Onderwerpen van bijzonder belang op de statenvergadering van 15-12-2010.
Staten houden controle over geld voor grote projecten
Centrale As splijt collegefracties
Iepenbier ferfier fan grut belang yn provinsjale polityk
*- Staten houden controle over geld voor grote projecten
*- Centrale As splijt collegefracties
*- Iepenbier ferfier fan grut belang yn provinsjale polityk
Staten houden controle over geld voor grote projecten
GrienLinks-statenlid Retze van der Honing blijkt niet alleen te staan, als het gaat
om zijn kritische houding over het beschikbaar stellen van geld voor grote projecten
in de provincie Fryslân. Mede dankzij een soort ‘monsterverbond’ van VVD,
GrienLinks, SP en Feriene Lofts/Verenigd Links werd woensdag 15 december in
Provinciale Staten (PS) een wijzigingsvoorstel (amendement) aangenomen, waarmee PS
greep pogen te houden op het uitgeven van miljoenen euro’s aan het ‘Friese
Merenproject fase 2’ en andere, grote economische projecten, die (kunnen) vallen
onder het Regionaal Economisch Programma (REP).
Gedeputeerde Sjoerd Galema (CDA) vindt eigenlijk dat PS niet zo moeilijk moeten
doen. “As wy as Fryslân ekstra easken stelle oan it REP, dan driget it jild nei de
oare provinsjes (Groningen en Drenthe) te gean of werom te moatten nei it Ryk”, zei
hij niet voor het eerst. Maar mede dankzij genoemd voorstel van vier
oppositiepartijen (alleen de fractie van de ChristenUnie stemde er tegen) én dankzij
twee moties van GrienLinks (“kaderstellende en inhoudelijke criteria”) en PvdA over
“een duidelijk geschreven toetsingskader”, dat uiterlijk 28 februari 2011 klaar moet
zijn, willen PS het college van GS “yn ‘e stokken hâlde”.
“Ik hie graach noch wat fierder gean wollen”, zei Van der Honing na de
beraadslaging, “mar mear sit der op it stuit net yn.”
Gunstig voor de gemeente Wymbritseradiel (per 1 januari onderdeel van
Súdwest-Fryslân) is dat er nu 4,6 miljoen euro beschikbaar wordt gesteld voor de
verdere versterking van de waterrecreatie “op het land”: havens worden
aantrekkelijker gemaakt, in de hoop en verwachting dat watersporters vaker en langer
in plaatsen als Heeg, Oudega (W.), Woudsend en IJlst zullen verblijven.
De provincie Fryslân en de gemeente Wymbritseradiel verschillen nog wel van mening
over het wel of niet automatiseren van brugbediening. De provincie ziet daar bij
nader inzien voorlopig van af, vanwege de hoge investeringen en in het belang van
werkgelegenheid en gastvrijheid ten opzichte van watersporters. De gemeente wil
ermee doorgaan, uit het oogpunt van efficiency.
Centrale As splijt collegefracties
Hoe om te gaan met de “schorsende werking” van de uitspraak van de Raad van State
over de aanleg van de Centrale As? Daarover waren Provinciale Staten van Fryslân
(het algemeen bestuur van de provincie) woensdag 15 september 2010 nogal verdeeld.
Het college van Gedeputeerde Staten (het dagelijks bestuur van de provincie) hield
zodoende de handen vrij om met bepaalde “voorbereidende werkzaamheden” door te gaan,
mits niet onomkeerbaar. Dan gaat het echter niet alleen om “papierwerk”, maar bij
uitzondering óók om de sloop van twee aangekochte boerderijen, zei gedeputeerde Piet
Adema (ChristenUnie).
De statenfracties van FNP en GrienLinks – beide altijd fel tégen de Centrale As als
vierbaansweg – wilden in eerste instantie via schriftelijke vragen helderheid
krijgen over deze kwestie. Maar omdat de antwoorden naar hun smaak niet snel genoeg
binnen kwamen, trokken ze de schriftelijke vragen in, om ze als mondelinge vragen
weer in te brengen via een zogeheten interpellatie in Provinciale Staten. Dan wordt
er een apart agendapunt van gemaakt en kunnen statenleden ook moties indienen over
zo’n kwestie.
FNP en GrienLinks dienden ook zo’n motie in, met de volgende tekst:
“De Steaten, yn gearkomste byinoar op de15 desimber 2010; heard hawwende de
rieplachting; oerwaagjend dat
* op de 25ste fan novimber 2010 de Rie fan Steat it Provinsjale Ynpassingsplan
(PYP) skorst hat;
* de Rie fan Steat ûndersyk dwaan litte wol nei de needsaak fan de Sintrale As en
nei de gefolgen foar de greidefûgels troch de oanlis fan de rûnwei Garyp,
* foarkommen wurde moat dat mei it trochgean fan de tariedende wurksumheden
mienskipsjild ferlern giet en natuer fernield wurdt,
fersykje it Kolleezje fan DS fierdere tariedende wurksumheden oan de Sintrale As
stil te lizzen oant de útspraak yn de boaiemproseduere ditoangeande bekend is
en gean oer ta de oarder fan de dei.
De motie werd verworpen, met de stemmen van de fracties van CDA, PvdA, CU en VVD
tegen. Hier bleken de drie collegefracties plus de VVD (oppositie) één lijn te
trekken. Maar een motie van de CDA-fractie, om de overwegingen van PS van juni 2010
voor de vierbaans-Centrale As nog eens onder de aandacht te brengen bij de Raad van
State, haalde het evenmin. Toen bleek dat de PvdA er tegen zou stemmen – tijdens het
debat naar aanleiding van de evaluatie van het Provinciaal Verkeers- en Vervoerplan
– trok CDA-statenlid Sietske Poepjes haar motie weer in. “Slappe knibbels”, verweet
ze de PvdA, die bij monde van fractievoorzitter Bert Versteeg zei dat in de
CDA-motie sprake is van “bemoeienis” met de werkzaamheden van de Raad van State.
Groeneveld vond dat GS over deze kwestie “eerlijk moeten communiceren”, want
“de schorsende werking van de uitspraak van de Raad van State is er niet voor niets!”
Adema erkende dat de communicatie beter had gekund, maar voegde daar aan toe: “It
wurk hielendal stil lizze, bringt noch mear kosten mei!”
FNP-er Douwe Bijlsma zei dat “de streek” de indruk krijgt van: “Se dogge gewoan
mar!” Daar stelde Adema tegenover, dat in de opdracht van PS aan GS voor het
uitvoeren van het Provinciaal Inpassingsplan Centrale As (soort provinciaal
bestemmingsplan) niets vermeld staat over hoe te handelen bij een schorsende
uitspraak van de Raad van State. “Wy hawwe fan PS gjin opdracht krigen, datoangeande
betingsten yn de (keap-)kontrakten op te nimmen.”
VVD-er Tom van Mourik merkte op, dat ten behoeve van de Centrale As “50 tot 60
miljoen euro” was uitgegeven, nog vóór PS het Provinciaal Inpassingsplan hadden
goedgekeurd.
Iepenbier ferfier fan grut belang yn provinsjale polityk
Yn ferhâlding meitsje mar in bytsje minsken yn Fryslân gebrûk fan it iepenbier
ferfier. Mar dyjingen dy’t gauris yn bus of trein sitte, kinne dêr meastentiids min
sûnder. It giet foaral om skoalbern, studinten en folwoeksenen sûnder auto, yn it
bysûnder as se frij fier fan skoalle of wurk ôf wenje. Gjin wûnder dat GrienLinks en
ek de rest fan Provinsjale Steaten har drok ynsette foar in goed en betelber
iepenbier ferfier. Sa ek op woansdei 15 desimber 2010. Doe is praat oer de
evaluaasje en sanedich bystelling fan it provinsjaal ferkears- en ferfierplan fan
2006, wêrby’t it iepenbier ferfier in soad omtinken krige.
GrienLinks kaam mei ferskate foarstellen yn it belang fan it oerein hâlden en sa
mooglik ferbetterjen fan it iepenbier ferfier. Mei dêrtroch sei deputearre Piet
Adema (ChristenUnie) ta, dat er yn 2011 in aparte notysje oer dat iepenbier ferfier
útbringt. Dat is fan belang omdat der fikse ryksbesunigingen driigje foar it
iepenbier ferfier. Adema hopet in keppeling meitsje te kinnen tusken it reguliere
(fia de provinsje betelle) iepenbier ferfier en bygelyks it ferfier foar handikapten
(it saneamde WMO-ferfier, troch de gemeenten betelle). GrienLinks-fraksjefoarsitter
Irona Groeneveld trúnde der by it kolleezje op oan, dat dizze wurkwize net ten koste
gean mei fan de kwaliteit en der ek net ta liede mei dat reizgers ekstra op kosten
jage wurde.
In foarstel fan it kolleezje om de ynrjochtingseasken foar fytspaden te fersoepeljen
(minder breed as winsklik foar de feiligens en in goede trochstreaming op drokke
rûtes), waard tanksij it oannimmen fan in moasje fan GrienLinks opkeard. Yn dat
GrienLinks-foarstel wurdt krekt frege om mear te dwaan oan it befoarderjen fan it
(elektrysk) fytsen. De fraksjes fan CDA, VVD en CU stimden hjir tsjin, mar omdat
alle oaren it der mei iens wiene, is dit oannommen.
Bysûnder wie dat de stimmen staakten (21-21) oer in moasje fan GrienLinks oer it
“waar mogelijk terugdringen van het aantal autokilometers en het bevorderen van het
gebruik van alternatieven, zoals fiets en openbaar vervoer”. Dat wie in oanpaste
moasje, omdat de oarspronklike tekst, oer it “terugdringen van het aantal
autokilometers”, it net helje soe.
It oanpaste foarstel krige stipe fan PvdA, CU, Feriene Lofts en SP, mar de fraksjes
fan CDA, VVD en FNP stimden tsjin. As dy folslein oanwêzich west hiene, dan hie de
moasje it net helle. De ‘Heintje Davids’ fan de Fryske polityk (CDA-er Rendert
Algra) wie dy moarns krekt (foar de tredde kear!) beneamd as ynfaller fan de
opstapte Jan From, mar de rest fan de dei “ûnder wetter”. Dêrtoch koe de CDA-fraksje
mar alve, ynstee fan tolve stimmen tsjin it GrienLinks foarstel ynbringe. De nije
moasje komt 19 jannewaris op ‘e nij yn stimming.
Groeneveld luts in moasje oer it ferpleatsen fan it lânbouferkear fan parallelwegen
nei haadwegen wer yn. Deputearre Adema hie sein dat der earst in lanlike
wetswiziging komme moat, sadat trekkers in kentekenbewiis krije kinne. “Oars kinne
wy net goed hanthavenje”. Hy hopet dat de Twadde en Earste Keamer fia lobbywurk oer
te heljen binne, om yn Fryslân mei proeven útein te setten: lânbouferkear op guon
haadwegen. “Dêrby is wol maatwurk nedich; it kin net oeral, yn it belang fan
feiligens en trochstreaming op de haadwegen”, neffens Adema.
It gefolch fan it skeel tusken Ryk en provinsje(s) is lykwols, dat de fytsers op
parallelwegen har somtiden deabenaud fiele mei dy (te) hurd ridende trekkers en
bredere lânboumasjines dêrefter.