Op 23 april discussieerden de Provinciale Staten over de tussenevaluatie van de Europese Kaderrichtlijn Water (KRW). Deze verplicht lidstaten om uiterlijk in 2027 de kwaliteit van ons grond- en oppervlaktewater op orde te hebben. Fryslân boekt vooruitgang, maar de doelen zijn nog lang niet gehaald. Sterker nog: met name de grondwaterkwaliteit gaat juist achteruit. Voor GrienLinks Fryslân is dit onacceptabel. Onze inzet is helder: we willen dat Fryslân verantwoordelijkheid neemt en alles op alles zet voor schoon water – voor natuur, landbouw, drinkwatervoorziening én gezondheid.
“Uiteindelijk komt dit allemaal in het grondwater terecht – en plukken we hier over 50 jaar nog de vruchten van.”
Met die scherpe woorden bracht onze woordvoerder Elsa van der Hoek de urgentie van het KRW-dossier onder de aandacht in de Statenvergadering. Ze verwees naar zorgwekkende verontreiniging van grondwater met PFAS, pesticiden en andere stoffen. En de tijd tikt: grondwatervervuiling werkt traag, maar is nauwelijks te herstellen. Elsa: “Wat we nu lozen, zit over decennia nog in ons drinkwater.”
Voorstellen
Stoppen bij de bron: vermijd chemische vervuiling voordat die überhaupt in het milieu belandt door aan te dringen bij het Rijk en de Europese Commissie deze stoffen beperkter toe te laten en waar nodig te verbieden.
Tegen ongewenste uitbreiding van sierteelt: deze sector gebruikt veel bestrijdingsmiddelen wat schadelijk is voor de kwaliteit van ons grondwater. De motie vraagt het college verdere uitbreiding van de sierteelt tegen te gaan.
Samen integraal werken aan schoon water: naar Brabants voorbeeld pleiten we voor heldere samenwerking met Wetterskip, gemeenten en maatschappelijke partners. Volgens de Raad van Infrastructuur en leefomgeving is er momenteel een gebrek aan deze samenwerking en vormt dit de sleutel om de doelen wél te behalen.
Basis op orde voor vergunningen en toezicht (VTH): Het actualiseren van lozingsvergunningen is noodzakelijk om de omvang van de lozingen en specifieke probleemstoffen te inventariseren. Na uitvraag bij de Provincie blijkt dat maar liefst 13 lozingsvergunningen nog niet op orde zijn – dat moet en kán beter.
Reactie van het College
Helaas kreeg geen van de moties voldoende steun. Gedeputeerde Douwstra ontraadde alle voorstellen, met als voornaamste argument dat de provincie al voldoende doet. GrienLinks vindt dat onbegrijpelijk. Elsa: “We zien dat er nog steeds gebruik wordt gemaakt van staalslakken, gewasbeschermingsmiddelen en menggranulaat – en dat gaan we op de lange termijn allemaal terugzien in ons grondwater. Het stelt me teleur dat we niet bereid zijn om nu écht harder in te grijpen.”
Stemming
Alle vier moties van GrienLinks haalden het niet.
Samen integraal werken aan schoon water – voor 16 / tegen 26
Ongewenste uitbreiding sierteelt – voor 17 / tegen 25
Basis op orde van het VTH stelsel – voor 16 / tegen 26
Stoppen bij de bron – voor 16 / tegen 26
Een gemiste kans, vindt GrienLinks. “De urgentie is groot. We hebben geen tijd te verliezen – iedereen wil toch gezond water?”
