Op 19 juli 2023 werd het coalitieakkoord van BBB, CDA, CU en FNP van het nieuwe Friese college besproken in de Staten. Charda Kuipers: “Voorzitter, GrienLinks mist tempo en ambitie. Er is snel duidelijkheid nodig: De ene crisis na de andere heeft zich immers aangediend en het is echt belangrijk dat we aan de slag gaan met
• biodiversiteit, 80 procent is weg
• het klimaat, dat wacht niet!
• natuur, dat is geen last maar een lust
• water, is leidend en de essentie van ons bestaan.
• armoede, wonen, energie, daar wordt alleen een beginnetje mee gemaakt, maar we lopen achter.
• Er moet een landbouwtransitie ingezet, hoezo zijn we de landbouwprovincie van Nederland als er niks ANDERS gaat.
Dit akkoord laat na om de grote problemen van deze tijd te benoemen, óf om een oplossing aan te dragen. ”
Lees hier de hele bijdrage van Charda Kuipers
Debat over geld
Kritiekpunt van een heleboel (oppositie)fracties was, dat het nieuwe college een forse greep in de ‘Vrije Reserve’ (de VAR) doet van 175 miljoen euro aan tijdelijk (eenmalig) geld . Charda Kuipers: “Het geld verdampt op deze manier in recordtempo, en nergens wordt helder wat ons dat gaat ‘opsmyten’. Het is gokken met gemeenschapsgeld.” GrienLinks diende ook een motie mee in samen met JA21, PvdA, VVD, PVV, FVD, SP, PvdD, D66, PBF om het budgetrecht bij de Staten te laten. Deze motie kritiseert het feit dat het college nog 5 miljoen euro uit de VAR haalt om als gedeputeerden zélf uit te geven voor hún gebieden. Charda Kuipers: “Het meten met twee maten zal wat GrienLinks betreft in elk geval niet opgaan. PS heeft altijd het laatste woord, hoe hoog of laag dit bestuursakkoord ook anders beweert. Gedeputeerden horen geen ‘eigen’ budget te krijgen, de Staten bepalen beleid, GS voeren uit”.
Natuur en landbouw
Diverse Statenleden vroegen ook om de positie van de landbouw en de natuur in het akkoord. Jochem Knol (GrienLinks) vroeg het CDA naar het ‘rentmeesterschap’: “80 % van de biodiversiteit is verdwenen, water- en bodemsturend beleid is niet terug te zien in het akkoord, waar zit van dit college de extra impuls voor de natuur? ” Aebe Aalberts antwoordde: “Dat zit in het FPLG, al het bestaande beleid voeren we uit. ” Aalberts betoogde dat boeren heel goed weten hoe het zit met de biodiversiteit. Maar: “Wij leggen de accenten anders, leggen accent op vakmanschap van de boeren. In dit akkoord is veel erkenning voor landbouwsector.”
Ook Abel Kooistra van BBB antwoordde soortgelijk op een vraag van Menno Brouwer (PvdD) naar de uitwerking van de Water- en Bodemsturend (WBS) brief van de minister: ” Die brief WBS is benoemd in het stuk, maar we hebben onze Friese aanpak. Wij weten hier beter hoe de situatie in elkaar steekt dan Den Haag.”
Stemming
De fractie stemde tegen het coalitieakkoord. Ook stemden de GrienLinksers tegen het ‘voor kennisnemen’ in plaats van ‘vaststellen’ van het akkoord (motie van JA21).
En vóór de motie (van JA21) om een set indicatoren op te nemen in het coalitieakkoord.
En voor de motie (van JA21) om het budgetrecht bij de Staten te houden en de passage over de 5 miljoen euro als gebiedsbudget uit het akkoord te schrappen.
Het coalitieakkoord werd met 18 stemmen tegen en 25 stemmen voor vastgesteld. De moties en het amendement werden geen van alle aangenomen.