“Wij willen dat de plannen en de uitvoering van de plannen voor het waterbeheer naar voren worden gehaald. Met name over vernatting, verdroging, verzilting en de afhankelijkheid van het IJsselmeer water.” Elsa van der Hoek overtuigde op 22 juni 2022 de meerderheid van de Friese Staten om een versnelling aan te brengen in de maatregelen om het watersysteem aan te passen aan de steeds snellere klimaatverandering. Haar motie werd – aangepast – aangenomen. D66, SP, PvdD en Statenlid van Swol dienden deze mee in.
Watercrisis de nieuwe stikstofcrisis
In de Staten van 22 juni 2022 werd het Regionaal Waterprogramma besproken. Elsa van der Hoek: “Er staan goede acties in, maar de gevolgen van de klimaatsveranderingen zijn heftiger en gaan sneller dan verwacht en de maatregelen gaan niet ver genoeg. Er worden zaken benoemd die urgent zijn, maar door de snelheid van de klimaatsveranderingen steeds urgenter worden. Nu lijkt het of we zes jaar verspelen, door tot 2027 ons vooral te richten op onderzoeken, monitoren en in kaart brengen. De kwaliteit en kwantiteit van het water wordt steeds slechter. Verzilting, verdroging, te kort aan drinkwater, overstromingen….
Dreigende problemen die met spoed moeten worden opgepakt. Het watersysteem moet drastisch omgebouwd worden: meer water vasthouden, minder uitspoelen en flexibele natuurlijke waterpeilen. Ook het gebruik van giftige stoffen in de landbouw, industrie en huishoudens zorgen dat de toekomst van ons drinkwater onder druk komt te staan. Het is tijd om daadkracht te tonen en strengere maatregelen te nemen. Nu!”
“Ook Natuurmonumenten waarschuwt: water crisis lijkt onvermijdelijk. We moeten nu alles op alles zetten om de Europese waterdoelen te halen, zegt onafhankelijk onderzoek in opdracht van Natuurmonumenten. Nog niet één procent van onze oppervlaktewateren voldoet aan alle eisen en Nederland bungelt onderaan Europese lijsten als het gaat om de waterkwaliteit. Ook waarschuwt dit onderzoek dat onze grondwaterstanden te laag zijn en steeds meer dalen. Dit is niet alleen zorgwekkend voor de natuur, maar ook voor ons drinkwater, de landbouw en industrie. Als we nu niet ingrijpen kan de watercrisis de nieuwe stikstofcrisis worden.”
Debat
Verschillende partijen (CDA, VVD, PVV, Forum) voelden niets voor versnelling van de maatregelen (CDA): “Omdat dat misschien de plannen juist zou vertragen. Er zijn afspraken met diverse organisaties gemaakt, dat kun je niet zomaar overhoop gooien”. Elsa interrumpeerde bij het CDA met de opmerking: “Maar het klimaat wacht niet, wij maken ons grote zorgen. Wij vinden daarom dat er een versnelling nodig is”. Het CDA, PvdA en FNP beaamden die urgentie ook wel te voelen. Ook de gedeputeerde Hoogland voelde die: “Wij moeten deze motie ontraden. De urgentie voelen wij ook. Maar ik denk dat we heel zorgvuldig aan de gang moeten. We hebben het NPLG nodig om hier een start mee te maken, ook de veenweiden willen we er in meenemen. Dat kost tijd.”
Meerdere partijen wilden wel een versnelling, maar niet meteen de hele planning wilden omgooien. Men vond een compromis in aanpassing van de tekst in de motie. De tekst ‘waar mogelijk’ werd toegevoegd. 30 Statenleden stemden voor (GL, PvdD, D66, SP, van Swol, PvdA, FNP, CU, CDA, 50plus) en 10 stemden tegen (Goudzwaard, VVD, PVV, Forum, Wymenga).
Stemming
Het Regionaal Water Programma werd vervolgens met 35 stemmen voor aangenomen. (inclusief de voorstem van GrienLinks). PVV en Forum stemden tegen.