Column Jochem Knol (woordvoerder stikstof) en Elsa van der Hoek (woordvoerder water)
Het Rijk heeft de afgelopen jaren met de provincies afspraken gemaakt om problemen op het gebied van water, biodiversiteit, natuur, klimaat en stikstof met concrete maatregelen op te lossen. Daarvoor worden doelstellingen vastgelegd en een planning afgesproken. De provincies krijgen geld, gaan aan de slag en maken zogenaamde uitvoeringsprogramma’s. Het idee is dat de provincies die problemen lokaal beter kunnen oplossen.
Stikstofcrisis
Wat hebben al die uitvoeringsprogramma’s in Fryslân met elkaar gemeen? Het antwoord is eenvoudig: de doelstellingen en de planningen worden niet gehaald. De stikstofcrisis is het meest schrijnende voorbeeld van onmacht. De onwil om concrete maatregelen tijdig te nemen is de Raad van State te veel geworden. Jarenlang geen (pijnlijke) maatregelen durven nemen en een papieren werkelijkheid creëren is in strijd met de wet. Veel bedrijven zitten nu dank zij onmachtige bestuurders zonder geldige vergunning en de natuurgebieden lijden dagelijks onder een permanente depositie van stikstof. Wat weer een negatieve invloed heeft op biodiversiteit en insecten.
Watercrisis
Minister Mark Harbers van Infrastructuur en Waterstaat waarschuwt in navolging van de stikstofcrisis voor een watercrisis. In april kwam in de Staten de Grondnota Natuur aan de orde. Daarin wordt geregeld hoe het Friese deel van het Natuur Netwerk Nederland afgemaakt moet worden. Hoe kan, nadat we al 22 jaar geleden de eerste afspraken hebben gemaakt, de resterende benodigde grond worden aangekocht en/of ingericht? Het gemak waarmee de meerderheid in de Staten accepteert dat we deze opgave niet voor 2027 afronden en uit angst voor boeren weigeren mogelijk een beperkt aantal hectares grond te onteigenen is tekenend voor het provinciaal bestuur.
Dilemma
Nederland heeft internationaal afspraken gemaakt en de provincie lapt die aan haar laars. Is het dan niet logisch dat de Rijksoverheid binnenkort het heft weer in eigen handen zal gaan nemen? Zelf de regie willen houden kan alleen als je als provincie alles op alles zet de afspraken na te komen en de doelstellingen van die afspraken steeds voorop staan. Op 25 mei bespreken we het programma Stikstof in de Staten, op 22 juni het programma Water. Wat vindt u ervan? Zelf doen of het Rijk de regie laten nemen?