“Dat ‘Klimaat’ als ondergeschoven kindje aan de startnotitie Energie is toegevoegd, vinden wij niet zo netjes, maar dat terzijde”, zo zei Charda Kuipers bij de behandeling van de Startnotitie Energie en Klimaat op 26 mei 2021 in de Staten. “Wij willen dat het Fûns Skjinne Fryske Energy (FSFE) omgevormd wordt tot Klimaatfonds en komen later met een voorstel hiervoor.” Voor het deel Energie in de nota diende Kuipers twee moties in voor meer inzet op het opwekken van schone energie.
Hogere klimaatdoelstelling
Met de PvdD diende ze een motie in voor een hogere klimaatdoelstelling. Alleen de PvdD, GL, SP, D66, CU en 50 plus stemden hier voor (12 stemmen), de rest van de Staten (31 stemmen) willen geen hogere klimaatdoelstelling….
Energiebesparing en Zon op dak
De motie Plan energiebesparing opslag en zon op dak van GrienLinks werd wél aangenomen, met 27 stemmen voor (GL, PvdD, CU, D66, FNP, PvdA, SP, VVD en van Swol) en 16 stemmen tegen (CDA, Forum, PVV en Goudzwaard).
Voortvarend doorgaan en zoekgebieden opgeven
De motie ‘Voortvarend doorgaan en zoekgebieden doorgeven haalde ook geen meerderheid in de Staten. Deze motie kreeg 12 stemmen voor ((GL, PvdD, SP, D66, CU, 50plus) en 31 stemmen tegen. Charda Kuipers: “We moeten Vooruit denken over de in de toekomst stijgende vraag naar elektriciteit. Ook is er een grotere opgave voor de opwek van schone energie vanuit het rijk en Europa te verwachten. Daarom stellen we voor om samen met gemeenten, inwoners en andere belanghebbenden zoekgebieden voor de opwek van schone energie te vinden, deze in kaart te brengen voor het Energieprogramma en deze zo tijdig mogelijk kenbaar te maken bij Liander. Dan kunnen we wat vaart maken, en dat is erg nodig!”
Stemming
De startnotitie Klimaat en Energie werd aangenomen. (Stemverhouding niet bekend, wordt nog aangevuld)
Gehele spreektekst
We staan er positief tegenover dat er een programma energie als vervanger van de beleidsbrief duurzame energie wordt opgesteld. We zien graag de doelen uit de omgevingsvisie, en de relevante onderdelen uit het klimaatakkoord terug in dit programma. Inclusief een concrete uitwerking hoe deze doelen te bereiken en te volgen.
Een aantal zaken blijven in de startnotitie nog onderbelicht, enkele daarvan wil ik in mijn betoog uitlichten.
Ten eerste dienen wij een motie in (met PvdD en SP) om het belang van energiebesparing, energieopslag en het kleinschalig opwekken van energie te onderstrepen.
Energiebesparing is zo’n belangrijk aspect van de energietransitie, dat we hiervoor veel meer gerichte aandacht verwachten in het uitgewerkte programma. Dat we doelen hebben gedefinieerd, ongeacht of deze hoger zouden kunnen of niet, is prima. Maar hoe gaan we dat bereiken? Concretiseer het!
Daarnaast dienen wij een motie in die mooi in samenhang met de RES opgepakt zou kunnen worden. Namelijk om de voorbereiding op een stijgende energievraag gerichter aan te pakken. Door zoekgebieden voor de opwek van schone energie in kaart te brengen. Zodat Liander hier het netwerk op kan aanpassen, dat is een langdurig proces.
Dan het onderdeel ‘uitvoering klimaatakkoord’ voorzitter,
Bij de voorgestelde route van het college schiet mij telkens het kinderliedje te binnen: ik stond erbij en ik keer ernaar..
Eigenlijk kan pas met de notitie eind dit jaar een goede afweging gemaakt worden welke stappen nodig zijn.
De PvdA en het CDA doen een voorzichtige voorzet om niet bij voorbaat langs de kantlijn blijven staan.
voor ons is de keuze tussen de opties inderdaad niet zo zwart-wit. Daarom zullen we met die motie instemmen. Wil ik wel graag opgemerkt hebben dat we nu niet kunnen overzien of bijsturen in 2024 op tijd zal zijn.
Voorzitter, zonder alle moties langs te willen lopen wil ik er graag twee uitlichten:
Grote Datacentra zijn op meerdere aspecten problematisch, daarom spreken we graag uit dat deze onwenselijk zijn in Fryslân. We dienen de motie van de SP mee in. En met het CDA dienen wij een motie in om harder en concreter aan de slag te gaan met waterstof.
Tenslotte wil ik graag nog even stilstaan bij het FSFE (Fonds schone Friese energie), waarover op 21 mei een brief door GS is verzonden.
Het komt eigenlijk wel als verrassing dat er nu al voorgesorteerd wordt op meer van hetzelfde. Terwijl er grote kansen liggen in het omvormen naar een Klimaatfonds of klimaat/energiefonds bijvoorbeeld. Ook zagen wij uit naar een blik op het investeringsreglement dat nog stamt uit 2014. Eind dit jaar ligt er een mogelijkheid om gemaakte keuzes over rendement en kostendekking te heroverwegen. Kan de gedeputeerde aangeven hoe zij PS in deze afweging zal betrekken?