Gedeputeerde Poepjes pakte het tijdens het debat over het snoeiharde Rekenkamerrapport over de milieuvergunning voor de REC handig aan. Ze kwam met het nieuws dat ze met het RIVM in gesprek was gegaan over een luchtonderzoek in Harlingen. De aandacht voor de kritiek van de Rekenkamer op het handelen van het provinciale bestuur bij de vergunningverlening werd daarmee door de gedeputeerde afgeleid. Dat de provincie wil bijdragen en meewerken aan een luchtonderzoek in Harlingen is goed nieuws. Dat was ook wat GrienLinks voor ogen heeft. Maar we willen (veel) meer. Hierover verderop meer.
Het debat eindigde met een motie van afkeuring Motie GL – motie van afkeuring NRK REC – PS 19 februari 2014 (2). De motie, ingediend door GrienLinks, SP en PVV, keurde het gevoerde beleid in de periode 2006-2010, af. Na wat discussie met de PvdA en ook het CDA (zij wilden een motie van treurnis indienen) werd de motie van afkeuring weggestemd in de Staten. Retze van der Honing:” Zo’n snoeihard rapport verdient een politiek oordeel van de Staten, dat blijft nu wat slapjes hangen in de marge. Dit debat rekent niet af met het verleden, maar dekt het toe.”
Retze van der Honing: “ Dit is een helder, bij tijden snoeihard rapport. Het houdt de gemoederen al heel lang bezig. We hebben voor de liefhebber een overzicht van al onze schriftelijke vragen, de soms foute antwoorden en soms onvolledige antwoorden van GS op onze website gezet. De vraag vandaag is: hoe kun je nou verder, zonder dat je de feiten en het verleden ontkent. We hebben onszelf de opdracht verschaft om de oplossingen belangrijker te vinden dan onze frustratie over hoe het gegaan is. Wat we nu kunnen doen is kijken naar de oplossingen, voor de inwoners van Harlingen, maar ook voor alle inwoners in Fryslân die te maken hebben met het openbare bestuur.W ant het gaat over de geloofwaardigheid en de democratische legitimiteit van de overheid.Daarom dienen we amendementen in, die maatregelen nemen naar de toekomst toe. Maar eerst licht ik die amendementen toe we niet in gaan dienen:
– Een Statenenquête. Wij hadden graag een aantal mensen onder ede willen horen, om wel antwoorden te krijgen op de vraag hoe het kan dat bestuurders zulke keuzes maken. Hier is geen steun voor onder de partijen, dus dit voorstel dienen we niet in.
– In de commissievergadering hebben we GS opgeroepen om excuses te maken aan de inwoners van Harlingen, met herstelmaatregelen. We dienen geen motie hiervoor in, omdat we dat niet logisch vinden. Excuses maken onder dwang heeft geen waarde. Maar we vinden wel dat het moet.
– Het derde voorstel, dat we niet in gaan dienen, gaat over de democratische legitimatie van de REC; ook andere partijen noemden dat al. Het feit dat het besluit om de REC te bouwen in een aandeelhoudersvergadering van burgemeester en wethouders is genomen, het feit dat alleen in sommige gemeenten het bouwen van de REC in Harlingen in een raadsbesluit aan de orde is geweest, het feit dat burgers bot vingen bij gemeenten (we gaan alleen over het bestemmingsplan), maar ook bij de provincie (wij gaan alleen over de milieuvergunning) maakt dat we hierin als overheid hebben gefaald. We willen dit punt agenderen voor een bespreking in de commissie: de democratische legitimiteit van samenwerkingsverbanden, NV’s, BV’s. “
Daarna diende Retze namens GrienLinks en de SP vijf amendementen wél in.
– Amendement GL – besluitpunt 5 (2) Openbaarheid emissiegegevens – Rapport Rekenkamer REC – PS 19 februari 2014 Openbaarheid van gegevens over de emissie is een recht van burgers. Zie het verdrag van Aarhus. De overheid kan de burger niet vervolgens verwijzen naar het bedrijf. GS is verantwoordelijk voor de handhaving van de milieuvergunning en kan de gegevens dus verstrekken. Zeker in het kader van de geschiedenis én de opmerkingen van de Rekenkamer vinden wij een besluit tot openbaarheid en onmiddellijke verstrekking van gegevens zeer op zijn plaats.
– Amendement GrienLinks – besluitpunt 6 screening milieuvergunning (2) – PS 19 februari 2014 – Rapport Noordelijke Rekenkamer REC Een externe screening van de milieuvergunning door externe onafhankelijke deskundigen op met name de verspreidingsberekeningen en de stoomleidingen. De tweede milieuvergunning is geschreven op basis van de gegevens die ook gebruikt zijn bij de eerste milieuvergunning. Het NRK rapport (en de eigen evaluatie)over het proces rond de eerste milieuvergunning en het vernietigen van de eerste milieuvergunning geven aanleiding tot de vraag of de gegevens waar de tweede vergunning op is gestoeld, wel kloppen. Zeker nu er in de praktijk zaken zichtbaar zijn die niet zouden moeten kunnen volgens die vergunning (zichtbare rookpluim, pluim dwars uit, windmolen die duidelijk effect heeft op de rookpluim). Als er, zoals GS voorstelt, emissies en immissies gemeten gaan worden, dan moet er ook een kloppende milieuvergunning liggen op grond waarvan er dan gehandhaafd kan worden. Wij pleiten voor het opnieuw berekenen van de verspreidingsberekeningen en de uitstootgegevens.
– Amendement GrienLinks – besluitpunt 7 emissie en immissiemetingen (2)- PS 19 februari 2014 – NRK milieuvergunning REC (3) Onafhankelijke metingen waarmee de uitstoot (emissie) en de stoffen in de ingeademde lucht (de immissie) worden gemeten in relatie tot de gescreende milieuvergunning, inclusief een continumeting op dioxine bij de REC. . We willen graag in de PS definitief vastleggen wat we precies gaan doen met o.a. de metingen van de emissies en immissies. (plus de continu dioxinemeting)
– Amendement GL – besluitpunt 8 bronnenonderzoek dioxine (2) – PS 19 februari 2014 – NRK milieuvergunning REC De provincie zet zich in voor een onafhankelijk bronnenonderzoek naar de dioxine.
– Amendement GrienLinks – besluitpunt 9 status milieuvergunning ivm relatie REC-Frisia(2) – PS 19 februari 2014 – NRK milieuvergunning REC (2) (2) Met dit amendement over de relatie tussen Frisia en de REC willen we hetzelfde als bij amendement 6: helderheid krijgen over de vergunning voor de REC in verband met het door de NRK aangegeven ‘ondoorzichtige handelen’ en het ‘ niet juist informeren’ van GS, aan zowel de Raad van State als aan het Ministerie. Volgens de NRK is het klip en klaar: de REC en Frisia zijn één inrichting. Inwoners van Fryslân hebben er, volgens GrienLinks, recht op dat er goed gekeken wordt naar wat er nu precies aan de hand is met de vergunningen rond de twee installaties. Zeker omdat de activiteiten van beide bedrijven gevolgen hebben voor het milieu (bodemdaling en emissies/immissies).
Bij de andere partijen was geen behoefte aan deze amendementen. Verschillende woordvoerders meldden dat er afspraken moesten komen over hoe om te gaan met informatie in gevoelige dossiers. Retze van der Honing: “Burgers willen juist precies weten hoe of wat. Het is niet aan ons om te beoordelen waar ze wel of niet behoefte aan hebben, we moeten gewoon alle informatie beschikbaar stellen. Meteen. “
Ook het screenen (toetsen) van de huidige milieuvergunning vond geen weerklank. Poepjes: “ Deze milieuvergunning heeft stand gehouden bij de Raad van State.” Van der Honing:” Als de Raad van State wel de informatie uit de rapporten zou hebben gehad, die Gedeputeerde Staten dus niet aan de Raad van State heeft verstrekt, dan zou die beslissing misschien anders uitgevallen zijn. Handhaven van een milieuvergunning kan alleen adequaat gebeuren op grond van een adequate milieuvergunning. Er is al onrust genoeg over de luchtkwaliteit. De milieuvergunning moet gewoon écht kloppen, dat willen we zeker weten.”
Retze van der Honing (GL) en Jacob van der Hoek(SP) trokken vier van de vijf amendementen weer in omdat er geen steun voor was (om er later nog op terug te kunnen komen) en hielden het amendement over het direct openbaar maken van informatie in stand. Dat werd door de coalitiepartijen niet gesteund en dus ook niet aangenomen.