NIEUWSBRIEF NR. 29 GRIENLINKS statenfractie April 2006

grienlinks@sis.fryslan.nl
058 2925805
www.grienlinks.nl

Abonneren of afzeggen van de nieuwsbrief per e-mail: grienlinks@sis.fryslan.nl, met als onderwerp “aanmelden nieuwsbrief” of “afmelden nieuwsbrief”

Theo van de Bles, Irona Groeneveld en Oene Hofman voor het provinciehuis, 19 april 2006

Beste nieuwsbrieflezer,

Na elke Statenvergadering (ongeveer eens per maand) zendt de statenfractie van GrienLinks deze digitale nieuwsbrief rond. We hopen dat u hierdoor een beter beeld krijgt van wat we doen. Meer informatie is te vinden op onze website: www.grienlinks.nl
Reacties zijn van harte welkom! In deze nieuwsbrief berichten we o.a. over de Statenvergadering op 19 april 2006. Zie voor data van commissie- en statenvergaderingen: www.fryslan.nl

Inhoud:

• Asfalt en beton of mensen en omgeving? De discussie over de keuzes voor de begroting 2007
• Zuiderzeelijn: neemt Alders een loopje met democratie?
• Noodopvang asielzoekers
• Waterbeheer: meer rekening houden met natuur (vooruitblik)
• Wegen: meer asfalt? Zo ja, waar? (vooruitblik)
• Falconconstructie goedgekeurd maar Rijk zou het zelf niet doen
• Op werkbezoek bij GroenLinks in Nijefurd

Asfalt en beton of mensen en omgeving? De discussie over de keuzes voor de begroting 2007

Elk jaar moet beslist worden hoe het volgende jaar het geld van de provincie ingezet wordt. Het College vroeg op de Statenvergadering van 19 april in de Kaderbrief kaders aan de Staten voor de begroting voor 2007. De Staten maken de keuzes, het College geeft daar uitvoering aan.
‘‘Maakbare ideeën zijn zichzelf bevestigende ideeën’’, citeerde Irona Groeneveld in haar bijdrage de filosoof Bas Haring. Ze zei verder: ‘‘We praten onszelf dingen aan en voor we het weten zijn ze waar. Investeren in kwaliteit bijvoorbeeld. Op een aantal terreinen leek het College dit vooral te willen doen door middel van het uitvoeren van grote plannen. Alleen met ambitie kan Fryslân worden gered. Gered van leegloop, gered van files, gered van werkeloosheid. En voor we het wisten, was het waar en werden op grond van die waarheid een aantal zaken gerealiseerd. Het College wil in 2007 nog meer investeren in asfalt en beton. GrienLinks zegt: investeer in mensen en hun omgeving.’’

De GrienLinkse meldde vervolgens dat de volgorde van het geld investeren die het College voorstelt, precies andersom moet. Niet als eerste stap investeren in wegen aanleggen, maar als laatste prioriteit. ‘‘Wat dacht u van het heroverwegen van de uitvoering van De Haak om Leeuwarden, het NoordWest Tangent of de Centrale As?’’.

GrienLinks wil investeringen in de programma’s 5: Landelijk gebied, programma 6: economie, toerisme en recreatie, programma 7: zorg en welzijn, programma 8: taal, cultuur en onderwijs en programma 9: ruimte en wonen. Omdat het een discussie op hoofdlijnen was, werden geen details genoemd. Irona Groeneveld noemde het wel belangrijk dat er geïnvesteerd wordt in kleinschalige werkgelegenheid (MKB niveau) naast het investeren in de kernzones. Zie voor haar hele bijdrage: ironagroeneveld.web-log.nl . In november 2006 wordt de definitieve begroting besproken in de Staten.

GrienLinks staat (met de SP) behoorlijk alleen in haar opstelling: de andere partijen willen allemaal wél de investeringen in wegen (programma 2) en majeure projecten. Even ter herinnering: het Fries Museum, de ZZL, het provinciehuis, peperdure aquaducten in het Fries merenproject, …

Verder was interessant tijdens deze bespreking:

• FALCON: Geen enkele van de partijen wilde het beruchte Falcon geld gebruiken als dekking voor de begroting. Iedereen koos voor het NUON dividend. De discussie over de besteding van het Falcongeld komt nog. (zie verderop in deze nieuwsbrief bij “Vragen bij Falconconstructie”)
• INVESTEREN: Alle partijen (behalve GrienLinks en de SP) wilden stap 5 van het College (investeren in programma 6: economie, toerisme, recreatie en programma 8: cultuur, taal en onderwijs) niet als prioriteit benoemen. Alléén als er misschien geld overbleef. (niet dus)
• OPCENTEN: Alle partijen (behalve GrienLinks) zijn tegen het opnieuw verhogen van de opcenten. GrienLinks zegt: als je als Staten kiest voor het aanleggen van zoveel nieuwe wegen, dan moet je dat maar betalen uit de opcenten. Tenslotte zijn die wegen voor de automobilisten.
• BEZUINIGEN OP BEDRIJFSVOERING; Vorig jaar is een amendement aangenomen door een meerderheid in de Staten met de opdracht om 10 miljoen te bezuinigen op de bedrijfsvoering. Met als voorwaarden dat er geen gedwongen ontslagen mochten vallen en geen taken afgestoten mochten worden. Het college heeft nu een bezuiniging voorgesteld van 6,5 miljoen. Gedeputeerde Ploeg tijdens de statenvergadering: ‘‘Meer bezuinigen betekent gedwongen ontslag, dat wil GS niet, dat betekent onrust in het apparaat. Daarbij kunnen we uw ambities dan niet waarmaken.’’ Het CDA vond dat het College gewoon het amendement moest uitvoeren. ‘‘Maar dat wil ik niet’’, sprak Ploeg. In de tweede ronde meldde Ploeg dat het College zich nog ging ‘‘beraden’’ op de uitvoering van het amendement. Kramer (FNP), Versteeg (PvdA) en Galema (CDA) lieten weten dat het 10 miljoen bezuinigen was en geen cent minder. GrienLinks heeft vorig jaar al tegen de bezuiniging op de bedrijfsvoering gestemd. Irona Groeneveld liet weten: ‘‘Als je zulke hoge ambities hebt, moet je ook mensen hebben die ze kunnen uitvoeren.’’
• DUALISME: En weer waren er drie amendementen die door de coalitiepartijen vooraf in elkaar getimmerd waren. Geen speld meer tussen te krijgen. Het debat wordt dus al vooraf in de kamers van het provinciehuis gevoerd en níet met de Staten in de Statenzaal. Dat er wél discussie is met het College maakt het nog niet 100% dualistisch. De coalitiepartijen mogen van GrienLinks nog wel een dualistisch stapje verder!

Zuiderzeelijn: neemt Alders een loopje met democratie?

Commissaris Hans Alders heeft volgens het Dagblad van het Noorden 1,1 miljard euro geboden aan het Rijk, om in elk geval een ‘hogesnelheidstrein’ naar het Noorden te laten rijden. Dit ter vervanging van het idee van een magneetzweeftrein, waar de regering-Balkenende vanaf stapt.

De statenfracties van GroenLinks in Groningen en Drenthe én van GrienLinks in Fryslân reageerden op dezelfde manier: dit mag Alders niet doen, zonder eerst overleg te hebben met Provinciale Staten in de drie noordelijke provincies! ‘‘Hij heeft hier het mandaat niet voor’’, herhaalde GL-fractievoorzitter Theo van de Bles dan ook een paar keer in de Friese Provinciale Staten van 19 april. Hij kreeg bijval van VVD-woordvoerder Arjen van der Meer.

Opvallend was het antwoord van gedeputeerde Ton Baas (VVD, verkeer en vervoer), dat hij niet aanwezig was tijdens de bespreking van dit bod in de stuurgroep. De onderhandelingen zijn nog gaande, beklemtoonde Baas, die het idee van de Zuiderzeelijn (een snelle treinverbinding van Schiphol/Amsterdam via Almere, Lelystad, langs Emmeloord en Lemmer, via Heerenveen en Drachten naar Groningen) nog niet wilde laten varen.

In Provinciale Staten van 19 april ging het wat dit betreft weer eens niet over de inhoudelijke wenselijkheid van een Zuiderzeelijn, laat staan over het gewenste tracé, maar vooral over de financiële aspecten. Het debat over het geheel komt nog terug in Provinciale Staten, nog vóór de zomervakantie, als het aan gedeputeerde Baas ligt.

Noodopvang asielzoekers

Op gemeentelijk niveau worden nog steeds (ex)asielzoekers opgevangen. In Fryslân ruim 400. Gemeenten, kerken en particulieren betalen voor deze noodopvang. Ook de provincie laat zich de laatste drie jaar niet onbetuigd. Op initiatief van GrienLinks is al verschillende keren geld beschikbaar gesteld voor bed, bad en brood. Ook is er subsidie gegeven aan Vluchtelingenwerk voor een “Monitorcentrum”. Dit monitorcentrum probeert de communicatie tussen alle noodopvang te coördineren, probeert informatie te verzamelen en weer te verspreiden en is nu ook, samen met de VFG (Vereniging Friese Gemeenten) en de IND (Immigratie –en Naturalisatiedienst) een project Noodopvang gestart. Geprobeerd wordt om beweging te krijgen in de status quo van de mensen in de noodopvang. Omdat het de mensen zelf en de IND niet lukt. Irona Groeneveld: “Het is allemaal te complex geworden! Hieraan kun je zien dat het beleid onuitvoerbaar is. En onmenselijk. En ook nog es onbetaalbaar voor de gemeenten. Dit moet veranderen!”

Tijdens een expertmeeting op 12 april legden de IND, de COA , de VFG en de Vreemdelingenpolitie aan de statenleden uit hoe zij het terugkeerbeleid uitvoeren. Als knelpunten werden genoemd: de onmogelijke situaties waar mensen in verkeren, de AMA’s (jonge asielzoekers) die dit jaar op straat komen te staan omdat hun leefgeld door dit kabinet wordt gestopt, de statische ambtsberichten (berichten van Buitenlandse Zaken over landen waar asielzoekers naar terug zouden moeten keren) die niet de werkelijke situatie weergeven.

De provinciale partijen gaan binnenkort weer overleggen op welke manier de provincie haar steentje bij kan dragen.

Waterbeheer: meer rekening houden met natuur (vooruitblik)

In de Europese Unie geldt sinds enige tijd de ‘Kaderrichtlijn Water’, dat is Europese wetgeving waarin vooral rijks- en ook lagere overheden wordt verteld, waaraan het waterbeheer – in grote lijnen – moet voldoen. Daarbij is rekening gehouden met variatie in de omstandigheden. Dat betreft zowel de hoeveelheid water als de kwaliteit ervan als de functie voor het gebruik: met drinkwater ga je uiteraard anders om dan met regenwater. Water kan door de mens worden benut, maar ook door de natuur. En water kan ook zeer bedreigend zijn, daar weten ze momenteel in het deltagebied van de Donau alles van.

In Fryslân hebben we uiteraard ook met die Kaderrichtlijn te maken. Zo moeten we scherper letten op de kwaliteit van het water, zodat het ook voor de natuur goed bruikbaar is. Dat betekent onder andere: minder vervuiling door nitraat en fosfaat, stoffen die in sloten, vaarten en meren terecht komen als gevolg van (over-)bemesting.

Actueel is ook de kwestie van het waterpeil. Nergens in de wereld wordt zoveel ‘gegoocheld’ met waterpeilen als in Nederland. Lange tijd is daarbij eigenlijk alleen gekeken naar de belangen van de boeren. Vooral in de laagveengebieden leek peilverlaging gunstig, omdat boeren dan eerder in het voorjaar met zware machines het land op konden en ook langer in het najaar. Maar sinds een jaar of wat worden ook de belangen van de natuur én van mensen die in de ‘peilgebieden’ wonen, meer en meer erkend. Gevolgen van peilverlaging zijn bijvoorbeeld: het snel verdwijnen van de biotoop voor de grutto, die leeft van wormpjes en dergelijke in de bovenste grondlagen van de vochtige weilanden. West-Nederland (inclusief Fryslân) waren vanouds hét broedgebied van de grutto, die wordt daarom nu met uitsterven bedreigd!

Een ander gevolg van peilverlaging is, dat funderingen van houten palen snel verrotten. Daar hebben menselijke bewoners nogal was last – zeg maar gerust: enorme schade – van. Al met al reden voor het College van Gedeputeerde Staten, te pleiten voor peilverhóging in de laagveengebieden van Fryslân. Uit proefnemingen is gebleken, dat dit kan zonder al te veel nadelen voor de landbouw. Maar in het ‘land van de boeren’ is hier grote weerstand tegen. ’t Blijft een kwestie van verder denken dan aan vandaag en morgen, vindt GrienLinks: als je doorgaat met peilverlaging, verdwijnt op den duur het laagveen en heb je in Midden-Fryslân geen grond meer over waar je gras op kunt verbouwen en koeien kunt weiden. Wordt vervolgd.

Wegen: meer asfalt? Zo ja, waar? (vooruitblik)

Als het aan de meerderheid van Provinciale Staten ligt – daar ziet het althans naar uit – dan investeert de provincie de komende tijd in diverse nieuwe, dwars door open landschap snijdende wegen. Het gaat om de Noordwest-tangent (rond de Vliegbasis Leeuwarden), de Haak om Leeuwarden (een rijksweg, maar de provincie en de gemeente Leeuwarden schieten de voorbereidingskosten voor) en de ‘Centrale As’: een bijna geheel nieuw tracé tussen Dokkum en Nijega (Wâldwei), plus nieuwe rondwegen ten noorden van Garyp en van Hurdegaryp.

GrienLinks vindt al deze plannen zwaar overdreven, zij het, dat de statenfractie enigszins kan leven met de ‘Haak’. Maar het tracé moet dan wel zo worden gekozen, dat landschap en natuur zo weinig mogelijk worden aangetast. De commissie M.E.R. bepleit het tracé:beperkt bundelingstracé oost (tot zover is dit ook de inzet van de F.N.P) en steekt dan in het noordelijk gedeelte schuin over het van Harinxmakanaal naar Marssum.
De GrienLinkse inzet is voorlopig: het optimalisatie tracé west: 2 x 2 rijstroken en 80 km. per uur.

GrienLinks is tegen de Noordwest-tangent en ook tegen het Voorkeurstracé voor de Centrale As: bij beide sprake van het onnodig vernielen van karakteristiek landschap. Zeker in het noordoosten van Fryslân verwacht GrienLinks nauwelijks nog toename van ‘spitsverkeer’. Er zal de komende decennia wellicht wel groei zijn van het verkeer in de zogeheten daluren, als gevolg van de vergrijzing. Maar dat kunnen de bestaande wegen, mits veel veiliger gemaakt met (fiets-)tunnels en eventueel rotondes, volgens ons best hebben.

Falconconstructie goedgekeurd maar het Rijk zou het zelf niet doen (!)

In november 2005 hebben de Staten besloten -met o.a. GL tegen – dat de aandelen van de NUON onder gebracht mogen worden in een holding. Die holding gaat de aandelen belenen, waardoor de provincie ze te gelde kan maken. Voor dat geld kan leuke dingen worden gedaan. Wanneer de NUON-aandelen echt verkocht mogen worden, gaat het geld dat de holding al heeft uitgekeerd aan de provincie, af van de opbrengst. In het kort: iets belenen om nu geld uit te kunnen geven.

Een constructie waar wij het niet mee eens zijn. De hele operatie heet Falcon.
Kees Vendrik -Tweede Kamerlid GroenLinks – heeft over deze Falcon-constructie vragen gesteld aan de ministers van Financiën, BZK en Economische Zaken. (voor persbericht en de antwoorden, kijk op www.grienlinks.nl/gearchiveerd/nuon-dossier.html).

Opvallend is, dat de minister in deze antwoorden aangeeft zelf niet voor een dergelijke constructie te kiezen, vanwege het geld dat een commerciële instelling daarmee verdient en dus kosten oplevert voor de Staat. Bij het Rijk staat doelmatigheid voorop en een solide financiëel beleid op lange termijn.

Dus: als het Rijk dit al niet wil, dan zou de provincie dit al helemáál niet moeten willen! Ook GrienLInks heeft vragen gesteld aan GS naar aanleiding van de antwoorden van de minister (zie ook weer het dossier op de site). Daar is nog geen antwoord op. Maar inmiddels heeft de minister van BZK deze week de constructie goedgekeurd, zo meldt een persbericht van GS. Wij weten het fijne er nog niet van. Wordt vervolgd.

Op werkbezoek bij GroenLinks in Nijefurd

De fractie probeert alle afdelingen met raadsleden minstens een keer in de periode samen met het bestuur te bezoeken. Er wordt een speciaal onderwerp besproken of bezocht en het bezoek wordt afgesloten met een gezamenlijk diner. Zo blijven de statenleden goed op de hoogte van wat er lokaal speelt. En persoonlijk contact blijkt toch altijd effectiever dan communiceren via de telefoon of de mail.

In Nijefurd zijn twee nieuwe raadsleden voor GroenLinks in de raad gekomen: Hille Faber en Maurits Hettinga. Het ‘‘oude’’ raadslid: Tjarda IJsseldijk, heeft afscheid genomen na 12 jaar trouwe en bevlogen dienst.

Tijdens het werkbezoek werd het ‘‘strohuis’’ in Warns bezocht, dat zo milieuvriendelijk mogelijk wordt gebouwd. Het wordt een zg. ‘‘hybride’’ gebouw. Gemaakt van stro, hout, keramische materialen, leem, kalk en isolatie van oude krantenpulp etc.

Deze nieuwsbrief wordt uitgegeven door de statenfractie van GrienLinks en geschreven door de fractiemedewerkers: Gerrit van der Meer en Sanne van Wees. Tel. 058 2925805.