Tijdens de Statenvergadering van 13 november 2024 uitte Charda Kuipers haar diepe teleurstelling over het gebrek aan visie en samenhang van de begroting 2025. “Wat een treurnis,” aldus Charda. “De begroting ontbeert visie en samenhang. Een prudente houding bij het uitgeven van publiek geld kan ik alleen maar prijzen, maar dit college is hardnekkig penny wise and pound foolish. Er ontbreekt te vaak een goede onderbouwing hoe het college de verdeling van de budgetten verantwoordt.” Zonder duidelijke doelen, indicatoren en onderbouwing is het voor de Provinciale Staten lastig om haar kaderstellende en controlerende taken goed uit te voeren. Het college laat kansen liggen om brede welvaart, natuur en cultuur centraal te stellen. Ondanks eerdere signalen vanuit de Provinciale Staten (PS) zijn belangrijke punten uit de kadernota (weer) niet opgepakt. Charda geeft namens GrienLinks aan: “Dit onderstreept het gebrek aan regie en ambitie.”
Onze inzet
GrienLinks heeft middels twee moties een constructieve voorzet gegeven om de informatievoorziening rond besluitvorming te verbeteren. “We richten ons vandaag op alleen grondaankopen voor compensatiemaatregelen en natuurontwikkeling. Een fractie van wat nodig is.”
Motie ‘Opgave en inrichting NNN’
In 2022 heeft de Provinciale Staten vastgesteld dat in 2027 voor het NatuurNetwerk Nederland (NNN) 750 hectare grond moet worden verworven en 2000 hectare moet worden ingericht. Gedeputeerde Staten stelt in haar begroting dat een maximale inspanning geleverd zal worden om de doelen binnen het NNN tijdig te realiseren, samen met Natuer mei de Mienskip (NmdM). Echter, het beschikbare budget lijkt ontoereikend, omdat ook ander beleid hiermee gefinancierd moet worden. Als de provincie deze verantwoordelijkheden niet nakomt, kan dit de biodiversiteit en ecologische gezondheid in Fryslân bedreigen.
Met deze motie vraagt GrienLinks het college om inzicht te geven in hoe de totale opgave van verwerving, realisatie, inrichting en financiering van het NNN zal worden ingevuld. Gedeputeerde Folkerts stelde dat de motie overbodig is, omdat dit punt in april 2025 wordt meegenomen in de mid-term review. Helaas haalde de motie het niet.
Stemming:
Voor (12): GL, PvdA, PvdD, CU, D66
Tegen (30): JA21, PBF, PVV, VVD, FNP, CDA, Van Dijk, BBB
Motie ‘Grondaankoop compensatieverplichtingen’
In de begroting staat dat de provincie nog 66 hectare grond moet verwerven voor grote infrastructurele projecten, zoals wegen en andere voorzieningen. GrienLinks, gesteund door PvdA en SP, vindt dat de provincie inzicht moet bieden in de status van deze projecten en de planning van de compensatiemaatregelen. De motie vraagt het college om per project een overzicht te geven van de uit te voeren taken en de financiële middelen. Daarnaast wordt verzocht om een duidelijke planning, waarmee de Provinciale Staten in het eerste kwartaal van 2025 worden geïnformeerd.
Gedeputeerde Folkerts steunde de motie, die werd aangenomen met 23 tegen 19 stemmen.
Stemming:
Voor (23): PvdD, SP, GL, PvdA, CU, D66, VVD, FNP, CDA
Tegen (19): BBB, Van Dijk, JA21, PBF, PVV
Motie ‘Laat de Fryske gemeenten niet in het ravijn vallen!’
De derde en laatste motie, mede ingediend door PvdA, FNP, SP, CDA, D66, CU en JA21, werd omschreven als een “hartenkreet” door Charda. “Het ravijnjaar dendert op onze gemeenten af en heeft grote negatieve gevolgen voor de leefbaarheid en het voorzieningenniveau in Fryslân.”
De motie roept het college op om een brandbrief aan het Rijk te sturen waarin aandacht wordt gevraagd voor de financiële verantwoordelijkheden en de rol van het Rijk als fondsbeheerder. Daarnaast wordt verzocht om op korte termijn in gesprek te gaan met het Rijk, IPO en de Fryske gemeenten om te waarborgen dat de gemeenten voldoende financiële middelen en zekerheid krijgen voor hun wettelijke taken. Gedeputeerde Folkerts gaf aan dat het college al actief in overleg is met IPO, VNG en VFG.
Stemming: Unaniem aangenomen!
Mee ingediend:
Amendement “Tosken yn in bettere tiid” PvdA, GL, D66, SP en VVD. Voor de jaren 2026,2027 en 2028 wordt € 400.000,- per jaar extra vrij gemaakt voor de regeling kunstinstellangen, en € 400.000,- voor de regeling musea (incl. Fries Museum) uit de cultuurnota ‘Tosken yn in nije tiid’. Deze gelden worden gedekt uit de VAR.
Stemming:
Voor (15): PvdA, GL, D66, SP, VVD, Ja21
Tegen (27): BBB, CDA, FNP, CU, PBF, PVV en Steatelid Alberts
Motie Bescherm Friese landbouw tegen Mercosur-verdrag PvdD, GL en SP
De Europese Unie heeft op 28 juni 2019 een onderhandelaarsakkoord met de Mercosur landen bereikt, waarbij onder andere is afgesproken dat de handel in landbouwproducten verregaand geliberaliseerd wordt. Afgelopen september heeft de Europese Commissie de onderhandelingen met de Mercosur-landen hervat met als doel tegen het eind van 2024 een definitieve deal te sluiten. Het Mercosur-verdrag kan aanzienlijke negatieve gevolgen hebben voor de agroÍoodsector in Nederland en kan de gewenste transitie naar een duurzame agrofoodsector negatief beïnvloeden. Deze belangrijke motie verzoekt het college om voor eind 2024 de mening van Provinciale Staten, zijnde tegen het Mercosurverdrag, kenbaar te maken aan de Tweede Kamer. En daarvoor zoveel mogelijk actief steun te vergaren bij het kabinet en verantwoordelijke ministeries. Deze motie is met grote meerderheid aangenomen!
Stemming:
Voor (38): 38 PvdD, GL, PvdA, SP, D66, CDA, BBB, FNP, CU, Ja21 en VVD
Tegen (4): PVV, PBF en Steatelid Alberts
Motie Vrijheid vieren we samen D66, GL, PvdA, SP, VVD
Het komende voorjaar is het tachtig jaar geleden dat Fryslàn werd bevrijd. De kerngroep Fryslân Betinkt & Fiert werkt sinds 2022 aan plannen om stil te staan bij de tachtigjarige bevrijding en deze groots te vieren. De organisatie heeft een toezegging gekregen van € 150.000 in plaats van de gevraagde € 450.000. Hierdoor is de organisatie genoodzaakt om het programma uit te kleden, waardoor een uitgebreid stilstaan bij onze 80 jaar bevrijding aan kracht verliest. Met deze motie beogen de initiafnemers beleid te maken rondom financiering van speciale herdenkingen en vrijheidsvieringen. Ook roept deze motie op om alsnog het overige bedrag ad € 300.000 (vanuit de VAR) toe te kennen aan de kerngroep Fryslàn Betinkt & Fiert om zo als Friesland uitgebreid te kunnen stilstaan bij onze 80 jaar vrijheid. Deze motie heeft het niet gehaald.
Stemming:
Voor (14): D66, GL, PvdA, PvdD, SP, VVD,
Tegen (28): BBB, CDA, FNP, CU, PVV, Ja21, PBF en Steatelid Alberts
Motie Samen voor een schoon Fryslân PvdD, GL en SP Op vele locaties in Fryslân is mogelijk PFAS aanwezig in ons water en bodem. Vewin en de Unie van Waterschappen hebben op 11 juni 2024 een gezamenlijke brief hebben gestuurd aan de Nederlandse Eurocommissaris Wopke Hoekstra om in gesprek te gaan over de urgente en toenemende PFAS-problematiek voor de Nederlandse waterbedrijven en waterschappen. Vele waterschappen in Nederland hebben zich in oktober achter een brandbrief ( PFAS-brandbrief-waterschappen-aan-minister-IenW-13-november-2024.pdf ) geschaard voor een versneld landelijk PFAS-verbod. In deze motie wordt het college opgeroepen om de waterschappen, specifiek het Wetterskip, te steunen en samen op te trekken in de strijd tegen PFAS, alsmede de brandbrief mede te ondersteunen. Helaas is deze motie niet aangenomen.
Stemming:
Voor (16): 16 PvdD, GL, SP, PvdA, D66, VVD en PVV
Tegen (26): BBB, CDA, CU, FNP, VVD, Steatelid Alberts, Ja21