Zonder visie blijven we in hogere lelysferen

Het was een belangrijke Provinciale Staten vergadering, want de Beleidsbrief Landbouw Fryslan 2025-2030 staat op de agenda. En dat het onderwerp leeft, blijkt wel uit de vele amendementen (8) en moties (32!) die zijn ingediend. Jochem laat er in zijn betoog geen gras (!) over groeien,

“Als je met de rug naar de omgeving toe staat, geen oog hebt voor wat er leeft bij anderen en problemen en zelfs wettelijk gestelde doelen ontkent, wordt het niets. In de beleidsbrief ontbreekt een heldere analyse van de problemen waar we in ons platteland mee kampen. Een samenhangende visie en oplossing ontbreken en blijft het bij pappen en nathouden”.

Sluiten van Kringlopen
In de vele gesprekken die onze fractie de afgelopen jaren heeft gevoerd komt de noodzaak voor mestkringlopen, waarbij het gebruik van kunstmest sterk wordt teruggedrongen, breed naar voren. In deze beleidsbrief wordt aangegeven dat het sluiten van kringlopen een goede manier kan zijn om energie en grondstoffen te beperken en verontreiniging in onze leefomgeving te voorkomen. Maar ‘it is mei sizzen net te dwaan’, daarom dient Jochem samen met de PvdA, PvdD, SP, D66 en Steatelid Jonker een amendement Sluiten van Kringlopen in. Met deze motie willen we dat de provincie samen met de gemeente meer regie pakt via onder meer de Omgevingswet, zodat daarmee meer richting kan worden geven aan de doelstelling(en) van het sluiten van kringlopen.

Boerendiversiteit en ontwikkelpaden
Op de vragen van Jochem of deze beleidsbrief überhaupt bijdraagt aan de wettelijke opgaven, de toekomst van de sector en aan een leefbaar platteland is gedeputeerde Kooistra kort. Volgens Kooistra zal de beleidsbrief vanuit het oogpunt van de boerendiversiteit en ontwikkelpaden bijdragen. In deze beleidsbrief worden deze twee leidende principes beschreven, de zogenaamde “boerendiversiteit” en de (vijf) “ontwikkelpaden”. Volgens de landbouwbrief is ‘boerendiversiteit de gangbare intensieve boer tot de biologisch-dynamische boer, en alles daartussenin. Hierdoor blijft de sector als geheel met een verscheidenheid aan bedrijfstypen en bedrijfsvoeringen veerkrachtig en robuust’. En binnen dit boerendiversiteits-principe wordt in de beleidsbrief vijf grote lijnen, de ontwikkelpaden, omschreven om te voldoen aan de eisen van de toekomst. De ontwikkelpaden zijn gebaseerd op een onderzoek van de SER over toekomstperspectieven voor de landbouw. Onze fractie maakt zich oprecht zorgen over deze oh zo sympathieke boerendiversiteit en daarmee met name de biologische bedrijven, kleine familiebedrijven en jonge starters. “Er worden namelijk geen keuzes gemaakt, hierdoor zullen alleen de grote bedrijven overleven. Alleen inzetten op zogenaamde en helaas vaak onzekere innovaties vergt grote investeringen en gaat blijkens onderzoek van Wageningen Universiteit ten koste van de inkomenspositie van met name kleine boeren. Nog meer kosten en nog meer afhankelijkheid van de banken!”, aldus Jochem.

Duidelijkheid over gebiedsprocessen en de landbouwhoofdstructuur
Het NPLG is vorig jaar door minister van Landbouw stopgezet. Dit heeft directe gevolgen voor onder anderen ons FPLG. Jochem vraagt tijdens het debat of “Gedeputeerde Staten kan aangeven wat de consequenties zijn van het rücksichtslos vrijwel stilleggen van de gebiedsprocessen en hoe dat bij de mensen die zich jaren met hart en ziel hebben ingezet overgekomen is?”. Er moet volgens Jochem “snel duidelijkheid komen met welke gebiedsprocessen we nu aan de slag kunnen en ook daadwerkelijk kunnen afronden”. Deze vragen worden, zelfs na drie keer herhalen, helaas niet duidelijk door gedeputeerde Kooistra beantwoord. Wel stelt Kooistra voor om een informatie bijeenkomst te organiseren over de gebiedsprocessen.

De in de beleidsbrief geschetste landbouwhoofdstructuur is nu nog een vaag begrip, maar lijkt wel dé nieuwe reddingsboei van de Gedeputeerde Staten te zijn. In de beleidsbrief wordt namelijk niet aangegeven wat het doel, de ruimtelijke gevolgen en de voor- en nadelen zijn. Ook is onduidelijk welke rol de Provinciale Staten hebben bij de (eventuele) totstandkoming van deze nieuwe landbouwhoofdstructuur. Onder het motto: eerst nadenken dan doen, dient Jochem samen met PvdA, PvdD, SP, D66 en Steatelid Jonker de motie Duidelijkheid over de Landbouwhoofdstructuur in. GrienLinks wil dat er eerst een notitie wordt opgesteld, waarin het doel en het beoogde effect van de Landbouwhoofdstructuur duidelijk wordt beschreven. Jochem dringt er in zijn betoog op aan dat de notitie eerst zal moeten worden besproken in de Provinciale Staten voordat deze verder wordt uitgewerkt in de omgevingsvisie van Fryslân.

Bodem is de basis
GrienLinks is van mening dat de bodem de basis is voor toekomstbestendige en gezonde landbouw. In het betoog en debat roept Jochem meerdere malen het college op “durf keuzes te maken!”. Een voorbeeld hiervan is Wetsus. Dit instituut in Leeuwarden voert hoogwaardig onderzoek uit, maar is op dit moment vooral gericht op water. Jochem dient samen met PvdA, PvdD, FNP, SP en Steatelid Jonker de motie Bodem is de basis in, zodat er meer onderzoek én financiële middelen gaan naar onderzoek voor kwalitatief betere bodem: Wetsus als water- en bodemcampus!

Samen naar een schone en gezonde leefomgeving
Het gebruik van pesticiden in met name de sierteelt is een groot probleem. Sierteelt gaat ten koste van voedselvoorziening, en het buitensporige gebruik van gewasbeschermingsmiddelen in de sierteelt is schadelijk voor de kwaliteit van bodem en water en het imago van de akkerbouw. Op 27 oktober 2021 is ons belangrijke initiatiefvoorstel Naar een schone en gezonde leefomgeving aangenomen. Op bladzijde 22 van de beleidsbrief Landbouw wordt verwezen naar ons initiatiefvoorstel. Er wordt aangegeven dat er wordt gestreefd naar vermindering van het gebruik van en de blootstelling aan (chemische) gewasbeschermingsmiddelen. Helaas wordt in de beleidsbrief verder geen enkel concreet doel of richting gegeven. Daarom dient Jochem samen met de PvdA, PvdD, FNP en de SP een motie Ongewenste uitbreiding sierteelt in.

Als gevolg van de uitkoop van agrarische bedrijven om stikstofreductie te bewerkstelligen, wordt steeds meer (zand)grond omgevormd tot bouwland waarop sierteelt plaatsvindt. In deze gebieden is dan ook een forse toename van het gebruik gewasbeschermingsmiddelen. GrienLinks vindt het daarom belangrijk om samen te werken met de gemeenten en het Wetterskip, zodat de planologische mogelijkheden optimaal worden benut. Om zo ongewenste ontwikkeling zoveel als mogelijk te ontmoedigen. Daarnaast roepen we samen met de PvdD, SP en D66 met de motie
Participatie en overleg bij het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen op om de dialoog tussen bewoners en gebruikers te stimuleren en faciliteren. Dit omdat het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen leidt tot spanning tussen gebruikers en omwonenden.

Van onderop de uitdagingen oppakken!
Jochem sluit zijn betoog en debat af met de volgende woorden

“Tenslotte voorzitter, de voorliggende landbouwbeleidsbrief geeft helaas geen richting. De zoektocht naar de balans tussen natuur, landbouw en andere activiteiten in ons land is moeilijk en dient met respect voor iedereen te worden doorlopen. Laten we alstublieft die uitdaging oppakken en waardevolle initiatieven van onderop een kans geven: daar waren de gebiedsprocessen zo goed mee bezig. Alleen dan kan de balans tussen natuur, landbouw en de bewoners van Fryslan worden hersteld. GrienLinks staat open voor die dialoog, vanuit een positie van gelijkwaardigheid en met respect voor alle belangen.”

Stemming
De snelheid waarmee de gedeputeerde Kooistra antwoord geeft op de vragen uit de Staten, wordt doorgezet bij de behandeling van de vele amendementen en moties. En dat is geen goed voorteken… Al onze amendement/moties worden niet aangenomen. Wel zijn een paar andere mooie moties van collega partijen, welke in nauwe samenspraak met GrienLinks zijn opgesteld, aangenomen:

Amendement Sluiten van kringlopen samen met PvdA, PvdD, SP, D66 en Steatelid Jonker. Deze motie vindt GS sympathiek, maar wordt wel ontraden. De gevolgen met betrekking tot de POVI zijn volgens GS niet te overzien. De motie is niet aangenomen (15 voor 27 tegen).

Motie Duidelijkheid over de Landbouwhoofdstructuur is mee ingediend door PvdA, PvdD, SP, D66 en Steatelid Jonker. De motie wordt door GS ontraden, omdat het effect van de motie niet te overzien zou zijn. De motie heeft het helaas niet gehaald (16 voor 26 tegen).

Motie Bodem is de basis mee ingediend door de PvdA, PvdD, FNP, SP en Steatelid Jonker. Deze motie wordt door GS ontraden en is niet aangenomen (15 voor 27 tegen).

Motie Ongewenste uitbreiding sierteelt mee ingediend door PvdA, PvdD, FNP en SP. GS ontraadt de motie, omdat punten 1 en 2 van het dictum te ver zouden gaan. De motie heeft het niet gehaald (16 voor en 26 tegen).

Motie Participatie en overleg bij het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen mee ingediend door PvdD, SP en D66. Wordt door GS ontraden, omdat het qua uitvoering veel te ver gaat. De motie is niet gehaald (15 voor, 27 tegen).

Finale besluit Beleidsbrief landbouw Fryslan 2025-2030
Bij het finale besluit heeft GrienLinks tegen gestemd. Het stuk is aangenomen met 27 voor (BBB, CDA, FNP, CU, VVD, Ja21, PBF) en 15 tegen (GrienLinks, PvdA, PvdD, SP, D66, Steatelid Jonker, PVV).

Mee ingediende amendementen/moties
Motie versterking gebiedsgerichte aanpak PvdA, GL en SP (20 voor 22 tegen).
Motie Meer aandacht voor Friese aanpak PvdA, GL, SP, D66 en VVD en Steatelid Jonker (19 voor 23 tegen).
Motie sterk eigen landbouwbeleid Fryslân PvdD, GL en SP
(28 voor 14 tegen).
Motie Ecologische hoofdstructuur uit de mottenballen PvdD en GL (7 voor 37 tegen).
Motie Elke hap telt, D66, SP en GL (12 voor 30 tegen).
Amendement biologyske lânbou FNP, PvdA, GL, PvdD, SP, D66 (30 voor 12 tegen).
Motie meer visie en regie CDA, PvdA, GL en PvdD (20 voor en 22 tegen).
Motie regie op grond CDA, PvdA, GL, CU, FNP en SP (38 voor en 4 tegen).
Motie oergongsbudzjet foar boerennatuur CDA, PvdA, GL en SP (20 voor en 22 tegen).
Motie Midterm review CU en GL (38 voor 4 tegen).
Motie Ondermijning op het platteland CU en GL (38 voor 4 tegen).

Nieuwjaarsgroet en nieuwsbrief december 2024

Een gelukkig en gezond 2025 gewenst! We hopen dat je fijne feestdagen hebt gehad en vol energie het nieuwe jaar bent begonnen. Bij GrienLinks kijken we uit naar alles wat dit jaar ons brengt, en we willen graag enkele dingen met je delen waar we de afgelopen weken mee bezig zijn geweest.

In december hebben we gepleit voor meer transparantie rondom de Noordelijke Ontwikkelingsmaatschappij (NOM) en benadrukt hoe belangrijk het is om aandacht te hebben voor ons waardevolle Fryske MBO-onderwijs. We hebben ook gevraagd om duidelijker taalgebruik in beleidsstukken, omdat beleid begrijpelijk moet zijn voor iedereen.

Daarnaast blijven we ons inzetten voor duidelijke communicatie, zoals bij de Beleidsbrief Landbouw, en voor maatwerk in leerlingenvervoer in Noordoost-Fryslân. Over stikstof hebben we aandacht gevraagd voor natuurherstel en de ondersteuning van PAS-melders, samen met andere partijen.

De komende weken gaan we door met onze focus op duurzame oplossingen voor mijnbouw, het bespreekbaar maken van ondermijning en jeugdcriminaliteit, en meer. Wil je hier meer over horen? Kom dan op 17 januari naar ons Politiek Café, waar Tweede Kamerlid Songül Mutluer het gesprek aangaat over deze onderwerpen.

Doe mee! Zoals je kunt lezen, kunnen we je steun goed gebruiken… Je vindt meer informatie over ons en onze activiteiten op de website of op facebooktwitter en  instagram. Voor contact met de fractie: grienlinks@fryslan.frl 0582925805.

Word lid

Verder lezen

Friese Staten bespreken ruimte voor defensie

Tijdens de Statenvergadering op 18 december 2024 stond een voorstel van BBB, ChristenUnie, JA21, Statenlid Jonker en PBF centraal over het vinden van ruimte in Fryslân voor defensieactiviteiten. Het voorstel vraagt aandacht voor een zorgvuldige locatiekeuze, rekening houdend met omwonenden en andere maatschappelijke belangen. Het voorstel erkent de noodzaak om defensie te versterken in het licht van de internationale veiligheidssituatie. Ze roept op om locaties te kiezen waar de impact voor omwonenden en natuur het kleinst is, en benadrukt het belang van goede communicatie met betrokkenen. De Kollumerwaard en de omgeving van Lemmer/Bantega zijn in beeld voor respectievelijk een munitiedepot en een oefenterrein voor explosieven. Beide opties zouden grote gevolgen hebben voor bewoners en landbouw.

Reactie van GrienLinks
GrienLinks stond verdeeld in de stemming over deze motie. Enerzijds onderschrijft de partij de noodzaak van defensie-investeringen, anderzijds is er zorg over de impact op de Friese leefomgeving. Statenlid Charda verwoordde het standpunt:

“Het is een ingewikkeld onderwerp. Onze pacifistische idealen spelen mee, maar we begrijpen ook de noodzaak. Daarbij is het cruciaal dat inwoners en omgeving in samenspraak betrokken worden.”

GrienLinks liet haar leden vrij om individueel te stemmen, gezien de uiteenlopende perspectieven binnen de fractie.

Brede discussie
Tijdens de vergadering kwamen ook andere partijen aan het woord. Het CDA vroeg aandacht voor de impact op agrariërs, terwijl de PvdA pleitte voor evenredigheid en toekomstperspectieven. De VVD riep op tot aanpassingen voor breder draagvlak, en de Partij voor de Dieren stelde zich principieel tegen de motie op vanuit een pacifistisch standpunt.

Stemresultaat
De motie werd uiteindelijk aangenomen met een grote meerderheid, slechts drie statenleden stemden tegen. Voor GrienLinks biedt dit stof tot nadenken over hoe de partij zich blijft positioneren in complexe dossiers zoals deze.

Schriftelijke vragen over leerlingenvervoer: proef ingetrokken na kritiek

Statenlid Elsa van der Hoek heeft recent schriftelijke vragen ingediend over een geplande proef in het leerlingenvervoer in Noordoost-Fryslân. De proef, waarbij kwetsbare kinderen vanaf centrale opstapplaatsen in grotere bussen zouden worden vervoerd, leidde tot zorgen bij ouders. Met de vragen stelde Elsa deze kwestie aan de kaak en vroeg om meer aandacht voor de veiligheid van de kinderen.

Belang van kinderen voorop
Het plan van Jobinder om vanaf januari 2025 over te schakelen op grotere bussen met centrale opstapplaatsen veroorzaakte onrust. Ouders wezen op problemen zoals langere reistijden, onvoldoende begeleiding en een gebrek aan maatwerk. Dit zou een negatieve impact hebben op de veiligheid en het welzijn van kwetsbare kinderen. De Kinderombudsvrouw heeft richtlijnen opgesteld die benadrukken dat maatwerk en kindbelang prioriteit moeten krijgen, iets waar deze proef niet aan leek te voldoen.
GrienLinks, samen met andere partijen, ondersteunde de bezwaren. De schriftelijke vragen vroegen onder andere of de provincie bereid was de belangen van deze kinderen te behartigen en in gesprek te gaan met Jobinder.

Jobinder komt tegemoet
Op 17 december, één dag voor de Statenvergadering, kondigde Jobinder aan het plan in te trekken. In een persbericht stelde het bestuur dat de routes met opstapplaatsen niet doorgaan. Ze werken nu aan een tijdelijke oplossing waarbij de huidige manier van vervoer wordt gehandhaafd.

Tijdens de vergadering benadrukte GrienLinks het belang van blijvende aandacht voor het leerlingenvervoer. Elsa stelde voor om een bijeenkomst te organiseren waarin Jobinder verdere toelichting kan geven en de voortgang kan bespreken. De SP sloot zich hierbij aan en vroeg specifiek naar de tussentijdse rapportage en de gevolgen voor toekomstige aanbestedingen. Hoewel de provincie niet direct verantwoordelijk is voor het leerlingenvervoer, gaf het college aan betrokken te zijn via het bestuur van Jobinder en bereid te zijn vragen door te sturen naar de uitvoeringsorganisatie.

Blik vooruit
GrienLinks blijft zich inzetten voor inclusief en toegankelijk leerlingenvervoer. Hoewel de proef nu van tafel is, blijft de partij de ontwikkelingen volgen, met een scherp oog voor de belangen van kwetsbare kinderen en hun ouders.

Schriftelijke vragen over uitvoeringsprogramma stikstof (en meer!)

GrienLinks maken zich samen met de fracties van de PvdA, PvdD, D66, en SP zorgen over de gevolgen van het schrappen van het Fryske Programma Landelijk Gebied (FPLG) en de uitvoering van het UitvoeringsProgramma Stikstof (UPS). Met het behalen van de doelstellingen van het UPS kan de staat van de natuur in stikstofgevoelige natuur worden verbeterd.

Jochem benadrukt dat; “Jarenlang is veel te weinig gedaan om de stikstofproblematiek aan te pakken. Dat werd de hoogste rechter in ons land, de Raad van State, in 2019 te veel en heeft aangegeven dat de Nederlandse stikstof aanpak niet deugt . Er moet eindelijk wat gaan gebeuren en er moeten nu echte maatregelen worden genomen om de natuur in onze mooiste natuurgebieden te verbeteren. Pas als dat gebeurd is kan de problematiek rond de vergunningverlening aan PAS-melders worden aangepakt en kunnen onze sectoren, zoals bijvoorbeeld de bouw, weer makkelijker op gang worden gebracht. Maar ookstikstof PAS-melders zijn het slachtoffer geworden van de lobby van de grote machtige landbouwbedrijven in Den Haag.”

Het vorige college van Gedeputeerde Staten, bestaande uit CDA, VVD, FNP en PvdA, stelde een uitvoeringsprogramma op dat door Provinciale Staten is vastgesteld. Daarin staan duidelijke doelstellingen om wat aan de stikstofproblemen te doen en deze doelstellingen gelden nog steeds. De financiering daarvan is grotendeels afhankelijk van het Fryske Programma Landelijk Gebied (FPLG). Nu dat dit FPLG-programma door de huidige minister Wiersma van Landbouw grotendeels is geschrapt blijven PAS-melders en andere bedrijven in grote onzekerheid achter en gebeurt er onvoldoende om de staat van de natuur te verbeteren.

De doelstellingen van het UPS zijn door Provinciale Staten vastgesteld. Met deze schriftelijke vragen willen GrienLinks, PvdA, PvdD, D66 en SP meer duidelijkheid over wat het college van GS nu gaat doen en wat de consequenties zijn van het ontbreken van financiële middelen vanuit het rijk. Zeker nu minister Wiersma vorige week aangaf niet alle PAS-melders te kunnen helpen. Al met al is de vraag is of dit college überhaupt wel uitvoering wil geven aan de uitvoering van de uitspraak van de Raad van State.

Door GrienLinks mee ingediende schriftelijke vragen:
GrienLinks heeft samen met de SP, D66 en PvdD de schriftelijke vragen van de PvdA mee ingediend. De vragen gaan over de rol van de Provincie bij het behalen van de KRW-doelen

Tevens heeft GrienLinks de vragen van de PvdD mee ingediend. De schriftelijke vragen hebben betrekking op de afschot van damherten in het gebied van Oranjewoud-Katlijk e.o.

Ten slotte heeft GrienLinks samen met de SP de schriftelijke vragen van PvdD ingediend, waar er aandacht wordt gevraagd voor de verkeersveiligheid van dieren

Meer inzicht in de NOM en grutsk op ons Fryske MBO-onderwijs

Tijdens het agendapunt Strategisch Kader NOM (18-12-’24) voert Jochem namens GrienLinks en PvdA het woord.

“Het is positief dat er een strategisch kader voor de NOM is opgesteld. De Noordelijke Staten krijgen daarmee inzicht in welke rol de NOM speelt en hoe welke keuzes gemaakt worden, want als Staten is de NOM toch wat ongrijpbaar. En omdat er drie Staten over mogen mee praten is richting geven en controle moeilijk”.

Meer inzicht in de uitvoering van de NOM
Vanuit deze Staten zijn er eerder een aantal moties aangenomen die GrienLinks graag terug wil zien in het handelen van de NOM. Het is namelijk niet duidelijk op welke wijze de Staten daarover geïnformeerd wordt. Hierdoor kan PS haar controlerende taak niet of onvoldoende uitoefenen. Jochem geeft in zijn betoog aan, dat “deze vraag niet voortkomt uit wantrouwen, maar we zouden graag zien dat de relatie met bijvoorbeeld het beleid ten aanzien van onze omgeving zoals verwoord in het huidige RO beleid en de op te stellen POVI beter inzichtelijk gemaakt kan worden”. Daarom dient GrienLinks, samen met de PvdA, CU en Ja21 een motie ‘Meer Inzicht in de uitvoering van de NOM’ in. Om wensen en bedenkingen mogelijk te maken, dient GrienLinks samen met de PvdA een technisch amendement in. Controle op samenwerkingsverbanden is lastig en het past naar de mening van GrienLinks ook in de aanbeveling van de Noordelijke Rekenkamer van 22 mei 2023 om dit inzicht te kunnen geven.

In het debat geeft gedeputeerde Douwstra aan dat het college het amendement én de motie ontraden, in het PS-voorstel staat namelijk expliciet dat er geen wensen en bedenkingen mogelijk zijn. En mocht dit amendement door de PS worden omarmd, dan stelt het college zich op het standpunt dat de motie overbodig is. “Provinciale Staten wordt op de hoogte gehouden middels een rapportage, ook met betrekking tot toetsing aan het eigen beleid. Ook zal, zover als mogelijk, worden aangesloten bij de P&C-cyclus”, aldus gedeputeerde Douwstra. Jochem laat het er niet bij zitten en richt zich tot zijn college statenleden:

“PS, er wordt door het college over overbodigheid gesproken. In de stukken wordt geen enkele keer gesproken over de rol van de PS. Met deze motie beogen wij dat de PS beter wordt geïnformeerd, zodat wij als PS zijnde onze kader- en controlerende rol op een goede manier kunnen vervullen”.

Taalgebruik in beleidsstuk kan veel toegankelijker
“Met alle respect voor opstellers van dit strategisch kader, maar de toegankelijkheid kan beter”, aldus Jochem. “Het vele gebruik van Engelstalig management jargon is jammer en doet geen recht aan de Noord-Nederlandse nuchtere cultuur en de wens invulling te geven aan onze Fryske taal en de noordelijke dialecten”. Jochem roept de gedeputeerde dan ook op in de volgende versie meer aandacht te schenken aan toegankelijk taalgebruik. Gedeputeerde Douwstra herkende en erkende dit punt. Ook het college van GS viel dit aspect op en heeft dit punt in de gesprekken al aangegeven bij de directie.

Grutsk op ons MBO-onderwijs
In het Strategisch Kader NOM 2025-2028 wordt terecht (!) aandacht gevraagd voor de relatie met het onderwijs. De fractie van GrienLinks heeft hierover een aantal vragen, omdat in dit strategisch kader de inzet op talent expliciet wordt uitgesloten. En dit terwijl juist onze ondernemers en MKB op zoek zijn naar talent. Jochem geeft in pleidooi aan dat het strategisch kader “vooral gericht wordt op het hoger onderwijs. Echter, in Fryslân zijn we juist gezegend met hoogwaardig middelbaar beroepsonderwijs”.

In de eerdere commissie van 4 december jl. heeft GrienLinks dit belangrijke punt ook aangedragen. Daarom vraagt Jochem nu een duidelijke toezegging van de gedeputeerde Douwstra om voor Fryslân de expliciet de relatie met het middelbaar beroepsonderwijs vast te leggen en deze alsnog te verwerken in de tekst van het Strategisch Kader NOM. In het antwoord geeft gedeputeerde Douwstra aan dat in het gesprekje met Jochem en de directrice van de NOM, na de commissie van 4 december jl., dit punt ook naar voren is gekomen. De gedeputeerde heeft toen ook toegezegd dat een extra alinea wordt toegevoegd, waarin meer aandacht wordt besteed aan het (Fryske) MBO-onderwijs. Grutsk!

De NOM en Nedmag
GrienLinks dient de motie van FNP mee in bij dit agendapunttijdens de Statenvergadering. Het onderwerp is de strategische toekomst van de NOM (Noordelijke Ontwikkelingsmaatschappij) en specifiek hun aandeelhouderschap in Nedmag, een mijnbouwbedrijf in Veendam. De milieu- en economische implicaties van de activiteiten van Nedmag zijn zorgelijk terwijl de Nom het doel heeft niet meer dan 10 jaar aandeelhouder te zijn (revolverend fonds).

Het mijnbouwbedrijf staat notorisch bekend om haar negatieve milieueffecten, waaronder lozingen van giftige stoffen zoals kwik, lood, kobalt en cadmium, met schade aan de Dollard en UNESCO Werelderfgoed Waddenzee. Evenals veroorzaker van bodemdalingsproblemen door magnesiumzoutwinning, die infrastructuur en waterhuishouding in de regio beschadigen. De noodzaak voor duurzame bedrijfsvoering (zoals PS heeft vastgesteld in de Fryske Beliedsbrief Ekonomy 2025-2028) economische en adequate schadecompensatie voordat de NOM haar investeringen beëindigt.

Stemming
Bij de stemming wordt ons amendement ‘wel wensen en bedenkingen’ unaniem aangenomen. De motie over inzicht in de uitvoering van de NOM kan nu ook in stemming worden gebracht, en heeft het met nipte meerderheid gehaald!

Voor (22): GrienLinks, PvdA, CU, SP, PvdD, D66, FNP, Ja21, Steatelid Jonker en Steatelid Van Dijk.
Tegen (20): BBB, CDA, PVV en PBF.

De mee ingediende motie van de FNP heeft het helaas niet gehaald.

Voor (15): PvdD, SP, GrienLinks, PvdA, Steatelid Jonker en FNP.
Tegen (27): JA21, PBF, PVV, CU, D66, VVD, CDA, Steatelid Van Dijk en BBB.