Kadernota 2015: het laatste jaar voor de verkiezingen

kadernota “Het kan groener, het kan socialer en het kan democratischer”, zo was de eerste reactie van Retze van der Honing op de Kadernota. Deze Kadernota 2015 werd tijdens de Provinciale Statenvergadering van 25 juni 2014 besproken. Een kadernota geeft – zoals het woord al meldt – een kader voor de begroting van 2015. In grote lijnen wordt het beleid in juni aan Provinciale Staten voorgelegd en kan dan bijgesteld worden. Waarna in november de begroting zelf wordt vastgesteld. Dit is echter het laatste jaar van de zittende coalitie (PvdA, CDA en FNP).

In maart 2015 zijn er nieuwe Provinciale Statenverkiezingen. In de politieke wandelgangen heet het dan, dat er ‘geoogst’ kan worden door de coalitie. De coalitie zelf noemt de kadernota ‘beleidsarm’ want er wordt nu uitgevoerd wat er in het coalitieakkoord staat. Veel van de oppositiepartijen namen echter de woorden ‘gemiste kans’ in de mond, om diverse redenen.

Retze van der Honing stelde voor om sociaal beleid op te nemen in de beleidshoofdstukken van de provincie, hield een pleidooi om ‘soortenbeleid’ (dat bijdraagt aan de biodiversiteit) te gaan voeren en diende een motie in om te kijken naar de voorstellen die Gerdi Verbeet noemde in haar Rede fan Fryslân om het bestuur democratischer te maken.

KADERNOTA PS 25 juni 2014
Spreektekst Retze van der Honing

Deze Kadernota gaat vooral over uitvoering. Amper van nieuw beleid. Dingen moeten worden afgemaakt, is het verhaal. In feite is sprake van een uitvoeringsnota. Daar is overigens niets mis mee. Maar de inhoud en de richting van het beleid zijn niet altijd de keuzes van GrienLinks. Want:

• Het kan groener
• Het kan socialer
• Het kan democratischer

Sociaal Fryslân
Zolang PvdA-staatssecretaris Jetta Klijnsma haar eigen aardappelen niet verbouwd is er in dit land geen sprake van een crisis. Hooguit van onrechtvaardige inkomensverdeling. En zolang het groentetuin-socialisme van dezelfde Jetta Klijnsma als antwoord wordt ingezet op armoedebestrijding voor blijft een echt sociaal beleid – en partijen die zich daarvoor inzet-ten -hard nodig. Ook in de provincie.

Recentelijk zijn in deze Staten beslissingen genomen over de inrichting van het sociaal beleid. Dat noopt tot het formuleren van integraal beleid, of van inclusief beleid zoals dat nu wordt genoemd.Daarvoor zullen we een motie indienen.Het komt er op neer dat aan alle hoofdstukken in de begroting een paragraaf sociaal beleid wordt opgenomen.

Grien Fryslân
Het gaat zeer slecht met de biodiversiteit in Nederland. Nederland wedijvert binnen de Unie met Malta over wie het het slechtste doet. We moeten als de bliksem een soortenbeleid ont-wikkelen als we er in willen slagen hoger op de lijst te komen. In het kader van de nieuwe natuurwet moeten de provincies een soortenbeleid voeren. GrienLinks wil dit voortvarend oppakken.

Tot nu toe hebben we van het college op dit onderdeel op weinig enthousiasme kunnen be-speuren. Onze vragen zijn: hoe gaat u dit oppakken? Wanneer kunnen we voorstellen tege-moet zien?

Democratisch Fryslân
Het gaat niet goed met onze democratie. De heersende opvatting dat democratie de helft plus 1 is, voldoet lang niet meer aan de eisen die we aan een moderne democratie moeten stellen. Inspraak en burgerparticipatie zijn lege begrippen geworden. De participatiemaatschappij is niet een reëel feit. Het beeld van burgers over de politiek is niet hoopgevend:
•Tijdrovende procedures en slappe compromissen.
•Geschonden beloften, gemanipuleer met informatie.
•Het idee dat alles toch al besloten is.
De tijd is definitief voorbij dat je aan burgers kunt vragen vertrouwen te hebben. Vertrouwen moet verdiend worden. Politici moeten burgers gaan vertrouwen, zo zei ook Gerdi Verbeet bij de Rede fan Fryslân.

De Friese politiek heeft overigens hoopvolle besluiten genomen. We hebben het aangedurfd de commissievergaderingen drastisch te wijzigen. Een proces dat niet zonder risico’s is. Maar absoluut nodig. Er is zoveel te winnen.
Verbeet deed enkele opvallende en gedurfde voorstellen.
•Wijs bij loting een groep inwoners van Friesland aan en laat die groep een jaar lang, samen met de gekozen statenleden , mede beslissen over het beleid van de provincie.
•Zet naast de 43 statenleden 430 burgers die vier keer per jaar een hele dag beraad-slagen over de problemen van hun provincie.
•Laat hen een oordeel vellen over de beslissingen die de Staten hebben genomen. En als ze met goede argumenten vinden dat de beslissing mankementen vertoont, geef hen dan het recht de Staten te vragen er opnieuw naar te kijken.
•Na een jaar wordt een nieuwe groep geloot.
•De gelote burgers krijgen alle informatie die ze nodig hebben, maar moeten er dan ook wel tijd en energie in steken.
•En de professionele bestuurders en volksvertegenwoordigers mogen de voorstellen uiteraard niet zomaar naast zich neerleggen.

Laten we de handschoen oppakken. Laten we met Friese eigenzinnigheid de Friese demo-cratie nieuwe impulsen geven. Laten we kiezen voor een levendig, democratisch en spranke-lend politiek debat.

Een politiek debat waar ruimte is voor verschillen en voor overeenkomsten. Op het scherp van de snede. Maar met respect en waardigheid. Het is tijd voor een nieuw mastoproer (Nieuwjaarsdag 1610, het ‘Leeuwarder mastoproer’, verzet tegen het streng calvinistische en conservatieve stadsbestuur waarbij een menigte de stadhuisdeur inramde met een scheepsmast).

Wij zullen een motie indienen met de volgende strekking.
Overwegende:
Dat de voorstellen van mevrouw Verbeet het verdienen nauwkeurig op wenselijkheid en toepasbaarheid worden getoetst
Dat uit de Staten van Fryslân een werkgroep wordt benoemd die de deze taak uitvoert en haar bevindingen voorlegt aan de Staten
Dat de Commissaris wordt gevraagd voorzitter te worden van deze werkgroep
Dat wordt voorzien in stevige ambtelijke ondersteuning.

Westergoawei
En dan nog dit:
Het beleid voorziet erin dat een aantal knelpunten in de Westergowei en N359 pas na 2016 worden aangepakt.
Problemen doen zich met name voor op de gelijkvloerse kruisingen. Zoals u weet levert dit onveilige situaties en ongelukken op.
Er zijn plannen gemaakt om de situatie te verbeteren maar niet voor alle knelpunten is nu al geld uitgetrokken.

GrienLinks wil haast maken met het aanpakken van de onveilige plekken in deze weg. Wij stellen u voor om:

Eerst de knelpunten aan te pakken waar de meeste ongelukken zich voordoen of die relatief het meest onveilig zijn. In het kader van de begroting 2015 geld vrij te spelen om de aanpak van de knelpunten naar voren te halen.