Tijdens de Statenvergadering op 20 december 2023 stonden er diverse begrotingswijzigingen op de agenda, plus een subsidieoverzicht (de ‘subsidiestaat’). Normaal niet een onderwerp waar zware politieke discussie over gevoerd wordt. Dit keer wel. De BBB, VVD en JA21 kwamen ter vergadering nog met een amendement om de subsidie voor de werkzaamheden van de natuurorganisaties in het natuur/stikstof verhaal (FPLG) te schrappen. Charda Kuipers was ‘not amused’. Een motie met een compromis van PvdA, GrienLinks, SP, D66, PvdD werd aangenomen, maar het amendement ook. Charda: “Zodat er feitelijk geen sprake is van een compromis, natuurlijk”.
Lees hier de bijdrage van Charda over het hele onderwerp (begrotingswijzigingen en subsidiestaat)
Waar ging het debat over het amendement om?
In de natuur/stikstofproblematiek is gekozen voor een aanpak via gebiedsprocessen. Dit wordt uitgewerkt in het Nationaal Programma Landelijk Gebied en hier in Fryslân in het Frysk Programma Landelijke Gebied (FPLG). De landbouw- en natuurorganisaties (en andere organisaties zoals Recron e.d.) werken samen in gebiedsprocessen. Dit valt niet onder hun normale werk. Dus is besloten dat zij (financiële) ondersteuning bij dit niet-reguliere werk kunnen krijgen op declaratiebasis. Bij de begrotingsbehandeling in november was al geregeld dat er voor landbouworganisaties budget beschikbaar was, maar voor de natuurorganisaties werd dit via de subsidiestaat geregeld.
Overvallen
Het voorstel van BBB, VVD en JA21 kwam bij de andere partijen binnen toen de vergadering al begonnen was. Dit overviel veel andere partijen. Er werd ook twee maal om een schorsing gevraagd, om overleg te kunnen voeren en het voorstel rustig te lezen. De Commissaris wilde dat echter niet meteen wegens de tijdsdruk en besloot die schorsing met de lunchpauze te laten samenvallen.
Het probleem volgens de BBB
De BBB vond dat ook de landbouworganisaties in de subsidiestaat een plek moeten krijgen, en diende daarom een amendement in om het geld voor de natuurorganisaties te schrappen uit de subsidiestaat. Er kwam veel kritiek uit de oppositiefracties. Er was vooral onbegrip waarom BBB organisaties uit de subsidiestaat schrapte, terwijl ze eigenlijk andere organisaties er in wilde hebben. “Keer het dan om”, bepleitten Klaas Zwart (PvdA), Charda Kuipers en Jochem Knol (GL) en Danny van der Weijde (D66). Abel Kooistra: “Het gaat ons niet om die organisaties maar om de brede vertegenwoordiging. Wij vragen om bij kadernota alles in 1 overzicht te krijgen.”
De pogingen om tot een oplossing te komen
Klaas Zwart: “Wij zijn voor gelijke monniken, gelijke kappen. Ons idee is om het college te vragen om met een voorstel te komen die dat mogelijk maakt, dat anderen ook kunnen inschrijven. Wij zijn bezig met een motie. Wij kunnen niet anders dan lezen in amendement van dhr. Kooistra dat 4 partijen uitgezonderd worden. Dus dat is geen gelijke monniken, gelijke kappen.” Kooistra bepleitte hierop nog een keer dat het hem ging om de mogelijkheid voor iedereen om te declareren: “We willen in feite allemaal hetzelfde”. Maar meldde tegelijkertijd dat het amendement in stand bleef (met dus het schrappen van de subsidie voor de natuurorganisaties).
Jochem Knol deed daarop nog een poging: “Wat is de toegevoegde waarde van het amendement? We vragen het college om met een voorstel te komen hoe alle partijen netjes kunnen worden vergoed voor inspanningen die ze doen. Dat kunnen we ook met een toezegging van het college doen. Als we dat doen kan zowel de motie als het amendement van tafel. Dan hebben we hier rust. Want het gevoel dat partijen benadeeld worden blijft staan als amendement blijft staan.”
Motie
De motie die PvdA, GrienLinks, SP, PvdD en D66 samen indienden wilde het volgende: ‘Alle betrokken partijen op een gelijkwaardige manier toe te staan die betrokken zijn bij het NPLG om de kosten te declareren’. De hoop was dat het amendement met het schrappen van de subsidie voor de natuurorganisaties daarmee van tafel gehaald kon worden.
Beantwoording gedeputeerde
Femke Wiersma: “Het gaat om maximumbedragen in de subsidiestaat, het gaat om daadwerkelijke vergoeding voor de inzet die voor het FPLG gedaan is. In die zin is het voor het college om het even, het is een debat aan de Staten, oordeel Staten.”
Meerderheid voor amendement
De vergadering werd lang geschorst in verband met bezigheden van de Commissaris. Dat zou de partijen de gelegenheid geven, zo werd opgemerkt, om er samen uit te komen. Helaas is in die schorsing een meerderheid ontstaan (gezocht) voor het amendement van BBB, VVD en JA21. Het amendement werd met een zin in de toelichting aangepast. Over de motie werd geen overleg meer gevoerd, ondanks pogingen tot overleg.
Stemming
Het amendement van BBB werd aangenomen met 26 stemmen voor (BBB, CDA, CU, PVV, FvD, JA21, VVD) en 16 stemmen tegen (FNP, PvdA, GrienLinks, SP, PvdD, D66, PBF).
De motie van PvdA, GrienLinks, SP, PvdD en D66 werd óók aangenomen met 23 stemmen voor FNP, CDA, VVD, GrienLinks, PvdA, SP, PvdD, D66, PBF, CU) en 19 stemmen tegen (BBB, FvD, JA21 en PVV).