Er werden twee moties van GrienLinks aangenomen bij de behandeling van de Landbouwagenda. Een over duidelijkheid bij de gebiedsgerichte aanpak en een die vraagt om meer aandacht voor de consument. Toch stemde de fractie tégen de landbouwagenda. “Het is gewoon niet duidelijk en niet genoeg”, zegt Jochem Knol. “Het doel, natuurinclusieve grondgebonden landbouw staat er in, maar de keuzes die zo nodig zijn om de transitie daarnaartoe tot stand te brengen ontbreken.”
“En dat, zoals ook de LTO zegt, terwijl er een majeure landbouwtransitie nodig is. Net zoals in de tijd van Sicco Mansholt in de jaren vijftig en zestig. De uitvoering is de taak van Gedeputeerde Staten. Neem daarbij de verantwoordelijkheid en geef de honderden mensen die meepraten richting. Dát is pas besturen.”
Tegen landbouwagenda gestemd
Jochem Knol: “Het uitvoeringsprogramma hinkt op twee gedachten. Enerzijds lijkt het uitvoering, anderzijds staat er ook nieuw beleid in geformuleerd. Een uitvoeringsprogramma is een zaak van GS. Wij pleiten ervoor dat GS met duidelijkere beleidsprogramma’s komt waarin heldere doelstellingen worden geformuleerd en richting wordt gegeven aan monitoring. Daarmee kunnen alle partijen bij de uitvoering dan aan de slag. Op die manier houdt PS zijn beleidsbepalende en GS haar uitvoerende rol. De onduidelijkheid op dit gebied heeft geleid tot de situatie in de oordeelvormende commissie, de vele technische vragen en de vele moties die nu zijn ingediend. Veel van die moties verbeteren het uitvoeringsprogramma en dat is winst, maar dat had al in de beleidsnota moeten gebeuren. GrienLinks heeft constructief naar de moties gekeken en heeft er relatief veel mee ingediend. Maar ondanks de beantwoording van de Gedeputeerde en zijn uitleg over de doelen en monitoring zal GrienLinks tegen de uitvoeringsagenda Landbouw stemmen. We geven hiermee een signaal af dat ons inziens heldere doelen onmisbaar zijn bij de uitvoering van beleid en de agrariërs krijgen dan de duidelijkheid waar ze om vragen.” Lees hier zijn hele spreektekst.
Debat
Een groot deel van de (oppositie van de) Staten beoordeelden de landbouwagenda als onvoldoende. De linkse/groene partijen vonden de keuzes niet duidelijk genoeg om een transitie in de landbouw te versnellen. Terwijl de meeste rechtse/niet-groene partijen daarentegen vonden dat er niet genoeg naar de boeren wordt geluisterd. Zodoende diende de ChristenUnie een amendement in om de landbouwagenda alleen ter kennisgeving te nemen. Dit amendement werd niet aangenomen. Wel bleek de ontevredenheid uit de stemuitslag over de landbouwagenda zelf: 22 stemmen voor (coalitie plus 50plus) en 20 stemmen van de (rest van de) oppositie tegen.
Duidelijkheid over gebiedsgerichte aanpak
In Fryslân wordt op verschillende gebieden met zogenaamde ‘gebiedsgerichte aanpak’ gewerkt. Een aantal gebiedscommissies werkt aan het aanleggen van meer natuur. Men wil in het veenweidegebied in verschillende gebieden aan het werk om het waterpeil te verhogen. De stikstofaanpak gaat ook uit van gebiedsgerichte aanpak. Dit gaat allemaal om losstaande gebieden. Er is een veelvoud van maatschappelijke problemen (klimaat, natuur, stikstof, water, veenweiden), waarvoor de politiek de ‘gebiedsgerichte aanpak’ kiest als instrument om deze problemen op te lossen. Landbouw speelt in al deze maatschappelijke problemen een belangrijke rol. Jochem Knol: ” De PCLG en LTO-Noord pleiten er voor om meer achtergrondinformatie toe te voegen door bijvoorbeeld kaartmateriaal of factsheets (..). We vragen in een motie het college om duidelijkheid te geven over de gebiedsgerichte aanpak, zowel voor de gebiedscommissies die al actief zijn als die in de gebieden waar er nog geen gebiedscommissies zijn . Door dat te visualiseren en de opgaven vanuit Klimaat, Stikstof, Veenweiden en Biodiversiteit daaraan te koppelen ontstaat richting en helderheid voor de gebiedscommissies en waar extra inzet nodig is ook buiten de reeds bekende gebieden en nieuwe opgaven (zoals bijvoorbeeld verzilting).” De gedeputeerde vond de motie ‘sympathiek’. De motie werd – uiteindelijk – met een grote meerderheid aangenomen.
Consumentenkant uitwerken
Het GrienLinks Statenlid diende ook een motie in over het verkorten van de keten en de positie van de consument. Jochem Knol: “Vanuit zowel de agrariërs als de voedselbeweging maakt men zich sterk voor kortere ketens, waardoor enerzijds de landbouwers betere prijzen krijgen en anderszijds door bijvoorbeeld minder transport de milieubelasting kleiner wordt. Dit actiepunt is in de landbouwagenda zuinig uitgewerkt en mag wat GrienLinks betreft meer aandacht en inzet. Het beschikbare budget is te klein om alle ambities vorm te geven.” GrienLinks vroeg 200.000 euro om initiatieven (van bijvoorbeeld de voedselbeweging) te ondersteunen. Verschillende partijen vonden dit bedrag niet goed onderbouwd. De gedeputeerde wilde wel budget zoeken binnen de begroting van de landbouwagenda. Jochem Knol paste daarop de motie aan. De meerderheid van de Staten nam vervolgens de motie aan.
Stemmingen
Er waren 42 Statenleden aanwezig (Marten Dijkstra van de VVD was ziek).
Zelf ingediend:
De motie een over duidelijkheid over de gebiedsgerichte aanpak werd aangenomen. Voor stemden: GL, PvdA, D66, PvdD, SP, CU, FNP,50plus, CDA, van Swol, Goudzwaard) 32 stemmen en tegen stemden VVD, Forum, PVV (10 stemmen).
De motie consumentenkant uitwerken namen de Staten aan met 23 stemmen voor (GL, SP, PvdD, PvdA, D66, 50plus, CDA) en 19 stemmen tegen (VVD, FNP, Forum, PVV, van Swol, Goudzwaard, ChristenUnie).
Mee ingediend:
Motie ChristenUnie Routekaart Transitiefonds maken OANPAST. Aangenomen.
Motie SP digitale enquête boeren. Aangenomen.
Motie PvdD aanpassen veehouderijsystemen. Aangenomen.
Motie D66 Eerlijk communiceren over de gevolgen voor de veestapel . Niet aangenomen.
Voor het uiteindelijke besluit om de landbouwagenda vast te stellen stemden 22 Statenleden (de coalitie plus 50 plus) en 20 Statenleden tegen (de (rest van de) oppositiepartijen.
Bekijk hier de hele stemlijst