Aandacht voor krappe en veilige vaarwegen bij de havenvisie

In een aangenomen motie tijdens een vergadering (21 september 2022) over de vaarweg naar Drachten is er aan het college opgelegd om een integrale havenvisie op te stellen. De startnotitie havenvisie streeft naar een ‘modal shift’ in Fryslân en wil de havens daar op voorbereiden. Dit betekent dat een deel van de vracht op de weg zoveel mogelijk via het water moet gaan verlopen om te zorgen voor een stikstof reductie. Tijdens de vergadering van 28 mei 2025 konden de Provinciale Staten verder invulling geven aan deze visie.

GrienLinks vindt het inzetten op een stikstof reductie door meer te vervoeren op het water een nobel streven. Maar we vragen ons wel af, zitten de vaarwegen in Fryslân daar wel op de wachten en zijn deze voor de aankomende drukte bestemd? Statenlid Elsa van der hoek:

De meeste de vaarwegen in Friesland zijn (nog) niet geschikt voor klasse IV of Va schepen, maar veelal geschikt voor een klasse III. Dit betekent forse aanpassingen op een aantal vaarwegen. Als GrienLinks hebben wij bijvoorbeeld vaak aandacht gevraagd voor de Vaarweg Heerenveen, een klasse III/ krappe klasse IV vaarweg, waar met ontheffing ook met klasse Va schepen mag worden gevaren. Het aantal vaarbewegingen van de klasse Va is op dit moment nog niet erg intensief (5 schepen met ontheffing, die hier 1-4 van gebruik maken), maar de overlast bij het passeren van deze schepen is enorm!

Hierom hebben we twee voorstellen ingediend:

Motie – passend van A naar B varen
Er wordt in een havenvisie te weinig gesproken over de vaarwegen tussen de havens. Dit voorstel roept het College op om de vaarwegen, bij meer beroepsvaart, aan te passen. Wat ons betreft; geen krappe bochten of water dat over de oevers klotst.

Amendement – veilig varen voor iedereen
De veiligheid van de recreatievaart staat onvoldoende gewaarborgd in de havenvisie. Dit voorstel vraagt om van veiligheid een belangrijk onderwerp van gesprek te maken bij de uitwerking van de havenvisie.

Reactie college
Het college wilde geen discussie voeren over de vaarwegen, gezien er al besluiten zijn genomen over vaarwegen (bij Heerenveen en Drachten) in deze bestuursperiode. De Gedeputeerde vond een herhaling van deze discussie (en onze motie) dus niet op zijn plaats, dit past beter bij de behandeling van de POVI of het RMP. Voor ons amendement wilde de Gedeputeerde een uitzondering maken. Hij vond het sympathiek en beschouwd veiligheid als een basisprincipe.

Stemming
Motie – passend van A naar B varen
Verworpen met 10 stemmen voor (PvdD, GL, PvdA, D66) en 32 stemmen tegen (PBF, JA21, PVV, CU, VVD, Jonker, FNP, CDA, Van Dijk, BBB)

Amendement – veilig varen voor iedereen
Aangenomen met 26 stemmen voor (JA21, PvdD, SP, PVV, GL, PvdA, CU, D66, VVD, Jonker, FNP, CDA) en 16 stemmen tegen (PBF, Van Dijk, BBB)

We zijn blij dat de veiligheid van de recreatievaart goed wordt meegenomen in de ontwikkeling van de integrale havenvisie. Jammer vinden we het dat er niet integraal wordt gekeken naar het vaarwegennetwerk bij de havenvisie. Bij de eerstvolgende mogelijkheid blijven wij aandacht vragen voor de krappe vaarwegen!

Herhaalde toezegging meer natuurvriendelijke oevers

“Het gaat ons juist om de uitbreiding van de natuurlijke oevers en de positieve effecten op flora, fauna en waterkwaliteit en niet om de hoeveelheid natuurlijke oevers gelijk te laten blijven”, maakte Statenlid Elsa van der Hoek duidelijk tijdens het debat over het oeverbeheer op 20 maart 2024. Het college wilde de toezegging en eerder aangenomen motie als afgehandeld beschouwen, omdat de wet toch geen achteruitgang toestaat. Gelukkig gaf gedeputeerde Matthijs de Vries aan nog steeds achter de toezegging van gedeputeerde Fokkens te staan dat bij onderhoud of vervanging van oevers zal worden afgewogen of er een natuurlijke oever komt.Verder lezen

Vragen over ontheffingen voor grote schepen op vaarweg Heerenveen

Elsa van der Hoek (GL) en Wopke Veenstra (FNP) stellen samen vragen aan het college over de ontheffingen voor grote schepen (110 m lang, klasse Va) op de vaarweg naar Heerenveen langs Terherne. Elsa van der Hoek: “De Staten hebben uitgesproken dat deze grote schepen ongewenst zijn op de vaarweg naar Heerenveen. Het college heeft de ontheffingen inderdaad ingetrokken, maar dat niet goed onderbouwd volgens de bezwarencommissie van de provincie. Daarom heeft gedeputeerde Fokkens de ontheffingen weer toegekend aan de grote schepen. Wij willen dat ze een betere motivering voor het intrekken van de ontheffingen geeft, zodat de grote schepen van de vaarweg geweerd kunnen worden.”Verder lezen

Meer natuurlijke oevers bij het oeverbeheer

“Oevers liggen op de grens van water en land en kunnen daarmee een zeer belangrijk onderdeel worden van de groenblauwe dooradering van het landschap. Ze zijn om die reden ook belangrijk voor de biodiversiteit. Wij willen graag dat het aanleggen van natuurlijke oevers, waar mogelijk, wordt gestimuleerd.” Elsa van der Hoek diende hiervoor een voorstel in bij de behandeling van het punt ‘Oeverbeheer_vaarwegen’. Het voorstel werd aangenomen. Verder lezen