Woensdag 20 april 2016 werd in de Friese Staten het Vierde Waterhuishoudingsplan besproken. In de kern gaat dat over schoon en genoeg drinkwater, schoon slootwater en droge voeten.
Retze van der Honing pleitte voor een omslag in de landbouw, voor sneller en meer natuurinclusieve landbouw. Want de intensieve landbouw trekt een te zware wissel op de kwaliteit van het water en de natuur. De motie voor sneller en meer natuurinclusieve landbouw werd weggestemd. Wel werd een amendement aangenomen om de natuurorganisaties bij het overleg over schoonwaterdoelen te betrekken. Lees het ingezonden stuk van Retze van der Honing: ‘It’s the intensivering, stupid!’ over water en landbouw.
It’s the intensivering, stupid!
Ingezonden stuk van Retze van der Honing over water en landbouw
Woensdag 20 april 2016 werd in de Friese Staten het Vierde Waterhuishoudingsplan besproken. In de kern gaat dat over schoon en genoeg drinkwater, schoon slootwater en droge voeten.
Als we niets doen zal de vraag naar drinkwater in de toekomst groter zijn dan het aanbod. Daar komt bij dat ons drinkwater vervuild raakt door gebruik van gewasbeschermingsmiddelen, nitraat en door geneesmiddelen en cosmetica.
Grondwaterverontreiniging is ook het gevolg van chloride (verzilting) en door graaf– en boorwerkzaamheden in de ondergrond.
En daarnaast ontstaan er problemen door een te laag grondwaterpeil. De grond verdroogt en verzakt. Natuur verdwijnt en daarmee onder andere de weidevogels en de bijen. Grootste oorzaak: de intensieve landbouw eist een laag grondwaterpeil. Zo kan er vroeg in het voorjaar met machines op het land gereden worden. Door ‘uitgekiende’ fokmethoden is de melkproductie per koe de afgelopen decennia enorm gestegen, maar daarmee óók de hoeveelheid mest. In combinatie met bestrijdingsmiddelen is het sloot- en boezemwater (vaak) te smerig om van te drinken. Bovendien verandert het klimaat. Daardoor is het soms veel natter of droger dan we gewend zijn.
De provincie moet met het nieuwe Waterhuishoudingsplan een antwoord geven op deze problematiek. Schoon en genoeg drinkwater en schoon slootwater zijn zaken die aan Europese doelen moeten voldoen (Kader Richtlijn Water, KRW). Die doelen lijken echter niet gehaald te gaan worden. We moeten dus versnellen met het nemen vaan maatregelen, maar een meerderheid van Provinciale Staten willen dat niet.
Wat absoluut noodzakelijk is, is het ‘omturnen’ van de Friese landbouw naar een ‘natuurinclusieve’ landbouw. Het woord zegt het al. Dit zou goed gecombineerd kunnen worden met hogere peilen van het water, om verdroging tegen te gaan en het aantal weidevogels te laten toenemen. Die zijn namelijk sterk afhankelijk van vochtige grond, ten gunste van voldoende wormen, maar óók kruidige grassoorten vanwege voldoende hoeveelheid insecten voor hun jongen.
In het debat beweerden sommige politici dat het voorstel om in te zetten op sneller meer natuurinclusieve landbouw niet zoveel te maken had met het onderwerp Water.
Maar dat is nou juist het hele eieren eten. Inderdaad zien boeren en bestuurders dat een andere landbouw noodzakelijk is, maar de ijzersterke lobby van intensieve veehouderij zorgt er al tientallen jaren voor dat het grondwaterpeil niet substantieel omhoog gaat. Ook worden er nog steeds veel te veel bestrijdingsmiddelen gebruikt en mest geproduceerd in de intensieve landbouw. Niemand kan nog langer volhouden dat het met de kwaliteit en de hoeveelheid water (en het grondwaterpeil) allemaal wel goed komt. En dat landbouw er niks mee te maken heeft!
Wij zouden willen zeggen tegen de gedeputeerden (in een variant op Bill Clinton): “It’s the intensivering, stupid!”.