Tijdens de Statenvergadering op 17 december 2017 werd besloten over de aanpak om tot een Regionale Energie Strategie (RES) te komen. “We geven vandaag graag een aantal kaders mee”, aldus fractievoorzitter Charda Kuipers. “Maar al met al willen we meegeven: think big. We hopen dat er optimaal geluisterd wordt naar al die innovatieve creatieve Friezen die we hier rijk zijn. Niet voor niets lopen wij vooruit op het gebied van energiecorporaties en initiatieven vanuit burgers en dorpen die het heft in eigen hand hebben genomen.” Ze bepleitte om alle mogelijkheden voor wind- en zonne-energie te onderzoeken en niet bij voorbaat windenergie uit te sluiten. Ook pleitte ze ervoor in kaart te brengen welke activiteiten in de ondergrond plaatsvinden, welke voorrang hebben en wat de risico’s zijn. Dat voorstel werd aangenomen.
Startdocument RES
Een nationaal klimaatdoel om de opwarming van de aarde te beperken is om in 2030 49% minder broeikasgas uit te stoten. In het Klimaatakkoord is afgesproken hoe dit doel bereikt moet worden. Dit gebeurt onder meer doordat 30 regio’s in Nederland een bod zullen doen om energie te besparen, schone energie op te wekken en over te stappen op duurzame warmte. Een van die RES-regio’s is de provincie Fryslân. In de Statenvergadering van 17 december werd het startdocument besproken, waarin wordt beschreven “hoe en onder welke voorwaarden de Friese gemeenten, de provincie, het waterschap samen met de netbeheerders, bedrijven en andere organisaties gaan werken aan een Regionale Energie Strategie (RES) voor Fryslân.”
Alle opties wind en zon meenemen
GrienLinks fractievoorzitter Charda Kuipers in het debat: “Een prachtig voorbeeld van een win-win situatie binnen de RES is wel besparing. Zowel financieel gewin, namelijk minder kosten voor de burger als een gunstig effect op onze leefomgeving.” GrienLinks diende daarom een motie van het CDA mee in om een energiebesparingsplan op te stellen.
Kuipers: “We moeten zorgvuldig aan de slag, de transitie is voor iedereen. Ook mensen met een kleine beurs moeten profiteren van kostenbesparende maatregelen. We doen onszelf gruwelijk te kort als we Friezen dwarsbomen bij eigen energieopwekking. Als we onze inwoners onnodig te veel laten betalen voor te veel energie, zolang onze provincie afhankelijk blijft van energietoevoer van buitenaf.” Daarom diende Charda Kuipers ook een motie in om bij het zoeken naar mogelijkheden voor opwek van zonne- en windenergie alle opties en zoekgebieden mee te nemen, bijvoorbeeld langs wegen, kanalen en industrieterreinen. En niet al bij voorbaat mogelijkheden uit te sluiten, zoals windenergie op land.
Kuipers: “Wel vinden we het een goed idee om zon op dak voorrang te geven, daarom dienen we een motie van 50PLUS daarover mee in. Daarnaast dienen we een motie van 50PLUS mee in voor maximaal lokaal eigenaarschap en participatie.
Verder vinden we het belangrijk dat als we flink gaan inzetten op wind- en zonne-energie de opslag daarvan goed geregeld wordt. Het moet niet zo zijn dat er genoeg schone energie wordt opgewekt, maar dit wegens te weinig opslag problemen oplevert. Daarom dienen we ook een motie van het CDA mee in voor een goed energie infrastructuurplan.”
In kaart brengen activiteiten ondergrond
“Tot slot is er ook een ander belangrijk punt waar we graag aandacht voor willen vragen. Steeds meer activiteiten vinden plaats onder de grond, en steeds dieper. Terwijl wij afhankelijk zijn van het grondwater om te drinken en boeren afhankelijk van de bodemkwaliteit. Wanneer er meerdere belangen samenkomen op hetzelfde stukje land, wat weegt er dan zwaarder? Wat ons betreft is schoon drinkwater en gezondheid de spil. Voor de keuzes in de RES – waar ook nagedacht gaat worden over geothermie bijvoorbeeld – is duidelijkheid en een afwegingskader nodig.” Charda Kuipers diende daarom een motie in met het verzoek om een afwegingskader van activiteiten te maken en daarbij de risico’s en cumulatieve effecten in beeld te brengen met bijvoorbeeld een 3d kaart van de bodem en geologie.
Uitslag stemming
Het voorstel voor commitment aan het startdocument van de RES werd aangenomen.
De motie van GrienLinks om de activiteiten in de (diepe) ondergrond samen met de risico’s in beeld te brengen werd aangenomen. GrienLinks, PvdD, PvdA, CDA, SP, ChristenUnie en 50PLUS stemden voor. PVV, FvD, D66, FNP en VVD stemden tegen.
De motie om alle opties voor wind- en zonne-energie te onderzoeken en door te rekenen, ook windenergie op land (bijvoorbeeld langs wegen, kanalen en industrieterreinen), werd helaas niet aangenomen. GrienLinks, SP, PvdD, D66, ChristenUnie en 50PLUS stemden voor. FNP, PvdA, CDA, VVD, PVV en FvD stemden tegen.
De moties die GrienLinks (en verschillende andere partijen) mee indiende met het CDA voor een besparingsplan en voor een energie infrastructuurplan werden aangenomen. Alleen PVV stemde tegen beide voorstellen.
De motie die GrienLinks mee indiende met 50PLUS, voor maximaal lokaal eigenaarschap, werd aangenomen. 50PLUS, GrienLinks, SP, PvdD, PvdA, FNP, CDA en ChristenUnie stemden voor. VVD, PVV, FvD en D66 stemden tegen.
Ook de motie die GrienLinks mee indiende met 50PLUS voor voorrang voor zon op daken werd aangenomen. 50PLUS, GrienLinks, PvdD, FvD, FNP, CDA, VVD en ChristenUnie stemden voor. SP, PVV, PvdA en D66 stemden tegen.