Een mooi succes: bij de behandeling van de omgevingsvisie in de Statenvergadering van woensdag 25 september heeft GrienLinks fractievoorzitter Charda Kuipers een motie voor een bosvisie ingediend. De motie, mee ingediend door PvdD en D66, werd aangenomen! De ontwerp omgevingsvisie was wat GrienLinks betreft wel erg abstract opgesteld en met veel te weinig ambitie op een aantal belangrijke gebieden. “De omgevingsvisie vraagt van ons om uit detail en regels te treden. Maar nog meer vraagt de visie om een duidelijke richting, het maken van keuzes die doorwerken in hoe wij met z’n allen willen hoe Fryslân er over langere tijd uit gaat zien. En in de huidige versie wordt dat nog niet overal even duidelijk”, zei Charda Kuipers in het debat. Daarom diende ze meerdere voorstellen in.
Wat Kuipers betreft was de Ontwerp Omgevingsvisie geen goed stuk. Maar gelukkig ging het alleen nog maar om het ontwerp: “Iedereen krijgt nog de kans om iets in te brengen alvorens wij de volgende zomer dit stuk weer zullen behandelen.” En goed kijken naar wat er daarna nog steeds ontbreekt aan het stuk, zullen we zeker doen. Maar voor nu legde Charda Kuipers de focus op een aantal zaken:
• Ten eerste verzocht ze om een begrippenlijst toe te voegen aan de omgevingsvisie, nog vóór de inspraak: “Wij willen dat iedereen kan meedoen in de volgende fase. Dan is het belangrijk dat in die begrippenlijst helder en eenduidig staat wat er met de verschillende termen wordt bedoeld. We hopen dat de gedeputeerde dit kan toezeggen.”
• Ten tweede verzocht ze via een motie om een lijst van welke programma’s nog worden uitgewerkt en ze verzocht ook al deze programma’s voor te leggen aan PS: “Door het hoge abstractieniveau van de visie, is duidelijkheid over de doelen en kaders gewenst wanneer deze vertaald worden naar de programma’s. Pas als wij weten welke programma’s er komen, kunnen wij goed beoordelen wat er nog opgenomen moet worden in de visie.”
• Ook vroeg ze om meer helderheid in het stuk. Zo stond op pagina 62 bijvoorbeeld het volgende doel voor biodiversiteit: “Het aantal bedreigde, beschermde soorten waar Fryslân belangrijk voor is, neemt elke 10 jaar met 20% af”. Deze doelstelling was bedoeld om biodiversiteit te bevorderen, maar kan ook gehaald worden door het uitsterven van soorten. Dat is natuurlijk niet de bedoeling. Kuipers diende daarom een amendement in om duidelijk te maken wat wél de bedoeling was. “De kreet ‘wat er niet is, is ook geen probleem’, heb ik wel eens gehoord in relatie tot natuur, dus passen we deze doelstelling toch liever aan.”
• Een ander punt dat ze voor de biodiversiteit indiende, mee ingediend door de PvdD, ging over bestrijdingsmiddelen. In de omgevingsvisie stond een plan om meer bewustwording voor biodiversiteit. Een goed plan wat GrienLinks betreft, maar Kuipers diende een amendement in om ook meer bewustwording te bevorderen rond de negatieve effecten van bestrijdingsmiddelen op insecten, vogels en zelfs mensen.
• Zoals al aangegeven diende ze ook een motie in, mee ingediend door PvdD en D66 voor een Fryske bosvisie, met meer bescherming voor bestaande bomen en bossen, meer aanplant van bomen en bossen en landschapsherstel (inclusief houtwallen). Kuipers: “Wij zien een grote meerwaarde in een Fryske bosvisie en doen hier een voorstel toe. Het aanplanten van bomen heeft zelfs een rol in het tegengaan van klimaatverandering, en laat dat nu iets zijn waar wij meer urgentie op willen plaatsen. Dit heeft namelijk negatieve effecten op ons Friese landschap.”
• We zien het steeds vaker: het weer wordt steeds extremer. KNMI geeft ook aan dat we steeds vaker last zullen krijgen van extreme neerslag en extreme droogte. Dat geeft problemen voor landbouw, natuur en de beschikbaarheid van drinkwater, et cetera. Kuipers: “Hoewel wij aannemen dat we voor de zeespiegelstijging zeker tot 2050 veilig zijn, zullen effecten als verzilting, extreme neerslag en droogte, al snel vragen om maatregelen in het watersysteem.” Daarom diende ze een motie in om de datum waarop Fryslân klimaatbestendig is ingericht, flink naar voren te halen.
• Tot slot diende Kuipers een aanmoedigingsmotie waterpeil in! Eigenlijk bestaat dat niet, maar in dit geval vonden we dat GS zeker verder aangemoedigd mocht worden. Voor veel problemen, zoals de verzakkende veenweidegrond, CO2 uitstoot, muizenplagen, weidevogels en biodiversiteit, is er een belangrijke oplossing: het waterpeil moet hoger. Het staat nu te vaak te laag, waardoor de grond verdroogt en steeds verder inklinkt. Daarom pleit GrienLinks al jaren voor een hoger waterpeil, door bijvoorbeeld in de landbouw “functie volgt (water)peil” aan te houden in plaats van andersom. In de ontwerp omgevingsvisie stond: “We bekijken in welke gevallen en onder welke condities het gewenste waterpeil uitgangspunt kan zijn voor de functie in plaats van omgekeerd. Dit betekent in die gevallen een verschuiving van het principe peil volt functie naar functie volgt peil.” Een mooie stap voorwaarts dus. Kuipers: “Wij zijn heel blij met de getoonde moed om in bepaalde gevallen het waterpeil leidend te laten zijn. We begrijpen de zorgvuldigheid waarmee dit dient te gebeuren, maar een aanmoediging verdient het zeker! Daarom hoop ik dat u onze uitvinding van een aanmoedigingsmotie door de vingers zult zien, voorzitter.”
Overige moties
Naast deze eigen punten diende Kuipers ook nog een paar andere voorstellen mee in:
• Over 5G zijn in de samenleving verschillende zorgen. Volgens de een heeft het geen schadelijke effecten, maar volgens de ander wel. 180 wetenschappers hebben een alarmerende brief geschreven en willen dat er eerst meer onderzoek naar komt. Ook is het de vraag waar de extra zendmasten geplaatst gaan worden. In stedelijk gebied of natuurgebied of elders? Daarom diende Statenlid Charda Kuipers ook een motie met de PvdD mee in met het verzoek aan GS om daarover zorgen te uiten.
• Daarnaast diende ze een motie van PvdD mee in om expliciet aandacht te besteden aan het risico op vogelaanvaringen vanwege de aanstaande laagvliegroutes vanaf Lelystad Airport.
Uitslag stemming
Gedeputeerde Sietske Poepjes wilde de begrippenlijst wel toezeggen. Ook zegde ze toe dat GrienLinks (en andere fracties) de lijst mocht inzien voor deze de inspraak ingaat.
De motie voor het voorleggen van de programma’s werd aangenomen. PVV, PvdD, VVD, ChristenUnie, D66 en FvD stemden voor. SP, PvdA, FNP, 50PLUS en CDA waren tegen.
Het amendement voor aanscherping van de doelstelling biodiversiteit werd ook aangenomen. Alleen PVV, FvD en 50PLUS stemden tegen.
Het amendement over meer bewustwording met betrekking tot de schadelijke effecten van bestrijdingsmiddelen werd afgewezen. Alleen PvdD, CU en D66 stemden voor. PVV, FvD, PvdA, FNP, FvD, VVD, CDA, 50PLUS en SP stemden tegen.
De motie over de bosvisie werd aangenomen. Alleen PVV, VVD en 50PLUS stemden tegen.
De moties over het eerder klimaatbestendig maken van Fryslân werd afgewezen (alleen PvdD stemde voor), net als de aanmoedigingsmotie over het waterpeil (Voor: PvdD, PvdA, FNP, D66. Tegen: CDA, 50PLUS, VVD, ChristenUnie, SP, PVV en FvD).
Ook de twee moties die we met de PvdD mee indienden, over 5G en de vogelaanvaringen, werden afgewezen. Bij de 5G motie stemden PvdD, GrienLinks, ChristenUnie, SP, PVV en FvD voor. PvdA, FNP, VVD, D66, 50PLUS en CDA stemden tegen. Bij de motie vogelaanvaringen stemden PvdD, GrienLinks en SP voor. PVV, FvD, PvdA, FNP, VVD, ChristenUnie, CDA, 50PLUS en D66 stemden tegen.