“De bescherming van de natuur in de Waddenzee kan niet gegarandeerd worden”, zegt Jochem Knol. “De minister moet daarom de voorbereidingen voor het winnen van zout onder de Waddenzee stopzetten.” De zoutfabriek kan niet onderbouwen welke effecten de zoutwinning heeft op de Ballastplaat en de vogels die daar hun voedsel vinden. De fractie heeft daarom, samen met de SP en de PvdD, vragen gesteld aan Gedeputeerde Staten.
Lees hier de antwoorden van het college.
Al eerder stelde de fracties van GrienLinks, SP en de PvdD vragen over de zoutwinning. Deze vragen zijn een vervolg op de antwoorden GS die het college daarop gaf.
Hand aan de kraan
Frisia (Esco) heeft de vergunning van de Minister gekregen op grond van het ‘hand aan de kraan’ principe. Op 1 april 2020 is in de Tweede Kamer een motie aangenomen van de leden Dik-Faber, Sienot en Van der Lee, waarin de minister wordt verzocht om zo snel mogelijk een onafhankelijk advies te vragen aan een wetenschappelijk panel. Het panel moet advies geven over de effectiviteit van mijnbouw met de hand aan de kraan als beleidsinstrument om de natuur van werelderfgoed Waddenzee te beschermen. De motie werd ingediend naar aanleiding van het rapport van de Auditcommissie Mijnbouw over de zoutwinning in de Waddenzee. De minister zegde toe deze motie uit te voeren. De Minister geeft aan dat de bevindingen van dit onderzoek uiterlijk op 1 december 2020 aan de Kamer worden voorgelegd.
Vragen aan Gedeputeerde Staten
De Statenfracties vinden dat zolang er geen uitkomst is van het wetenschappelijk onderzoek, het niet verantwoord is om voor december 2020 met nieuwe winningen in de Waddenzee van start te gaan. Verder vinden de fracties dat, gezien de status van de Waddenzee, ook de expertise van UNESCO op het gebied van mijnbouw bij het onderzoek betrokken moeten worden. Zij verzoeken Gedeputeerde Staten dan ook om hier bij de minister op aan te dringen.
GS geeft daarnaast in haar antwoorden aan dat al 10 jaar voordat de effecten optreden dat zichtbaar wordt en er ruim de tijd is om dan bij te sturen. De fracties vragen waarop die aanname is gebaseerd. Goed onafhankelijk en wetenschappelijk onderzoek ontbreekt immers.
Effecten op natuur
De Waddenvereniging roept de Minister op om in te grijpen. Lutz Jacobi (directeur Waddenvereniging: “Dit staat haaks op de plicht van de Nederlandse regering om dit werelderfgoed zorgvuldig te beschermen en beheren. Zoutwinning leidt echt tot aanzienlijke bodemdaling. Daar is iedereen het over eens. In dit unieke gebied is elke millimeter bodemdaling te veel. Zeker als de zeespiegel ook nog eens sneller en meer zal stijgen. Als bedrijven dan hun wettelijke plicht ontoereikend uitvoeren mag je van de overheid verwachten dat ze ingrijpt.”
Ook de Vogelbescherming vindt zoutwinning onder het Wad een onverstandige ingreep in de natuur: “De zoutwinning veroorzaakt bodemdaling onder de voor vogels onmisbare Ballastplaat. Hierdoor loopt een gebied met een oppervlakte van circa 500 voetbalvelden de kans onder water te verdwijnen. Met een snavel van een paar centimeter heeft een vogel als de kanoetstrandloper dan snel het nakijken. Het voedsel dat de vogels nodig hebben om verder te trekken wordt onbereikbaar. In de bodem van de Ballastplaat leven tot 300 nonnetjes per vierkante meter. Deze schelpdieren zijn een belangrijke voedselbron voor trekvogels. De extra zandsuppletie die wordt ingezet om bodemdaling te voorkomen, heeft mogelijk grote gevolgen voor de kwaliteit van de wadbodem. Het leven van de dieren in de wadbodem en van duizenden trekvogels wordt daarmee onnodig in de waagschaal gelegd. Ze zijn afhankelijk van dit soort wadplaten. Als ze niet genoeg eten en opvetten, overleven ze de loodzware trektochten gewoonweg niet.”
Actie tegen zoutwinning
Meer lezen over hoe de GrienLinks Statenfractie zich in het verleden tegen de zoutwinning onder de Waddenzee heeft verzet?
2019: Natuurvergunning-voor-zoutwinning-waddenzee-moet-ingetrokken-worden/
2018: Manifestatie tegen gas- en zoutwinning in Harlingen 2 juni 2018
2016: Geen verlenging zoutwinningsvergunning onder het Wad
2013: Provincie verzaakt hoedersplicht Waddenzee
2013: Vragen over relatie 2 miljoen euro Frisia en inzet overheden voor zoutwinning onder het Wad
2011: Stop zoutwinning onder land en onder zee