In de Statenvergadering van 16 februari 2022 stonden hoofdfietsroutes op de agenda. GrienLinks stemde voor. “Ga aan de slag met de gemeenten die de cofinanciering al op orde hebben”, sprak Statenlid Elsa van der Hoek in het debat. “Gemeenten die al wel hebben geïnvesteerd, riskeren een gat in hun begroting als we nu niets doen. Wel zijn we van mening dat er duidelijke afspraken over veiligheid moeten worden gemaakt met de gemeenten.”
Delen van hoofdfietsroutes
In het Bestuursakkoord 2019-2023 is onder resultaat 41 opgenomen dat we samen met de Friese gemeenten tenminste vier hoofdfietsroutes over langere afstand willen realiseren. Aan delen die op gemeentelijke grond liggen, wil de provincie 50% meebetalen, als de gemeente de andere 50% betaalt. Na overleg van de provincie met de gemeenten is gebleken dat het overgrote deel van de kansrijke routes op gemeentelijk grondgebied ligt. Daarom stelt het college voor een groter deel (8 miljoen) van het budget van 10,75 miljoen beschikbaar te stellen voor cofinanciering aan gemeenten in plaats van aan provinciale delen van de route (2,75 miljoen). Verder bleek dat veel gemeenten de cofinanciering nog niet rond konden krijgen. Toch wil de provincie graag verder. Daarom was een ander besluitpunt om de vier hoofdfietsroutes aan te passen naar “tenminste zes (delen van) hoofdfietsroutes” die gerealiseerd worden binnen het netwerk van hoofdfietsroutes. Op die manier kan de provincie vast aan de slag met de meest kansrijke routes in gemeenten die de cofinanciering al op orde hebben. Enkele kansrijke routes liggen tussen Sneek –Joure – Heerenveen – Drachten – Leeuwarden – Franeker – Harlingen.
Meer nodig voor veiligheid
Wel heeft de Fietsersbond aangegeven dat er meer nodig is voor de veiligheid voor fietsers, zoals de fietsroutes doortrekken tot in de bebouwde kom, zodat fietsers ook daarbinnen snel en veilig door kunnen rijden. Ook is het belangrijk dat er minimale eisen gesteld worden aan de inrichting van de doorfietsroutes. Daarom diende Elsa van der Hoek van GrienLinks een motie in voor de veiligheid van fietsers buiten én in de bebouwde kom en een voor aandacht voor sociale veiligheid bij de inrichting. Ook wilde Elsa een motie indienen voor het toepassen van inrichtingsrichtlijnen van het CROW, maar daar diende statenlid Wybenga een motie voor in. Daar was GrienLinks van plan om voor te stemmen.
Aan de slag
GrienLinks Statenlid Elsa van der Hoek tijdens het debat: “Spijtig dat de mooie ambitie vanuit het bestuursakkoord 2019-2023 om de vier hoofdfietsroutes te realiseren, niet lukt. Veilige en snelle fietsroutes kunnen er voor zorgen dat meer mensen kiezen voor de fiets als alternatief vervoer naar werk of school. Veilige en snelle fietsroutes kunnen hierin een belangrijke motivatie zijn.
Nu deze ambitie niet kan worden waargemaakt, er wel gemeenten zijn die in deze periode (of: op korte termijn) wel aan de slag kunnen gaan en het geld hiervoor gereserveerd is, kunnen we instemmen met de aanpassing van resultaat 41.
Ga aan de slag met de gemeenten die de cofinanciering al op orde hebben. Het belang van veilige fietsroutes voor schoolgaande jeugd heeft hoge prioriteit. Gemeenten die al wel hebben geïnvesteerd, riskeren een gat in hun begroting als we nu niets doen.
Eisen inrichting fietspaden
Wel zijn we van mening dat er duidelijke afspraken over veiligheid moeten worden gemaakt met de gemeenten. Bijvoorbeeld over een betere inrichting van de fietspaden en minder autodruk binnen de bebouwde kom. Ook voor de kwaliteit van de hoofdfietsroutes zullen inrichtingseisen moeten worden opgesteld. We spreken ook over snelfiets- of doorfietsroutes, maar snelfietsroutes hebben over het algemeen hogere kwaliteitseisen. We vinden het belangrijk dat er overal dezelfde minimale eisen voor de kwaliteit gelden.
Verder wil ik vragen aan de gedeputeerde: gaan wij als provincie nog enige regie nemen in dit project? En hoe moet het met gemeenten die wel willen maar niet kunnen? En niet onbelangrijk: we kiezen nu voor zes delen van routes, maar we kunnen niet garanderen dat er in de nieuwe coalitieperiode weer geld wordt vrijgemaakt. Hoe zorgen we er voor dat de fietsroutes ooit afkomen? We dienen twee moties in: een over de veiligheid van de fietsers en een over de kwaliteitseisen van de hoofdfietsroutes en snelfietsroutes.”
Toezegging
Helaas liep het debat anders. Sommige andere partijen vonden dat de moties bij fietsbeleid in het algemeen thuishoorde in plaats van bij het agendapunt over de snelfietsroutes. Omdat er geen meerderheid voor was, besloot Elsa de moties voor dat moment in te trekken en een toezegging aan gedeputeerde Avine Fokkens te vragen voor aandacht voor veiligheid en sociale veiligheid. De gedeputeerde zei toe aandacht voor verschillende vormen van veiligheid te hebben bij de aanleg van de routes. Ook Statenlid Wymenga trok haar motie voor dat moment in.
In maart staat het fietsbeleid op de agenda. Elsa van der Hoek komt dan op het onderwerp veiligheid voor fietsers terug.
FRYSKE TEKST
Oan de slach mei haadfytsrûtes
Yn de steategearkomste fan 16 febrewaris 2022 stiene haadfytsrûtes op de aginda.
GrienLinks stimde foar. “Gean oan de slach mei de gemeenten dy ’t de kofinansiering al op oarder hawwe”, spruts Steatelid Elsa van der Hoek yn it debat. “Gemeenten dy’t al wol ynvestearre hawwe, riskearje in gat yn harren begrutting as we no neat dogge. Wol binne wy fan betinken dat der dúdlike ôfspraken oer feiligens makke wurde moatte mei de gemeenten.”
Parten fan haadfytsrûtes
Yn it Bestjoersakkoart 2019 -2023 is ûnder resultaat 41 opnommen dat wy yn ‘e mande mei de Fryske gemeenten op syn minst fjouwer haadfytsrûtes oer langere ôfstân realisearje wolle. Oan parten dy’t op gemeentlike grûn lizze, wol de provinsje 50% meibetelje, as de gemeente de oare 50% betellet. Nei oerlis fan de provinsje mei de gemeenten hat bliken dien dat fierwei it grutste part fan de kânsrike rûtes op gemeentlik grûngebiet leit. Dêrom stelt it kolleezje foar in grutter part (8 miljoen) fan it budzjet fan 10,75 miljoen beskikber te stellen foar kofinansiering oan gemeenten yn stee fan oan provinsjale dielen fan de rûte (2,75 miljoen ). Fierder die bliken dat in soad gemeenten de kofinansiering noch net rûn krije koene. Dochs wol de provinsje graach fierder. Dêrom wie in oar beslútpunt om de fjouwer haadfytsrûtes oan te passen nei “op syn minst seis (parten fan) haadfytsrûtes” dy ’t realisearre wurde binnen it netwurk fan haadfytsrûtes. Op dy wize kin de provinsje fêst oan de slach mei de meast kânsrike rûtes yn gemeenten dy’t de kofinansiering al op oarder hawwe. In pear kânsrike rûtes lizze tusken Snits – De Jouwer – It Hearrenfean – Drachten – Ljouwert – Frjentsjer – Harns.
Mear nedich foar feiligens
Wol hat it Fytsersbûn oanjûn dat der mear nedich is foar de feiligens foar fytsers, lykas de fytsrûtes trochlûke oant yn de beboude kom, sadat fytsers dêr ek fluch en feilich trochride kinne. Ek is it wichtich dat der minimale easken steld wurde oan de ynrjochting fan de trochfytsrûtes. Dêrom tsjinne Elsa van der Hoek fan GrienLinks in moasje yn foar de feiligens fan fytsers bûten én yn de beboude kom en ien foar omtinken foar sosjale feiligens by de ynrjochting. Elsa woe ek in moasje yntsjinje foar it tapassen fan ynrjochtingsrjochtlinen fan it CROW, mar dêr tsjinne steatelid Wybenga in moasje foar yn. Dêr wie GrienLinks fan doel om foar te stimmen.
Oan ‘e slach
GrienLinks Steatelid Elsa van der Hoek by it debat: “Spitich dat de moaie ambysje út it bestjoersakkoart 2019 -2023 wei om de fjouwer haadfytsrûtes te realisearjen, net slagget. Feilige en flugge fytsrûtes kinne der foar soargje dat mear minsken kieze foar de fyts as alternatyf ferfier nei wurk of skoalle. Feilige en flugge fytsrûtes kinne dêr in wichtige motivaasje yn wêze.
No ’t dizze ambysje net wiermakke wurde kin, der wol gemeenten binne dy’t yn dizze perioade (of: op koarte termyn) wol oan ‘e slach kinne en it jild hjirfoar reservearre is, kinne wy ynstimme mei de oanpassing fan resultaat 41.
Gean oan ‘e slach mei de gemeenten dy ’t de kofinansiering al op oarder hawwe. It belang fan feilige fytsrûtes foar skoalgeande jeugd hat hege prioriteit. Gemeenten dy ’t al wol ynvestearre hawwe, riskearje in gat yn harren begrutting as we no neat dogge.
Easken ynrjochting fytspaden
Wol binne we fan miening dat der dúdlike ôfspraken oer feiligens makke wurde moatte mei de gemeenten. Bygelyks oer in bettere ynrjochting fan ‘e fytspaden en minder autodruk binnen de beboude kom. Ek foar de kwaliteit fan de haadfytsrûtes sille ynrjochtingseasken opsteld wurde moatte. Wy prate ek oer snelfyts – of trochfytsrûtes, mar snelfytsrûtes hawwe oer it algemien hegere kwaliteitseasken. Wy fine it wichtich dat der oeral deselde minimale easken foar de kwaliteit jilde.
Fierder wol ik freegje oan de deputearre: sille wy as provinsje noch wat rezjy nimme yn dit projekt? En hoe moat it mei gemeenten dy ’t wol wolle mar net kinne? En net ûnbelangryk: we kieze no foar seis parten fan rûtes, mar we kinne net garandearje dat der yn de nije koälysjeperioade wer jild frijmakke wurdt. Hoe soargje wy derfoar dat de fytsrûtes ea ôfkomme? Wy tsjinje twa moasjes yn: ien oer de feilichheid fan de fytsers en ien oer de kwaliteitseasken fan de haadfytsrûtes en snelfytsrûtes.”
Tasizzing
Spitigernôch rûn it debat oars. Guon oare partijen fûnen dat de moasjes by fytsbelied yn it algemien thúshearden yn stee fan by it agindapunt oer de snelfytsrûtes. Omdat der gjin mearderheid foar wie, besleat Elsa de moasjes foar dat momint yn te lûken en in tasizzing oan deputearre Avine Fokkens te freegjen foar omtinken foar feiligens en sosjale feiligens.
De deputearre sei ta omtinken foar ferskate foarmen fan feiligens te hawwen by de oanlis fan de rûtes. Ek Steatelid Wymenga luts har moasje foar dat momint yn.
Yn maart stiet it fytsbelied op ‘e aginda. Elsa van der Hoek komt dan op it ûnderwerp feilichheid foar fytsers werom.