Tijdens de Provinciale Statenvergadering op 23 april is nieuwe visie over verkeersveiligheid voor 2026-2040 in de provincie Fryslân besproken. GrienLinks wil dat verkeersveiligheid écht serieus genomen wordt. Het aantal verkeersslachtoffers stijgt en er ligt een duidelijke visie, maar zonder geld blijft het bij woorden. Elsa van der Hoek was duidelijk in haar bijdrage:
“We hebben met elkaar de ambitie uit gesproken dat we streven naar 0 verkeersslachtoffers. Maar hoe gaan we deze ambitie bereiken? Wat hebben we aan een visie die onuitvoerbaar blijkt omdat er geen geld voor wordt vrijgemaakt?”
Ze wees op de eerder aangenomen GrienLinks motie uit 2022, over het aanpakken van onveilige oversteekplekken. Ondanks brede steun is daar nog altijd geen uitvoering aan gegeven. “Er zijn in Fryslân meer dan 100 gevaarlijke oversteken. Hoe zit het met het zoeken naar extra middelen om uitvoering te geven aan wat we hebben afgesproken?”
Samen met de PvdA diende GrienLinks drie moties in:
1. Doen wat nodig is voor minder verkeersongelukken – De bespreking van de kadernota van 2026 is een uitgelegen kans voor het college om met een voorstel te komen voor de middelen die nodig zijn om het eerste uitvoeringsprogramma (2026-2030) wel te halen. Kom maar op met die middelen!
2. Jong geleerd is later veilig – Kinderen van 4-12 jaar zijn niet meegenomen in de visie op verkeersveiligheid terwijl meer verkeerseducatie op jonge leeftijd essentieel is voor het langdurig verlagen van de verkeersslachtoffers.
3. Uitvoeringsprogramma’s aan PS voorleggen – De Provinciale Staten hebben momenteel geen tussentijds zicht op, of besluitvormende rol als het gaat om de uitwerking van de verkeersvisie. Dit voorstel vraagt om uitwerkingen van de visie aan de Provinciale Staten voor te leggen.
Reactie van het college
Gedeputeerde Matthijs de Vries gaf namens het college aan dat het “absoluut de ambitie heeft om het aantal slachtoffers terug te dringen. Elke slachtoffer is er één teveel.”
Toch ontraadde het college de meeste moties, zoals het vijfjaarlijks voorleggen van de voortgang en uitwerking van de verkeersvisie. De Gedeputeerde stelt dat dit ongebruikelijk is en dit een precedent zou scheppen. Dan kunnen de uitwerkingen op visies op andere onderwerpen ook elke vijf jaar worden voorgelegd aan de Provinciale Staten.
De motie over het vrijmaken van meer middelen in de kadernota 2026 wordt ook ontraden, maar de Gedeputeerde heeft wél een toezegging gedaan. Het college wil tijdens dit bespreekpunt een voorzet doen wat betreft de middelen die nodig zijn om het Manifest Verkeersveiligheid Fryslan 2010-2025 voort te zetten.
De motie ‘jong geleerd is later veilig’, over het expliciet benoemen van de leeftijdsgroep 4-12 jaar in de visie werd ook ontraden. De Gedeputeerde geeft aan dat de inzet op deze leeftijdsgroep zeer effectief is gebleken maar kiest ervoor om extra in te zetten op de categorie hierboven: 12-25 jaar. Het aantal dodelijke ongelukken onder die leeftijdsgroep is namelijk de laatste jaren toegenomen. Daarbij wordt er op drie verschillende momenten in het basisonderwijs al educatie gegeven over verkeersveiligheid en dat zal zo blijven.
Wat betreft de vraag over middelen (of het gebrek daarvan) wees de Gedeputeerde op de structurele 1,6 miljoen die begroot wordt voor dit onderwerp. Daarvan is 1 miljoen bestemd voor infrastructuur. Doordat het college zich moet verhouden tot het bestuursakkoord stelt de Gedeputeerde dat het college niet meer middelen kan toezeggen. Hij sluit echter niet uit dat er tot 2040 nog extra geld wordt gerealiseerd. Zo wil de provincie aanspraak maken op incidentele middelen vanuit het Rijk (40 miljoen vanuit Ministerie IenW) gezien dit om een wettelijke taak gaat.
Uitslag van de stemming
De moties ‘Doen wat nodig is’ en ‘Jong geleerd is later veilig’ haalde het niet: 15 voor, 27 tegen.
Alleen de motie ‘Uitvoeringsprogramma’s aan PS voorleggen’ kreeg nét meerderheid: 22 voor, 20 tegen – we zien de uitvoeringsprogramma’s dus graag tegemoet!