciale ambtenaren een dag eerder aan GS en PS had gestuurd. Daarin wordt gesteld dat het college in het uitvoeringsprogramma geen echte keuzes maakt. De OR dreigt niet mee te zullen werken aan bezuinigingsplannen. En de OR stelt – gelet op financiële meevallers en het verloop in het personeelsbestand (veel mensen gaan de komende jaren met pensioen) – dat garanties voor behoud van werkgelegenheid mogelijk zijn.
“Ga met de OR in gesprek”, drong Irona Groeneveld aan bij GS, “want het water staat de ambtenaren tot aan de lippen.”
Volgens gedeputeerde Hans Konst (PvdA, financiën) zijn de provinciale ambtenaren “ûngelooflik loyaal”, maar hij zei ook: “Wy nimme de brief fan de OR hiel serieus. It is oan DS en net oan PS om hjir út te kommen. De organisaasje moat ôfslankje, want de ynkomsten fan de provinsje sille de kommende jierren fiks minder wurde.”
Het betoog van Groeneveld over het ondemocratisch proces dat aan de bespreking van 21 september vooraf ging, daar ging Konst vrijwel geheel aan voorbij. “We moeten niet terug kijken, maar vooruit”, was zo ongeveer het enige dat hij er over kwijt wilde. Je kunt de statenvergadering bekijken via fryslan.stateninformatie.nl.
De GL-bijdrage over het uitvoeringsakkoord staat op 4.08-4.18 en de interpellatie REC op 5.49 – 6.21