De Friese GroenLinks raads- en Statenleden zijn verheugd dat het kabinet maatregelen aankondigt om de natuur te herstellen. Wel missen ze de inbreng van sectoren als luchtvaart en industrie op het terugdringen van stikstof. Ze maken zich zorgen over de scherpte van de reacties op de stikstof- en natuurkaart van de minister van der Wal die vrijdag bekend werd gemaakt.
Jochem Knol (Statenlid GrienLinks) en raadsleden Henk Vos (GL Ooststellingwerf), Tjitske Veenstra (GL Achtkarspelen), Tjeerd Cuperus (GL lid Waadhoeke), Pim Astro (GL Leeuwarden), Gaby Thijssen (GL Weststellingwerf), Rebecca Slijver (SIN Noardeast Fryslân), Gerrie Rozema (GL Heerenveen), Elske Beintema (GL Opsterland), Peter Lesterhuis (GL Smallingerland), Idske Koopmans (GL SúdWest Fryslân), Anne Merkuur (GL De Fryske Marren) en Berber van Zandbergen (GL Tytsjerksteradiel): “We wonen met heel veel mensen in een klein land en we willen van alles. Dat vraagt heel veel van de schaarse ruimte en doet een aanslag op de bodem, het water en de natuur. In die ruimte moeten we wonen en werken, maar er zijn grenzen aan wat kan. Die grenzen zijn op veel plaatsen overschreden. Alleen door van iedereen een inspanning te vragen, houden we onze omgeving ook voor de toekomst leefbaar en gevarieerd.”
De plannen die de minister voor Natuur en Stikstof presenteerde voor het herstel van de natuur en het terugdringen van de stikstofuitstoot vallen slecht. Diverse politici en organisaties spreken zich – vooral negatief – uit. De minister werd zelfs thuis bezocht door boze boeren. Provincies moeten alles op alles zetten om draagkracht te krijgen voor de noodzakelijke veranderingen. De GroenLinksers: “Daarbij vragen we veel van de boeren. Maar hoe geloofwaardig is het dan dat bijvoorbeeld de provincie Limburg een zwaar verliesgevend vliegveld openhoudt, Tata Steel niet genoemd wordt in de plannen voor het terugdringen van de stikstofuitstoot en dat er miljarden steun worden gegeven aan het in stand houden van goedkope vakantievluchten vanaf Schiphol?
Duidelijkheid
De Friese GroenLinksers zijn blij dat het kabinet duidelijkheid geeft over de stikstofdoelen, maar zijn teleurgesteld dat er geen duidelijkheid is gegeven over hoe daar gekomen moet worden en wat in de andere sectoren moet gebeuren. De GroenLinksers: “De discussie zal nu weer gaan over het al dan niet onteigenen van boeren. Maar of dat moet en vóórdat je daar eventueel aan toe bent, kun je al zoveel meer doen. Daarvóór moet het gesprek gevoerd worden over herinrichten van het land en het verduurzamen van de landbouw. En, nee, een oplossing lukt niet met alleen technologische oplossingen. Ook moet heel snel duidelijk worden hoe andere sectoren, zoals de industrie en het transport een bijdrage gaan leveren.” Voor bijvoorbeeld de Waddeneilanden is juist daarin de noodzakelijke stikstofreductie te vinden.
Natuur
De uitspraak van de rechter in mei 2019 over de PAS kwam niet als een donderslag bij heldere hemel, zegt Jochem Knol van GrienLinks. “Al in 1992 werd via de Europese ‘Habitatrichtlijn’ door de Europese landen afgesproken dat de natuur niet verder zou verslechteren. In de periode daarvoor was de biodiversiteit en natuur namelijk dramatisch achteruitgegaan. Helaas is de natuur na 1992 in heel rap tempo nog veel verder achteruit gegaan. Dus dát we ons in moeten zetten voor behoud van de biodiversiteit en natuur is essentieel voor een gevarieerde en gezonde leefomgeving”.
Tegenstellingen overbruggen
Helaas, zo melden de GroenLinks-fracties, staan de voor- en tegenstanders met de koppen tegenover elkaar. Het rijk en de provincie zetten in op gebiedsprocessen. De GroenLinksers zien dat alleen lukken met duidelijke afspraken, zoals de minister ook in haar brief over de natuur- en stikstofaanpak schrijft. Het doel (een schonere leefomgeving voor iedereen) moet wel behaald worden. Het is belangrijk dat men in de gebiedsprocessen elkaar de ruimte geeft, afspreekt wat men wil, wanneer men dat wilt bereiken en hoe men de lusten en de lasten wil verdelen. Maar dan wel met een duidelijk doel en duidelijke voorwaarden aan dat gesprek. Wel vrijwillig, maar niet vrijblijvend. Dan kom je een heel eind. Laten we in vredesnaam stoppen met ontkennen van de problemen en met respect voor elkaar de problemen oplossen. In alle sectoren. “