“De energietransitie heeft grote gevolgen voor het elektriciteitsnetwerk. Helaas worden we meer en meer geconfronteerd met berichten dat het net vol is en aansluitingen lang op zich laten wachten. Dat aanpassen van het netwerk is complex, tijdrovend en kostbaar. GrienLinks begrijpt dat het aanpassen en versterken van het netwerk veel geld kost en hebben geen bezwaar tegen het Rijk als extra aandeelhouder,” zei Jochem Knol op 22 februari 2023 bij het behandelen van het ‘‘Afsprakenkader kapitaalbehoefte netwerkbedrijven’.
Situatie netwerkbedrijven
Alliander heeft in 2021 aan haar aandeelhouders een reverse convertable obligatielening gevraagd van € 600 mln. ter versterking van het eigen vermogen. Daaraan hebben de aandeelhouders gehoor gegeven en heeft provincie Fryslân € 76,5 mln. (van de € 600 mln.) verstrekt. Lees hier meer over het standpunt van GrienLinks destijds. Indien Alliander in de toekomst opnieuw extra kapitaal nodig heeft, zal zij dat in eerste instantie (wederom) aan de huidige aandeelhouders vragen. De verwachting is dat de aandeelhouders niet over voldoende middelen beschikken om ook in de toekomst voldoende kapitaal te verstrekken. Daarom is een rol van de overheid hierin noodzakelijk.
Debat
Jochem Knol: “We waren destijds uiteindelijk voor een obligatielening van € 76,5 miljoen. De verwachting was dat die obligatielening ook een bepaald rendement voor Fryslân zou opleveren. De kapitaalbehoefte van Alliander is groot en de kans bestaat dat het Rijk extra leningen gaat verstrekken. Daarmee verdampt een deel van het rendement en van de Friese invloed. Tijdens de commissievergadering heeft de gedeputeerde aangeven dat het hypothetisch zo is dat met de Friese financiële inbreng elders investeringen worden gedaan. Hoewel die kans klein is lijkt het ons voor het draagvlak wenselijk dat Fries geld ook in Fryslân wordt geïnvesteerd. Onze vraag is welke mogelijkheden zijn er om daar aanvullende garanties voor te vragen?”
De gedeputeerde antwoordde dat het college daar weinig op invloed op heeft.
Stemming
Het voorstel om geen wensen en bedenkingen te hebben bij het afsprakenkader kapitaalbehoefte netwerkbedrijven werd aangenomen met 35 stemmen voor en 2 tegen. PVV en FvD wilden niet meestemmen en zijn voor de stemming over dit punt uit de zaal vertrokken. Ze wilden geen keuze maken.