Geen kernafval in Fryslân

kernafval
Formeel gaan de Friese Staten er niet over: het wel of niet toestaan van opslag van kernafval in zoutkoels in Fryslân. Dat is een rijksaangelegenheid, als gevolg van de Mijnwet. Toch spraken de Staten zich op 13 december 2006 unaniem uit tegen die opslag, door het provinciale Streekplan ‘Om de kwaliteit fan de romte’ aan te nemen. Daarin staat, op pagina 174: “De bodem is naar onze mening niet bestemd voor het opslaan van afvalstoffen of componenten van afvalstoffen, die niet rechtstreeks ter plaatse uit de bodem afkomstig zijn én die schadelijk voor het bodemsysteem of het bodemgebruik kunnen zijn. Wij zullen daarom niet meewerken aan activiteiten die gericht zijn op het opslaan van dergelijke afvalstoffen in de ondergrond. Specifiek daaronder is begrepen de opslag van radioactief en chemisch afval in de ondergrond van Fryslân – bijvoorbeeld in zoutkoepels – met de kans op calamiteiten en de onbeheersbaarheid van ondergrondse opslag.”
Dit leidde weliswaar tot een uitbrander van de rijksoverheid, maar daar bleef het toen bij. Tot de zomer van 2014. Toen kwam via de stichting LAKA naar buiten, dat de regering opnieuw onderzoek laat doen naar de mogelijkheden van opslag van radioactief afval in zoutkoepels in Noord-Nederland.

LAKA kwam met een rapport, waarin de Nederlandse situatie werd vergeleken met die elders in Europa, Canada en de Verenigde Staten. Conclusie: de Nederlandse regering wil de zoutkoepels in Friesland (Ternaard) en Groningen (Onstwedde en Pieterburen) vermoedelijk niet uitsluiten voor opslag van radioactief afval, maar is juist op zoek naar draagvlak hiervoor. Dit laatste dan echter zonder in Friesland en Groningen inspraakbijeenkomsten te organiseren.
De Friese statenfracties trokken in de eerstvolgende statenvergadering, van 24 september, echter niet meer zo eensgezind op als in december 2006. De VVD-fractie bleek, bij monde van Sylvia Hosman, “niet tegen kernenergie” te zijn en vond bovendien dat de Friese Staten er niet over gaan. “De VVD-fractie is dus voor opslag van kernafval in zoutkoepels?” was natuurlijk de vraag die Hosman voorgelegd kreeg. Nadat ze die vraag eerst ontweek, antwoordde ze uiteindelijk opnieuw ontwijkend, met: “Dat zeg ik niet”. Maar ze kreeg bijval van D66-statenlid en toekomstig lijsttrekker Margreet Mulder: “Wij zijn net als de VVD voor technologische innovatie en bovendien gaan wij er niet over. Toch stemmen we in met de herbevestiging van de uitspraak van 2006.”
Retze van der Honing (GL) reageerde alert in een stemverklaring: “Tegen die hersengymnastiek kan ik niet op!” De VVD kreeg bijval van Max Aardema (PVV) en Otto van der Galiën (ex-PVV), zodat de ‘herbevestiging’ een meerderheid had van 35 voor en acht stemmen tegen. GrienLinks had dit voorstel mede ingediend.