In februari 2024 diende BBB een motie in voor het beperken van het FPLG (plan voor natuur, water en klimaat herstel in het landelijk gebied) tot alleen de wettelijke taken. Ook waren de Natuur Doel Analyses (NDA’s) de BBB een doorn in het oog, want te eenzijdig (= geen boeren in de beoordelende commissie). Die motie werd niet aangenomen, omdat de stemmen staakten. In april 2024 diende BBB de motie opnieuw in, een klein beetje aangepast (zie hieronder de teksten). Er ontstond opnieuw een pittig debat in de Staten. De motie werd helaas wel aangenomen. De coalitiepartijen CDA, FNP en CU stemden dit keer wél voor de motie. Ondanks een oproep van 14 natuur- en landbouworganisaties, een aantal gebiedscommissies plus andere organisaties en een brief van het Wetterskip om te vragen de motie niet nu aan te nemen.
Oude en nieuwe versie onder elkaar
Versie van februari:
• In eerste instantie uitwerking te geven aan wettelijke opgaves waar provincies voor aan de lat staan en eventuele koppelkansen met bestaande programma’s te betrekken.
• Een leefbaar platteland en een vitale landbouwsector als (leidende) uitgangspunten op te nemen in de nadere uitwerking.
• De zorg over de NDA’s en de oproep naar een betere en eenduidige natuurmonitoring mee te nemen in het vervolgproces van het FPLG.”
Versie van april:
– Bij het tot stand komen van de september versie van het FPLG in ieder geval een
breed scenario mee te nemen waarin prioriteit ligt op maatregelen die het meest
kosteneffectief en doelmatig zijn richting Nationale wettelijke opgaves en
maatregelen, overeenkomend met het bestuursakkoord en dit scenario in
september voor te leggen ter discussie aan de staten.
– Een leefbaar platteland en een vitale landbouwsector waarbij perspectief voor alle
vormen van landbouw geborgd is als (leidend) uitgangspunten op te nemen in de
nadere uitwerking.
– De zorg over de NDA’s en de oproep naar een betere en eenduidige
natuurmonitoring mee te nemen in het vervolgproces van het FPLG.
– De Provinciale Staten op de hoogte te houden over de ontwikkeling in deze kwestie.
Debat
Met name GrienLinkser Jochem Knol en PvdA’er Klaas Zwart (maar ook SP’er Hanneke Goede en PvdD’er Menno Brouwer) bevroegen de twee BBB’ers (Dieuwke Bakker en Abel Kooistra) op wat deze motie betekent voor de uitvoering in de gebiedscommissies, wat precies de wettelijke taken zijn, hoe een vitale landbouwsector zich daartoe verhoudt (want landbouw is geen wettelijke taak van de provincie) en wat het maken van een scenario inhoudt. Ook was men benieuwd of er meerdere scenario’s voorgelegd zouden worden en wie die scenario’s dan zou maken. Antwoord van Attje Meekma van het CDA daarop was, dat ze aannam dat de scenario’s in de stuurgroep (provincie, Wetterskip, gemeenten) zouden worden gemaakt. Ook gaf zij aan dat in het bestuursakkoord staat dat er geen plus op de wettelijke taken moet komen.
Abel Kooistra (BBB) stipte aan dat er discussie is over het verslechteringsverbod (in de Habitatrichtlijn is opgenomen dat de natuur niet verder mag verslechteren). Kooistra meldde dat de Ecologische Autoriteit (EA, de commissie die de NDA’s beoordeelt) uitgaat van het ijkingsmoment bij de instelling in 1992 van het verbod, maar in de N2000-regels gaat men uit van het moment van aanwijzing van het gebied als N-2000 gebied. Aldus Kooistra.
Dieuwke Bakker van BBB legde uit: “In feite zijn de wettelijke taken NNN, KRW en stikstof. En wij willen dat de landbouw daar leidend in is. Maar het gaat natuurlijk om herstel, omdat de natuur niet verder achteruitgaan moet. Maar daarbij moet de landbouw leidend zijn. Met innovatie bijvoorbeeld.”
Kortom: een deel van de discussie in februari werd overgedaan, maar door de wijziging in de motie (en de gesprekken in de wandelgangen waarschijnlijk) stemden de andere coalitiepartijen nu wél voor de motie.
Reactie college
Gedeputeerde Wiersma gaf aan dat ze de motie breed opvat. Dat de lopende gebiedscommissies er geen last van zullen hebben, maar gewoon hun werk van onderen op kunnen doen. “Er is veel onzekerheid (reactie kabinet etc) over het gebiedsprogramma (FPLG). Het kader is het NPLG (Nationaal Programma Landelijk Gebied). Wij hebben een offerte neergelegd in mei 2023 in ons FPLG voor maatregelen voor 5,2 miljard. In de volgende versie van het FPLG wordt inzichtelijk wat welk doel bijdraagt en wat de kosten zijn, en wat het doelbereik is en de kosteneffectiviteit zal zijn.”
Stemming
De motie werd aangenomen met 27 stemmen voor (BBB, CDA, CU, FNP, FvD JA21 en VVD) en 14 stemmen tegen (PvdA, GrienLinks, PVV, SP, PvdD, PBF, D66)