“Voorzitter, Beheer en schadebestrijding. Het zijn woorden die aangeven dat we als mensen de natuur willen bedwingen. Wij bepalen wat schadelijk is en nemen ons het recht voor dieren en planten te bestrijden. Menselijk ingrijpen heeft grote gevolgen voor de biotopen waar sprake hoort te zijn van een goed evenwicht tussen de soorten. Als we er goed over nadenken is het eigenlijk te gek voor woorden: we beïnvloeden het evenwicht en om de gevolgen daarvan te beperken nemen we het recht in eigen hand.” Zo begon Jochem Knol op 16 september 2020 zijn bijdrage over de Startnotitie beheer en schadebestrijding.
Moties
Jochem Knol diende daarop ook twee moties in, ‘Evenwichtige samenstelling faunabeheereenheid en ‘Consensusbepaling Fauna Beheer Eenheid‘. In de motie evenwichtige samenstelling faunabeheereenheid wordt gevraagd om met een voorstel te komen de tweede maatschappelijke zetel in te vullen met een dier- en/of natuurbelangen behartiging organisaties zodat er meer evenwicht is in de stemmen. Op dit moment is de stemming meestal 4-1 (boerenbelangen tegenover natuurbelangen). In de motie consensusbepaling fauna beheer eenheid wordt gevraagd om een consensusbepaling van de fauna beheer eenheid vast te leggen in de provinciale verordening. Juist doordat de stemverhouding ongelijk ligt, is het vasthouden aan het bereiken van overeenstemming voordelig voor degene die in de minderheid is. Helaas haalden beide moties het niet.
Naast deze moties dienden we de volgende motie en amendement mee in; de motie geen vrijstellingen predatiebestrijding van de SP en het amendement Ganzen in eigen dossier van D66.
Het al dan niet mogen jagen op dieren is een lastige discussie, waar de gemoederen soms hoog bij oplopen. De vraag op 16 september was vooral: wie bepaalt de voorwaarden waaronder dat mag.
Stemming
Op 23 september werd er gestemd over de ingediende moties. De motie ‘Evenwichtige samenstelling faunabeheereenheid’ werd met 15 stemmen voor en 28 stemmen tegen helaas niet aangenomen. De PVV, FVD, FNP, VVD, ChristenUnie en CDA stemden tegen.
De motie consensusbepaling Fauna beheer Eenheid werd verworpen met 9 stemmen voor en 34 tegen. Hierbij stemden de PVV, FVD, FNP, VVD, ChristenUnie, CDA en PvdA tegen.
Het amendement van D66 wat we mee hebben ingediend is met 17 stemmen voor en 26 tegen verworpen. De motie van de SP ‘Geen vrijstellingen predatiebestrijding’ werd met 7 stemmen voor en 36 tegen verworpen.
Bij de motie van de VVD ‘Professioneel provinciaal jagersteam’ stemde de GrienLinks fractie verdeeld. Kuipers gaf dan ook de volgende stemverklaring: “GrienLinks heeft bij de bespreking van dit punt over faunabeheer en bestrijding uitgebreid aangegeven dat we het afschieten van dieren als een uiterste middel zien. Eerst moet er ingezet worden op goede leefgebieden en het herstellen van de biotoop. Daarom stemmen twee leden van de fractie tégen deze motie van de VVD voor een onderzoek naar een professioneel jagersteam. Daarnaast weten we dat jacht in deze provincie een feit is. Eén fractielid stemt daarom voorzichtig in met een onderzoek naar hoe professionele jagers een eventuele toevoeging kunnen zijn”. De motie van de VVD werd uiteindelijk met 25 stemmen voor en 18 stemmen tegen aangenomen.
De GrienLinks fractie stemde dan ook tegen het definitieve besluit.
Hieronder vindt u de spreektekst van Jochem Knol:
“We zijn ons bewust dat de inwoners van Fryslân hierom af en toe vragen en dat de schade niet bij enkele individuen in rekening kan worden gebracht. Met pijn in het hart erkennen we daarom de noodzaak tot af en toe ingrijpen. Maar wel in de juiste volgorde: De Flora en fauna wet geeft aan dat we daarbij eerst moeten inzetten op preventie. Het verbaast ons dat in de startnotitie niet wordt ingegaan hoe we dat vorm willen geven. De gedeputeerde heeft al toegezegd onderzoek te willen doen naar meer kruidenrijk grasland om het ganzen minder aantrekkelijk te maken. Ganzen zijn aan land gekomen toen zeegras verdween. Is GS bereid om een duidelijke paragraaf over preventie op te nemen. Hoe wil GS preventie financieren en welk onderzoek wordt er gedaan? Waarom wordt bij preventie alleen verwezen naar gemeenten en worden de provincie en het rijk buiten beschouwing gelaten?
GS kiest ervoor meer de Staten buiten spel te zetten en de uitvoering neer te leggen bij de Fauna Beheereenheden. Daarmee verschuift een deel van de politieke discussie van het openbare debat in PS naar GS en de FBE. De verhouding tussen de verschillende vertegenwoordigers in de FBE is nu niet evenwichtig. We zullen we er in ieder geval voor moeten zorgen dat – zeker nu de FBE een grotere rol krijgt – betere verhoudingen tussen de verschillende partijen, of misschien moet ik zeggen inzichten, geborgd zijn. Dat kan enerzijds door de samenstelling van de commissie enigszins aan te passen en een extra milieu- of dierenwelzijn organisatie een plaats te geven en/of door anderzijds het huidige consensusmodel te borgen. Het consensusmodel ligt in de statuten vast. Dat willen we zo houden. Om het bovenstaande vast te leggen dienen we twee moties in. Motie evenwichtige samenstelling FBE en motie consensusmodel.
Bestrijding is een gevoelig onderwerp en verdient de in deze Staten veel geroemde gebiedsgerichte aanpak. Met vrijstellingen wordt de rechtszekerheid omwille van het beperken van administratie geweld aangedaan. In de commissievergadering bleef onduidelijk hoe groot die administratieve rompslomp is. Kan de gedeputeerde alsnog aangegeven hoe groot die administratieve last is? Met ontheffingen wordt de discussie van te voren gevoerd en kan zorgvuldig en gebiedsgericht worden aangegeven waar bestrijding noodzakelijk is. Als dat zorgvuldig gebeurt is de kans op handhavingsverzoeken kleiner. Dat verlaagd de administratieve last. Wij pleiten daarom voor ontheffingen als uitgangspunt bij beheer en schade te kiezen in plaats voor het werken met vooral vrijstellingen.
Daarnaast wordt in het PS voorstel de keuze voorgelegd om een aparte ganzen- en predatorennota te maken, naast de beheernotitie. GS kiest voor een integrale nota. Wij pleiten voor het apart behandelen van het ganzendossier. Enerzijds omdat de problematiek met de schadevergoeding nog niet afgerond is, anderzijds omdat de discussie over de ganzen een maatschappelijke gevoelige dossier is. Ook hier dienen we samen met D66 een motie voor in.