Te Gast – Jochem Knol
In april was ik op Ameland. Een boswachter vertelde hoe alle zeilen bijgezet moeten worden om wat over te houden van de grote soortenrijkdom in het duingebied. Door kostbaar beheer lukt dat deels, maar het is dweilen met de kraan open. Uit de lucht daalt steeds weer stikstof neer, maar ook door de steeds lagere grondwaterstanden is het haast onbegonnen werk. “De duinen”, vertelde hij, “herbergen het grootste aantal soorten planten van alle gebieden in Nederland. Dat is echt uniek en het doet zeer dat we daar zo onzorgvuldig mee omgaan. We zien het hier in de praktijk, het landschap verandert en er blijft vooral een soortenarm gras- en bramenlandschap over”.
De situatie op Ameland is kenmerkend voor wat er gaande is. Stikstof is afkomstig van de vervuilende dieselmotoren van de schepen die langs Ameland varen, van de vliegtuigen, van de grote industrieën en vanuit de landbouw. Schoon water wordt steeds schaarser, maar we gaan er zo onzorgvuldig mee om.
De kranten staan er dagelijks vol van en vooral boerenbedrijven voelen zich in hun voortbestaan bedreigt. De plannen die de minister van Natuur en Stikstof presenteert vallen slecht en provincies moeten alles op alles zetten om draagkracht te krijgen voor de noodzakelijke veranderingen. Daarbij vragen we het meeste van de boeren, maar hoe geloofwaardig is het dan dat de provincie Limburg een zwaar verliesgevend vliegveld open houdt en dat er miljarden steun worden gegeven aan het in stand houden van goedkope vakantievluchten vanaf Schiphol?
We wonen met heel veel mensen in een klein land en we willen van alles. Dat vraagt heel veel van de schaarse ruimte en doet een aanslag op de bodem, het water en de natuur. In die ruimte moeten we wonen en werken, maar er zijn grenzen aan wat kan. Die grenzen zijn op veel plaatsen overschreden. Alleen door van iedereen een inspanning te vragen, houden we onze omgeving ook voor de toekomst leefbaar en gevarieerd.
Helaas staan de voor- en tegenstanders van ingrepen met de koppen tegen elkaar. Bij de boerenbedrijven lijkt het alleen nog maar om te gaan over gedwongen opkoop, maar waar een vrijwillige wil is, is een weg. Het Rijk en de provincie zetten in op gebiedsprocessen. Samen met alle mensen een gebied aanpakken. Als je samen duidelijk en niet vrijblijvend afspreekt wat je wilt, wanneer je dat wilt bereiken en de lusten en de lasten verdeelt kom je heel eind. Laten we in vredesnaam stoppen met ontkennen van de problemen en met respect voor elkaar de problemen oplossen. In alle sectoren. Alleen dan kan de boswachter op Ameland de soortenrijkdom in onze duinen zien opbloeien.