Retze van der Honing schetste bij de behandeling van de kadernota (waarbij in grote lijnen het geld wordt verdeeld) in de Statenvergadering op 28 juni 2017 het Fryslân zoals GrienLinks dat graag ziet: “Een sociaal Fryslân. Met bereikbare voorzieningen en goede zorg. Ook in de krimpgebieden. Goed onderwijs en alle Friese kinderen kunnen meedoen aan sport, om wat te noemen. Een gastvrij Fryslân. Gelijke kansen. Vrij van discriminatie of achterstelling. Het bewerkstelligen van een groene economie. Het behouden van de landbouw voor Fryslân in combinatie met een rijke natuur en omvangrijke biodiversiteit. Een transitie naar groene energie”.
Lees hier de hele Bijdrage Retze van der Honing over de kadernota.
Gehele bijdrage in eerste termijn van Retze van der Honing:
“Als grote opgaven voor Fryslân zien wij:
• Een sociaal Fryslân. Met bereikbare voorzieningen en goede zorg. Ook in de krimpgebieden. Goed onderwijs en alle Friese kinderen kunnen meedoen aan sport, om wat te noemen. Een gastvrij Fryslân. Vrij van discriminatie of achterstelling gelijke kansen.
• Het bewerkstelligen van een groene economie.
• Het behouden van de landbouw voor Fryslân in combinatie met een rijke natuur en omvangrijke biodiversiteit.
• Een transitie naar groene energie.
Dit zijn wat ons betreft de uitdagingen.
Naar een groene economie
• Het gaat weer wat beter met de Friese Sukerbôle economie. Maar het kan beter. Maar er zijn wat fricties op de bijvoorbeeld de arbeidsmarkt.
• In de zorg zitten ze straks te springen om mensen. Te weinig jongeren kiezen voor de zorg. Ook in de techniek dreigen personeelstekorten te ontstaan. Gaat u concreet actie ondernemen om meer mensen in deze sectoren aan te trekken?
• Innovatie is te weinig in beeld wat dit betreft.. Wordt er een arbeidsmarktbeleid opgezet?
• In Friesland dreigt een tekort aan huisartsen. Bent u voornemens om deze sector met gerichte maatregelen te hulp te schieten?
Behoud van de biodiversiteit
• Biodiversiteit holt achteruit. De voortgaande schaalvergroting en intensivering bedreigen het voortbestaan van de Friese landbouw en ons landschap
• De ljip en de skries dreigen uit Fryslân te verdwijnen. Alle experimenten met broedmachines ten spijt. We zullen echt op een andere manier met ons landschap om moeten gaan om dit te keren.
Het goede nieuws is dat de mienskip zich roert. Denk aan het netwerk van duurzame dorpen en initiatieven als de streekboer.
Maar de vraag is hoe de provincie dit soort initiatieven kan ondersteunen en laten uitgroeien tot een succes. Niet alleen ‘niet voor de voeten lopen’ maar ontwikkelingen actief ondersteunen.
Dat brengt mij op…
De werkorganisatie.
Waarom duurt het zo lang voor er iets gebeurt?
Regeltjes…
Gemekker over een teveel aan regels. Dit college heeft helemaal niets gedaan om het aantal regels te verminderen. Helemaal niets! Het is geloof ik de bedoeling dat er nog deze periode een nota wordt geschreven. En dan komt er een nota. Alsof dat helpt. En dat terwijl de VVD met alle windmolenbesluiten heeft ingestemd. Ik kan me voorstellen dat de VVD zich flink belazerd voelt.
Groene energie
• De strategie om grote projecten op te starten (grote windmolenparken, FSFE (fonds duurzame energie van 90 miljoen euro) zeg: snelle halen gauw thuis) werkt onvoldoende. Het lijkt er op dat we de doelstellingen daarmee niet halen.
• Betrokkenheid en inzet vanuit de mienskip is nodig. Initiatieven uit de mienskip worden niet allemaal met enthousiasme begroet. Het meest pijnlijke voorbeeld is de molen van Reduzum. Hier loopt het college de samenleving hinderlijk voor de voeten. Bent u bereid tot bijstelling te komen en uitbreiding van de bestaande dorpsmolens wel toe te staan? Wij roepen de gemeente Leeuwarden op de vergunning gewoon te verlenen. Dan moet de coalitie vernietiging van de vergunning bij de rechter inroepen. Is het nu echt een prestigeobject geworden? Bent u echt bereid zo ver te gaan? Dit is nu echt een voorbeeld van een initiatief van onderop door mensen zelf. Maar u zegt: nee, nee, nee, nee
Interruptie FNP
Ja, ja, ja…. De molen mag wel vervangen worden, ook zijn er andere alternatieven. Ook zijn er mensen uit het dorp die de molen niet willen, die hoor ik nooit.
RvdH: ik hoor dat de molen verouderd is en niet vervangen mag worden door een hogere molen van de FNP.
Het gaat om nieuwere molens, die leveren meer energie op. Hier bent u hinderlijk aanwezig, hou der mee op.
FNP: u framed ons als tegen, wij zijn heel wijs met ons landschap, er zijn genoeg alternatieven, ze kunnen op dezelfde hoogte vervangen worden, die windmolens, met meer energielevering.
RvdH: als u een voorbeeld wil voor draagvlak voor windmolens dan is het in Reduzum. Vanuit de mienskip zelf, die zelf duurzame energie produceert, die moet u niet voor de voeten lopen. En een hogere molen is niet per definitie schadelijker voor het landschap dan een lagere molen. U zegt dat deze discussie steeds opnieuw gevoerd wordt. Ik stel u in het vooruitzicht dat dat zeker zal gebeuren. Mijn fractie zal niet accepteren dat sociale initiatieven op deze manier geblokkeerd worden.
En dat brengt me op:
• Een integraal energieplan om in 2025 25% van onze energie duurzaam op te wekken is in uitvoering. Groen bolletje in de bestuursrapportage over de voortgang van het proces. De vraag moet natuurlijk zijn of we op schema liggen en of het beoogde resultaat behaald wordt. Die vraag stel ik aan het college. En wilt u deze vraag beantwoorden met een bolletje?
• Het is de bedoeling dat Fryslân in 2010 16% van alle energie duurzaam opwekt. In 2025 moet dat 25% zijn. Er moet een versnelling gemaakt worden om deze percentages te halen.
o Haalt het college de afgesproken percentages. Kunt u dat garanderen.
o Zo nee, wat gaat u doen om te versnellen?
In het coalitieakkoord is 4,5 miljoen opgenomen voor het project ‘nul op de meter’? Hoe ver staat het met dit project? Hoeveel geld zit er nog in deze pot?
• Hoe staat het er voor met het project zonnepanelen op 50.000 huurwoningen? Er zijn nog geen resultaten van. Ik wil actief geinformeerd worden hierover. Hier moet meer actie op komen. De motie is nu vier jaar in behandeling. Gelooft u er zelf nog in?
Sociaal Fryslân
Wat we heel erg jammer vinden is dat de FSU, de vakbond van de mensen met een uitkering en minima, zichzelf heeft opgeheven als gevolg van het stopzetten van de subsidie door de provincie. Zelforganisatie van burgers en belangenhartiging is op die manier verdwenen in Friesland.
Ook vinden we het erg spijtig dat als gevolg van de bezuinigingen van de provincie de diversiteitslessen over seksualiteit en culturele diversiteit onder druk staan door het afschaffen van de subsidies voor het COC en Tumba.
Fries Regionaal Mediacentrum
Ten behoeve van de gezondheid van het MEDIALANDSCHAP in het algemeen willen we het Fries regionaal mediacentrum verder ontwikkelen en stellen daarvoor ook geld beschikbaar. Dit naar aanleiding van een motie uit 2014. Hoe staat het er voor? Welke resultaten kunnen we binnenkort verwachten?
Natuurnetwerk (Ecologische Hoofd Structuur, EHS)
De aankoop en inrichting van natuurgebieden loopt achter. Ten opzichte van de taakstelling komen we 58 miljoen tekort! Voor de korte termijn zijn er geen financiële tekorten, maar dat komt omdat er te weinig natuurgrond wordt aangekocht. Dat moet natuurlijk veranderen! De Statencommissie, op initiatief van GL, heeft het college gevraagd om voor de begrotingsvergadering met een voorstel te komen zodat dit nog in de begroting vanaf 2018 het komende jaren kan worden verwerkt. Gaat u door met het huidige natuurbeleid of heeft u reden om van dit pad af te wijken en legt u een nieuw voorstel aan de Staten voor? In dat kader zie ik het amendement pvda als aansporing.
Wurkje Foar Fryslân
Voor WfF is indertijd 300 miljoen euro uitgetrokken. Het college heeft daar meteen weer 105 miljoen van teruggepakt en in de lopende begroting gestopt.
Hoeveel is inmiddels uitgegeven aan projecten voor WfF Hoeveel nog niet? En zijn alle doelen haalbaar
Op welke onderdelen zijn harde verplichtingen aangegaan. Op welke onderdelen nog niet?
Kortom: kunt u aangeven en welk deel van het budget nin aanmerking komt voor heroverweging?
zodat bij de begroting een heroverweging gemaakt kan worden.
Is het verstandig tot heroverwegingen te komen, doelen bij te stellen?
Bent u bereid om in het najaar (voor de begroting) met een uitgebreid overzicht te komen waar deze vragen in worden beantwoord? Een soort tussenbalans.
BEANTWOORDING
Sander de Rouwe, gedeputeerde in zijn beantwoording over het halen van de doelstelling van 530,5 MW aan windenergie in Fryslân (kijk hier de stream terug)
6.30.51
de Rouwe: “dit college is op schema om de doelen voor duurzaamheid te halen, voor zowel 2025 als voor windmolens. En ik zeg dat toch een beetje met enige afgepaste trots, want de afgelopen tien jaar is dat nooit gehaald, nooit gelukt. Ondanks de beste wil van velen, maar alle voorgaande college’s hebben beloftes gedaan over windmolens en megawatts, die zijn nooit gehaald.(..) Wij zitten op schema en dan kan ik me voorstellen dat lokale initiatieven als Reduzum niet blij zijn dat het niet gebeurt . Maar voor het eerst gaan we een ambitie, een hoge ambitie, halen die nog nooit is gehaald, die anderen nooit hebben gehaald. (…)”
de Rouwe: “Er zijn twee grote risico’s, Nij Hiddem Hou en het Windpark, en als dat niet doorgaat, zitten we in de problemen, dan halen we de doelstelling niet. Op dit moment geen enkel signaal, dat dat niet zo is. We hebben de afspraak dat als we wel die signalen krijgen, dan communiceren we. Maar voor wat WIJ kunnen doen bij Nij Hiddem Hou, voor wat onze inspanningen betreft, liggen we op schema. Het ligt dus nu in handen van anderen, maar goed, daar kan ik niet altijd verantwoordelijkheid voor nemen.”
Op de andere vragen van GrienLinks ging de gedeputeerde niet echt in.